1. “Зина” тести
Хавотирлик даражасини ўрганиш методикаси (Ч.Спилбергер)
Download 0.74 Mb.
|
“Зина” тести
- Bu sahifa navigatsiya:
- Сизга таклиф этамиз Йўқ, умуман Йўқ Эҳтимол, шундай- дир
- 14. Тажовуз холати ташхиси. (Басс-дарки тести)
14. Хавотирлик даражасини ўрганиш методикаси (Ч.Спилбергер)
Йўриқнома: синчиклаб ўқинг, берилган саволлардан пайдо бўлган жавоблардан ўнг тарафдаги сонларни белгиланг (доирага олинг!) миянгизга келган биринчи жавоб доимо тўғрилигини унутманг!
14. Тажовуз холати ташхиси. (Басс-дарки тести) Жисмоний тажовуз – бошқа одамга нисбатан жисмоний кучдан фойдаланиш. Билвосита тажовуз – бошқа одамга билвосита йўналтирилган ёки ҳеч кимга йўналтирилмаган тажовуз. Тажанглик – арзимас нарса таъсирида салбий хиссиётларни намойиш этишга тайёрлик. Негативизм – мавжуд қонун-қоидаларга шунчаки қарши чиқишдан тортиб, улар билан курашишгача бўлган реакциялар. Хафагарчилик – бошқалардан уларнинг ҳақиқий ёки ҳаёлий харакатлари сабабли нафратланиш ва уларга хасад қилиш. Шубҳаланувчанлик – эхтиёткорлик ва бошқаларга ишончсизликдан тортиб, бошқаларнинг ёмон ниятда эканлигига қаттик ишониш. Вербал тажовуз – негатив хиссиётларнинг турли товушлар билан (қийқириш, чийиллаш) ёки сўзлар билан (қарғиш, сўкиниш) ифодаланиш. Айбдорлик хисси – субъектнинг ўзини ёмон инсон деб ўйлаши, қилаётган ишлари ёмонлик деган ҳаёлга бориши, виждон азобидан қийналиши. Саволнома 75 та ҳукмдан иборат. Биз сўровномани тахрир қилдик, кўрсаткичларни ҳисоблаш жараёнини унификацияладик, унинг валидлиги ва ишончлилигини текширдик. Йуриқнома: Қуйидаги хукмларни ўқиб (ёки эшитиб) уларни ўз хулқ-атворингиз билан солиштиринг ва унга мос ёки эмаслигини билдириш учун берилган жавоб вариантларидан бирини: «ҳа», «ҳа шекилли», ёки «йуқ шекилли», «йуқ» тангланг. Методика сўровномаси Айрим пайтларда бировга зарар етказмасдан тура олмайман. Баъзида ўзимга ёқмаган одамларни ғийбат қилишим мумкин. Жахлим тез чиқади-ю, аммо ўзимни тезгина тинчлантира оламан. Агар мендан бирор нарсани бажариш яхшиликча сўралмаса, илтимосни бажармайман. Ҳар доим хам ўзимга тегишли нарсаларни қўлга кирита олмайман. Бошқалар орқамдан гапиришларини биламан. Агар бошқа одамларнинг ҳаракатлари менга ёқмаса, буни уларга дангал айтаман. Бордию бирор кишини алдасам, виждоним қийналади. Менимча одамга қул кутара олмасам керак. Мен қачон нарсаларни отиб юборадиган даражада жахлим чиқмайди. Бировнинг камчиликларини доим кечира оламан. Ўрнатилган тартиб қоида менга ёқмаса, уни бузгим келади. Бошқалар қулай вазиятлардан деярли хамма вақт фойдаланадилар. Ўзини мен уйлагандан ортиқ дўстона тутаётган одамларга бироз шубха билан қарайман. Кўпинча бошқаларнинг фикрига қўшилмайман. Баъзида хаёлимга шундай фикрлар келадики, улардан уяламан. Биров мени биринчи бўлиб урса, унга жавоб кайтармайман. Жахлим чиққанда эшикни қарсиллатиб ёпаман. Атрофдагилар ўйлаганидан хам жахлдорроқман. Агар кимдир ўзини хужайинлардек тутса, доим унга қарши бўламан. Ўз тақдиримдан бироз ўксинаман. Менимча, кўпчилик одамлар мени ёқтирмаса керак. Агар кимдир менинг фикримга қўшилмаса, ўзимни бахслашишдан тухтата олмайман. Менимча, ишдан бўйин товлаган одамларнинг виждони қийналиши керак. Ўзимни ёки оиламни ҳакоратлаган одам билан муштлашишга тайёрман. Қупол хазил қила олмайман. Устимдан кулишганда қаттиқ жахлим чиқиб кетади. Одамлар ўзини бошлиқларча тутса, даров танобини тортиб қуяман. Деярли хар хафта ўзимга ёкмайдиган бирор кимсани кўриб тураман. Кўпчилик менга хасад қилади. Хуқуқларимнинг хурмат қилинишини талаб қиламан. Ота-онамга кам ёрдам бераётганимдан виждоним қийналади. Доим одамларнинг асабига тегиб юрадиганларнинг додини бериб қуйиш керак. Жахлим чиқиб кетганда, баъзида «қовоғимдан қор ёғади». Одамлар менга ёмон муносабатда бўлса ҳам, дилим сиёх бўлмайди. Кимдир жахлимни чиқарса ҳам, унга эътибор бермайман. Ташқаридан қараганда билинмаса ҳам, баъзида хасад қиламан. Баъзида менга устимдан кулишаётгандай туюлади. Хатто жахлим чиққанида ҳам қўпол сўзларни ишлатмайман. Хатоларимнинг кечирилишини жуда-жуда хохлардим. Кимдир мени урса хам, камдан-кам холларда жавоб қайтараман. Бирор нарса хохлаганимдек чиқмаса, баъзида хафа бўламан. Баъзида олдимда одамлар борлиги хам асабимга тегади. Хеч кимдан хаддан ташқари нафратланмайман. Асосий қоидам: «Ҳеч қачон бегоналарга ишонма». Бирор кимса асабимга тегса, у хақидаги барча фикрларимни айтиб юборгим келади. Жуда кўп қилмишларим учун кейин афсусланаман. Жахлим чиқса, бировни уриб юборишим ҳам мумкин. Ўн ёшлигимдан бери халигача бирдан қаттиқ жахлим чиққан вақтлар бўлмаган. Кўпинча ўзимни портлай-портлай деб турган порхли бочкадек ҳис этаман. Агар одамлар ўзимни қандай хис этаётганимни билганларида мени тил топишиш кийин бўлган одам деб хисоблардилар. Доим нима сабабдан одамлар менга яхшилик қилишларини тушунишга интиламан. Менга бақиришганда, бақириб жавоб қайтараман. Муваффақиятсизликлар мени ранжитади. Муштлашиш борасида бошқалардан қолиб ҳам, ошиб хам кетмайман. Жахлим чиқиб кетганидан дуч келган нарсани синдириб ташлаганимни эслай оламан. Баъзида муштлашишни ўзим бошлашга тайёрлигимни сезаман. Баъзида хаёт менга нисбатан адолатсизлик қилаётганини ҳис этаман. Авваллари кўпчилик одамлар рост гапиради, деб ўйлардим, энди эса бунга ишонмайман. Жахлим чиққанда сўкинаман. Бирон нарсани нотуғри қилиб қуйсам, виждоним қийналади. Агар ўзимни ҳимоя қилиш учун куч ишлатиш лозим бўлса, уни ишлатаман. Баъзида жахлим чиққанини столга мушт билан уриш орқали кўрсатаман. Ўзимга ёқмайдиган одамларга нисбатан қўполроқ бўламан. Менга зарар етказиш нияти бўлган душманларим йўк. Одамни ўз ўрнига тушириб қуйиш талаб килинганда хам, бундай қила олмайман. Тез-тез «нотўғри яшаяпман» деган хаёлга бориб тураман. Шундай одамлар борки, улар жахлимни чиқарганларидан муштлашиб кетишим мумкин. Майда-чуйдалар деб менинг жахлим чиқавермайди. Одамлар жахлимни чиқаришга ёки хақоратлашга харакат қиладилар, деган фикр камдан-кам хаёлимга келади. Кўпинча одамларни шунчаки қўрқитиб, аслида уларни жазоламоқчи булмайман. Охирги пайтларда жуда зиқна ва эзма бўлиб қолдим. Бахслашганда кўпинча баланд овоз билан гапираман. Одатда, одамларга бўлган ёмон муносабатимни яшираман. Бахслашиб – тортишгандан кўра рози бўлиб қўяқоламан. Натижаларни кайта ишлаш жараёнида «ҳа» ва «ҳа шекилли» жавоблари узаро қўшилиб «ҳа» жавоби сифатида, «йуқ» ва «йуқ шекилли» жавоблари узаро қўшилиб «йуқ» жавоби сифатида қаралади. 1-калит. Натижаларни қайта ишлаш учун. «1» Жисмоний тажовуз (к=11) 1+, 9-, 17-, 25+, 41+, 55+, 62+, 68+. «2» Вербал тажовуз (к=8) 7+, 15+, 23+, 31+, 39-, 46+, 53+, 60+, 66+, 71+, 73+, 74-, 75-. «3» Билвосита тажовуз (к=13) 2+, 10+, 18+, 26-, 34+, 49-, 56+, 63+. «4» Негативизм (к=20). 4+, 12+, 20+, 28+, 36-. «5» Тажанглик (к=9) 3+, 11-, 19+, 27+, 35-, 43+, 50+, 57+, 64+, 69-, 72+, «6» Шубхаланувчанлик (к=11) 6+, 14+, 22+, 38+, 45+, 52+, 59+, 65-, 70-, «7» Хафагарчилик (к=18) 5+, 13+, 21+, 29+, 37+, 44+, 51+, 58+. «8» Айбдорлик хисси (к=11). 8+, 16+, 24+, 32+, 40+, 47+, 54+, 61+, 67+. 2-калит
Баллар йиғнидисини ҳар бир реакция бўйича калитда қавслар ичида берилган коэффициентга кўпайтириб, қиёсий таҳлил учун қулай меъёрий индивидуал ва гурухга тегишли натижаларни акс эттирувчи кўрсаткичларни аниклаш мумкин («0» курсаткичли хукмлар хисобга олинмайди). Умумий кўрсаткичлар: («1» + «2» + №3№): 3 = ТИ – тажовузкорлик индекси. («6» + «7») : 2 = ДИ – душманлик индекси. Тажовузкорликнинг меъёрий кўрсаткичи: индекс 21+/ - 4. Душманликнинг меъёрий кўрсаткичи: индекси – 6,5-7 + 3. Download 0.74 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling