12-маъруза Мавзу: Адсорбция жараёни. Адсорбентларнинг турлари ва


Тупроқлар ва табиий тупроқсимон адсорбентлар


Download 360.72 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana07.03.2023
Hajmi360.72 Kb.
#1244434
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
13-maruza.

Тупроқлар ва табиий тупроқсимон адсорбентлар қаторига бентонит, диатомит, 
гумбрин, асканит, мураккаб кимёвий таркибли юқори дисперс системалар SiО
2
, Al
2
O
3

CaO, Fe
2
O
3
, MgO ва бошқа металл оксидлари киради. Табиий тупроқлар фаоллигини 
ошириш учун улар сульфат ва хлорид кислоталар билан қайта ишланади. Натижада 
кальций, магний, темир, алюминий ва бошқа метал оксидлари чиқариб юборилиши 
туфайли қўшимча коваклар ҳосил бўлади. 
Бу тупроқлар солиштирма юзаси 20...100 м
2
/г, коваклар ўртача радиуси 3...10 мкм 
бўлади. 
Катион алмашиниш сиғими ортиши билан тупроқларнинг тозалаш қобилияти 
кўпаяди. Одатда, тупроқлар суюқлик муҳитларни тозалаш учун ишлатилади, масалан, 
рангли моддаларни қайта ишлаш натижасида маҳсулот оқаради. Шунинг учун, айрим 
ҳолларда тупроқли адсорбентлар оқартирувчи тупроқ деб ҳам аталади. 
Озиқ-овқат саноатида тупроқсимон адсорбентлар вино, пиво, мева шарбатлари, 
ўсимлик ёғларини рафинация қилиш ва бошқа мақсадларда ишлатилади. Пивони тозалаш 
учун эса, сирт фаол бентонитдан кенг кўламда фойдаланилади. Масалан, натрийли 
бентонит винони на фақат тозалайди ва мўтадиллайди, балки уни етилиш жараёнини 
тезлаштиради ва муддатини қисқартиради. 
Адсорбция жараёни мувозанати 
Адсорбцион кучлар табиатидан қатъий назар, адсорбентнинг масса ёки ҳажм 
бирлигида ютилган модда миқдори, ютилаётган модда табиати, температура, босим ва 
фазадаги аралашма миқдорига боғлиқ. 
Жараёндаги қаттиқ ва газ ёки суюқлик фазаларида ютилаётган модданинг мувозанат 
концентрациялари ўртасида қуйидаги боғлиқлик бор: 
 
у
f
х
м
1

ёки
 
р
f
х
м
2

(12.2) 
бу ерда
х
м
- адсорбентда ютилган модда (адсорбтив) концентрацияси, яъни газ ёки 
суюқлик фазаларидаги адсорбтивнинг мувозанат концентрацияси, кг адсорбтивнинг 1 кг 
адсорбентга нисбати; 

Download 360.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling