124 elimízdiń repressiyaǵa ushiraǵan ardaqli azamatlariniń aqlaniwi

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS) 
ISSN (online): 2181-2454 
Volume 2 | Issue 8 |August, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar | 
www.carjis.org 
DOI:
10.24412/2181-2454-2022-8-124-134 
 
E-mail: [e-mail] 
125 
Tariyxtıń har bir basqıshında óz dáwirine layıq qaharman tulǵalar bar, olardıń 
har biri óz zamanı ortaǵa keltirgen mashqalalardı sheshiwde aynıqsha háreketleri, 
gúresleri menen kózge tuskeni ushın xalıq yadında óshpes iz qaldıradı. Sonıń ushında 
ózinin perzentlerin xalqınıń keleshegi ushın tarbiyalawda ata-babalarınıń tariyxın 
tiykarǵı qural retinde paylalanǵan. Olar baslap bergen jol menen júrip, aqıllı, dana, 
batır, eldiń ǵamxorshısı bolǵan insanlardı húrmetlegen. Olardıń dáwiri bizden qansha 
uzaqlasqan sayın, olardı danalıq hám ájayıp tuyǵıları, xalıqtıń arzıwı menen 
shiyelenisip baylanǵan, adep-ikramlılıq násiyatları bizge jaqınlasıp, sana-
sezimimizdiń ósiwine, ózligimizdi maqtap júriwimizge dárek bolıp milliy sanamızdıń 
rawajlanıwına óz úlesin qospaqta. [2]
Waziypalar ha‘m metodologiyaliq talaplardan kelip shig‘ip, tema tariyxtaniwi 
problemali ta‘repten u‘sh toparg‘a bo‘liw mu‘mkin. 
1) Usi tema boyinsha Sovet da‘wirinde alip barilg‘an ilimiy jumislar. 
S.Kamalov, R.Qosbergenov, X.Esbergenov, M.Tlewmuratov, Q.Bayniyazov, G‘. 
Xojaniyazov, G‘.Naimov, O.Yusupov ilimiy miynetlerinde ushirasadi‘. 
2) Ga‘rezsizlikten 
keyingi 
jillarda 
B.Qoshanov, 
B.Allaniyazov, 
T.Аbdimuratov, A.Dawletmuratov, A.Qudayarov, M.Qarlibaev, A.Djumashev, 
S.Nurjanov, E.U‘senov, Ya. Abdullaeva h.t.b avtorlar
3) Shet el avtorlari: Barenberg A, Bell W. T., Kinnear S., Maddox S., Viola 
L.  Wolfgang Leonhard, Reinhard Müller h.t.b. 
Soni aytip o‘tiw kerek joqarida ko‘rsetilgen avtorlar ol yaki bul da‘rejede usi is 
boyinsha metodologiyaliq tiykar boli‘p xizmet qildi.
Gárezsizlik jıllarında ótmishke hám házirgi kúnge jańa kóz qarastı 
qáliplestiriw, xalıqlardıń ózin-ózi tanıw waziypaların qoymaqta. Joqarı rawajlanǵan 
ellerdiń jámiyetlik rawajlanıwına qarasaq, onda úlgili eldiń úlkenin sıylaǵanın, 
kóregenli eldiń ótkenin sıylaǵanlıǵın kóremiz. Bizler de usınday qatnas jasap, úlkendi 
sıylap, ózligimizdi bilip alǵa umtılsaq, hesh kimnen kem bolmaymız. Hár bir xalıqtıń 
milliy qaharmanları bar. Olar óz xalqınıń tariyxı menen tıǵız baylanıslı. Xalıqtıń-
xalıqlıǵı, millettiń-milletligi, tikkeley sol qaharmanlar arqalı tán alınǵan. Bul wazıypa 
tarıyxshı alımlardıń aldında xalqımızdıń tarıyxın ótken totalitar dáwirdiń 
ideologiyasınıń tásiri nátiyjesinde bolǵan burmalawshılıqlardan tazartıwda, yaǵnıy 
haqıyqıy tarıyxtı jaratıwdı talap etip atır. Bul baǵdarda tariyxshı ilimpazlar hám keń 
jámiyetshilik tárepinen birqansha jumıslar islengen. Olardıń nátiyjeleri óz aldına hár 
qıylı kólemdegi, hár qıylı baǵdardaǵı kitaplar bolıp keń jámiyetshilikke usınılǵan 
bolsa, al kúndelikli baspa sóz betlerinde de kóplegen maqalalar járiyalandı. Pútkil 

---