130. Moliyaviy bashoratlash deb nimaga aytiladi?

195. Davlat budjeti mamlakatning moliya tizimida qanday o'rinni egallaydi? Davlat byudjeti milliy iqtisodiyot korxonalarini texnika vositalari bilan qayta qurollantirishda alohida aham iyatga ega. Byudjetdan iqtisodiyotga qilinayotgan xarajatlar va m arkazlashtirilgan investitsiyalarni moliyalashtirish, eng awalo, ana shu maqsadlarga xizmat qiladi. Ayniqsa, ijtim oiy soha (maorif, sog‘liqni saqlash, m adaniyat va sport, fan, ijtim oiy ta ’m inot) xarajatlarini m oliyalashtirish, oilalarga ijtimoiy nafaqa berish, aholi uchun ijtimoiy aham iyat kasb etgan xizm atlar bahosidagi farqlarni byudjetdan qoplash, davlat hokim iyati organlari, boshqaruv va sud organ larin i saqlash, fuqarolarning o ‘z-o ‘zini boshqarish organlarini m oliyalashtirish, m am lakatning m udofaa qobiliyatini m ustahkam lash kabi vazifalarning o ‘z vaqtida bajarilishini ta ’m inlashda davlat byudjetining ahamiyati beqiyosdir.

196. Davlat budjetining daromadlari nima uchun oraliq xarakterga ega?
Davlat byudjetining daromadlari36 mamlakat yalpi ichki (milliy) m ahsulotini taqsimlash va qayta taqsimlash um um iy jarayonining elem entlaridan biri bo‘lib, ular oraliq (tranzit) xarakterga ega. U lar yuridik va jism oniy shaxslarga tegishli b o ‘lgan darom adlar va jam g‘armalarning bir qismini byudjetga o'tkazilishi natijasida vujudga keladi. Byudjet daromadlarining moddiy-buyumlashgan mazm unini davlatning ixtiyoriga borib tushgan pul m ablagiari tashkil etadi. Bu moliyaviy (byudjet) kategoriyaning nam oyon bo ‘lish shakli byudjetga borib tushuvchi turli soliqlar, to ‘lovlar, yig‘im lar, bojlar va ajratm alardan iborat.
Miqdoriy jihatdan davlat byudjetining darom adlari yaratilgan (ishlab chiqarilgan) yalpi ichki (m illiy) m ah su lo td a (m illiy daromadda) davlatning ulushini ko‘rsatadi. Ularning absolyut hajmi va salmog‘i m amlakatning yalpi ichki (milliy) m ahsuloti (milliy darom adi)ning um um iy hajmi, u yoki bu davrda davlatning oldida turgan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, mudofaa va boshqa vazifalar bilan belgilanadi. Ana shularga muvofiq davlat byudjetida m ablag‘larni yig‘ish miqdori va ularni undirishning shakl va metodlari aniqlanadi.

197. Davlat budjeti daromadlarining moddiy-buyumlashgan shaklini nimalar tashkil etadi?