17-amaliy mashg’ulot


-rasm. Vaucheria (umumiy ko‘rinishi)


Download 0.66 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/8
Sana25.11.2021
Hajmi0.66 Mb.
#177456
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
2 5384532891915000960

2-rasm. Vaucheria (umumiy ko‘rinishi). 

1-ipning oxiri; 2-3- zoosporaning chiqishi; 4–zoosporalar; 5–zoosporalarning unib 

chiqishi; 6–oogoniyli va anteridiyli ip; 7–urug‘langan tuxum hujayra; 8–zigota. 

Jinssiz  ko‘payishi  zoosporogoniylar  yordamida  bo‘lib,  vosheriyaning  tirik 

tallomidan  ko‘plab  juft  xivchinli  yirik  harakatchan  zoosporalarni  chiqishini  ko‘rish 

mumkin.  Zoospora  vujudga  kelishidan  oldin,  zoosporangiy  ichidagi  xromatofor  va 

yadrolar  protoplazma  bilan  aralashadi,  so‘ng  yadro  hujayra  devori  atrofida  va 

xromatofor  esa  hujayraning  ichki  qismida  joylashadi.  Zoosporalar  ovalsimon  bo‘ladi. 

Har qaysi juft xivchin ostida sitoplazma, bitta yadro va uning ostida donador xromatofor 

joylashadi.  Zoosporalar  yetilganidan  keyin  zoosporangiy  ustida  asta  –  sekin  teshikcha 

hosil  bo‘ladi.  Zoospora  shu  teshikcha  orqali  suvga  chiqib,  bironta  qismga  o‘rnashib, 

xivchinlarini tashlaydi va yangi o‘simlikka aylanadi.  

Jinsiy  ko‘payishi  oogamiya  bo‘lib,  undagi  anteridiy  oogoniylarini  suvo‘tning 

spirtda  fiksatsiya  qilingan  materialdan  yoki  doimiy  bo‘yalgan  preparatlardan  ko‘rish 

mumkin. Oogoniylarda odatda zigotalar aniq ko‘rinadi.  

Vosheriyaning  tallomida  oogoniy  va  anteridiylar  bir-biriga  yaqin  joylashadi. 

Oogoniy  tagidagi  ko‘ndalang  to‘siq  bilan  tallomdan  ajralib  turadi,  uning  ichida  bitta 

tuxum hujayra mavjud. Vosheriyaning bir uyli turlarida oogoniy yonida jinsiy hujayra - 

anteridiy joylashadi.  

Anteridiylardan  bir-biriga  teng  bo‘lmagan  ikki  xivchinli  spermatozoidlar  vujudga 

keladi.  Tuxum  hujayra  yetilgach,  oogoniya  yorilib,  undan  rangsiz  modda  ajraladi.  Bu 

modda  spermatozoidlarni  o‘ziga  jalb  etadi.  Spermatozoidlardan  faqat  bittasi  oogoniya 

ichiga  o‘tib,  tuxum  hujayrani  urug‘lantiradi.  Hosil  bo‘lgan  zigota  qalin  po‘st  bilan 

o‘riladi,  yog‘  tomchilari  va  gemotoxrom  bilan  to‘ladi.  Tinim  davrini  o‘tgach,  gaploid 

tallom o‘sib chiqadi.  

Vosheriyaning  chuchuk  suvli,  oqmaydigan  va  tinch  oqadigan  suv  havzalarida, 

bundan tashqari tuproqqa rizoidlari bilan birikkan holda, to‘q yashil ipsimon tallomini 




qurigan  suv  havzalarini  qirg‘oqlarida  uchratishi  mumkin.  Vosheriyaning  suvli 

bankachalarda saqlash va o‘stirish mumkin.  




Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling