18-мавзу: энг янги даврда англия, франция, германия ва ақШ

 
6. Yaponiya urıstan keyingi dáwirde 
 
1945-jıl 2-sentyabrde Yaponiya jeńilgeni haqqındaǵı aktqa qol qoydı. Ol Amerika 
áskerleri tárepinen okkupaciya etildi. Amerika okkupaciyalıq áskerleri komandiri general 
21
Roderick MacFarquhar, John K. Fairbank. Republican China 1912–1949, Part 2. Cambridge University Press. 1986. – p. 154. 
1925-jıl Pekin. SSSR menen Yaponiya ortasında diplomatiyalıq 
baylanıs ornatıw haqqındaǵı shártnama imzalanbaqta.
 

---

21 / 25 
Makartur ámelde Yaponiya húkimdarı bolıp turdi. Okkupaciya hám Yaponiya ústinen 
qadaǵalaw jumısların belgileytuǵın, Vashingtonda urista qatnasqan mámleket wákillerinen 
Uzaq Shıǵıs komissiyası hám Yaponiyada Birlespe soveti shólkelestirildi. Bul sovet 
kapitulyaciya hám qadaǵalaw máseleleri menen shuǵıllanıwı kerek edi. Ol da SSSR, AQSh, 
Angliya wákillerinen dúzildi. 1945-jıl 26-iyulda AQSh, Yaponiya, Qıtay mámleketleri 
Potsdam konferenciyasında Antiyapon Birlespein júzege keltirip, Deklaraciya járiyalaǵan edi. 
Mine sol hújjette onıń áskeriy qudıretin sındırıw, demokratiyalastırıw bayanlanǵan edi. 
Fashistlik Yaponiya joq etilgennen keyin, daslep xalıqtı demokratiyalıq keyipi ósińki bir 
dáwirde, okkupaciyashı húkimet hám oǵan boysınatuǵın yapon húkimeti túrli ilajlardı ámelge 
asırıwǵa májbúr boldı. Yapon armiya hám flotı erkinlikke tarqatıldı, barlıq áskeriy mekemeler 
tamamlanıldı. Bas áskeriy ayıpkerler xalıq aralıq áskeriy tribunaldıń hukmi menen asıp 
óltirildi. Barlıq mekemelerdi fashistlik statyalerden tazalaw ótkeriw haqqında qarar qabıllandı. 
Sózligi baspasóz, jıynalıslar, mitinglar ótkeriw erkinlikleri daǵaza etildi. Siyasiy tutqınlar azat 
etildi. Siyasiy partiyalar ashıq islew sharayatına ótti. Hayal-qızlar saylaw huqıqına iye boldı, 
olardı huqıq hám erkinlikleri er adamlardıń huqıq hám erkinlikleri menen teńlestirildi. 
Jumısshılar hám dıyxanlarǵa kásiplik awqamlarına qosılıw huqıqları berildi. Iri monopoliyalar 
— Dzaybacu tarqatılıp, 1946-jıl parlament jer reformasın ótkeriw haqqında nızam qabılladı. 
Yaponiya jeńilgeninen keyin taǵı jańa partiyalar júzege kela basladı. 1945-jıl 9-noyabrde 
liberal partiya – Dziyuto, 1945-jıldıń noyabrinde socialistik partiya (Syakayto) payda boldı. 
Kásiplik awqamları aǵzaları 5,5 millionnan asıp, bunıń 1200 mıńın yapon dıyxanları quraǵan.