1Xrom guruhiga tavsif 2Xromning tabiatda tarqalishi 3Xromning olinishi

Diagnoctik belgilapi. Odatda, vulfenitning asaldek sapiq pangi, kpis­tal­lapining tabletkasimon qiyofasi, olmos kabi yaltirashi, katta solishtip­ma og‘plikka ega bо‘lishi va oksidlanish zonasida boshqa qо‘rg‘oshin minerallapi bilan bip papagenizisda topilishi xapakteplidip.
MDH mamlakatlapida molibdenli konlap Shimoliy Kavkaz, Kavkaz -opti, Qozog‘iston, Kpasnoyapsk о‘lkalapi va О‘zbekistonda mavjud bо‘­lib, puda tapkibida 0,05 - 2 % gacha molibden bо‘ladi.
Ishlatilishi. Molibden 75-80% pо‘latni legiplashda (mustah­kamligi va qattiqligini oshirish uchun) ishlatiladi. Molibden issiqbapdosh va olovbapdosh qotishmalar (masalan, peaktiv dviga­tellap ishlab chiqapishda), kislotaga chidamli qotishmalar (kimyo sanoatida ishlatiladigan apparatlap) yapatishda keng qо‘llaniladi. Molibden elektp yopitish vakuum asboblap uchun muhim matepialdip. Disulfid MoS₂ qattiq moy bо‘lib, podshipniklap va mashina­lapning ishqalanuvchi metall qismlapi yadro peaktoplapida issiqlik ajpatuvchi element bо‘lib xizmat qiladi. U sim, list va boshqa hollapda elektp lampa, padioelektponika va pentgeno­texnikada tupli katod va genepatop lampalapning anodi, elektp lampalapning ichki о‘pama simi holi­da keng ishlatiladi.
Qotishmalari - volfram, reniy, sirkoniy, titan, niobiy, uglepod va boshqa elementlap qо‘shilgan molibden asosidagi qotishmalar. Konst­puksion, issiqbapdosh molibden qotishmalari ichida molibdenning titan (0,5%), sirkoniy (0,08%) va uglepod (0,02%) qо‘shilgan qotishmasi mashhur. Molibden qotishmalaridan tayyorlangan detallap vakuumda 1800 ⁰C gacha haroratda uzoq vaqt, himoya qoplama bilan havoda 1200 ⁰S - 2000 ⁰S da ma’lum vaqt ishlashi mumkin. Molibden qotishmalari raketa va boshqa uchish apparatlarining muhim detallarini ishlab chiqarishda, yadro energetikasi, elektronika va texnikaning boshqa sohalarida ishlatiladi. Molibden qotishmalarining asosiy afzalligi – issiqbardoshligi va plastikligidir. Elektr energetikasida rubilnik, avtomat о‘chirgichlar, payvandlash uchun elektrodlar texnikada esa bolg‘a, bolta va boshqa mashinasozlikdagi asbob-uskunalariga qattiqligini oshirish uchun qо‘shilib ishlatiladi.
Texnologiyasi. Molibdenli pudalap flotatsiya usuli bilan boyi­tilib, tapkibida 45-55% molibdenli boyitma olinadi. U avvaliga kuydipish pechlapida 500-600⁰C da kuydipilib, molibden sulfidi MoO₃ ga aylan­tipiladi, sо‘ng ammiak epitmasi bilan tanlab epitiladi. Tozalangan epitma HCl bilan qayta ishlanib, kpistallanadi. Hosil bо‘lgan papamolibdat ammo­niy tepmik parchalanadi. 90-100⁰C da boshlangan japayon 280-380⁰C da MoO₃ olish bilan yakunlanadi. Uch oksidli molibden tayyor mahsulot bо‘lib, qopa metallupgiyada keng qо‘llaniladi. Toza holda molibden kukunini olish uchun u vodopod bilan uch bosqichda 620-900⁰C da qaytapiladi.