2-мавзу. Бозор иқтисодиётини шакллантириш шароитида савдо (4 соат)

Савдонинг ривожланишини кейинги босқичлари

Тараққиётнинг учинчи босқичи Шарқ давлатлари билан Ғарб мамлакатларининг савдо-сотиқ муносабатларини ривожланишига асос солган савдо йўли «Буюк ипак йўли»ни (милоддан олдинги VII-I асрлар ва милодийнинг ХV асригача) вужудга келиши ва ривожланиш даврига тўғри келади. Ушбу давр феодализм тузумига тўғри келади.

Савдо тараққиётининг тўртинчи босқичи инсоният жамиятининг феадал тузумининг инқирози (вайрон бўлиши) ва капиталистик ижтимоий тузумни вужудга келиш давридан унинг ХIХ асрнинг охиригача ривожланиш даврини ўз ичига олади. Ўрта Осиё мамлакатлари капиталистик тузум босқичини ўтмаган. Шу сабабли бу мамлакатлар учун савдони ривожланиш босқичлари учинчи ва тўртинчи даврни бирлаштиришни тақозо қилади.

Савдода бозор муносабатларини шаклланиши ва ривожланишининг бешинчи босқичи ер юзида ХХ асрнинг бошида рўй берган революцион ўзгаришлар ҳамда иккинчи жаҳон урушидан (1939-1945 йиллар) кейинги даврда ер юзида социалистик тузумни вужудга келиши ва ХХ асрнинг 90 йилларида ушбу тузумни инқирозга учраш даврини ўз ичига олади.

Савдода бозор муносабатларини шаклланиши ва ривожланишининг бешинчи босқичи ер юзида ХХ асрнинг бошида рўй берган революцион ўзгаришлар ҳамда иккинчи жаҳон урушидан (1939-1945 йиллар) кейинги даврда ер юзида социалистик тузумни вужудга келиши ва ХХ асрнинг 90 йилларида ушбу тузумни инқирозга учраш даврини ўз ичига олади.

Ушбу даврда собиқ Совет Иттифоқи Республикаларида давлат, кооператив ва колхоз савдолари шакллантирилиб, мулк муносабатлари давлат ва кооператив мулкларга асоланиб ривожланган. Ушбу давлатлар ХХ асрнинг охирига келиб инқирозга учрадилар ва бу даврда кўплаб мустақил, бозор муносабатларимуносабатларига асосланган давлатлар шаклланди. ХХ асрнинг 90 йилларининг охиридан бошлаб ушбу давлатларда савдони ривожланишининг олтинчи босқичи бошланди. Ўрта Осиё давлатлари учун бу бешинчи босқич деб ҳисобланиши керак.

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ!