O’qituvchi dars materialini qanday turda bayon qilmasin, didaktik ma’no o‘quvchilarga ilmiy umumlashtirilgan bilimlaming faol berilishi o ‘shanday qolaveradi.Hikoyaning har qanday turi ushbu didaktik talablarga: tanlangan materialning ilmiyligi va yuqori g‘oyaviyligiga; mantiqiy izchillik va isbotlanuvchanligiga; o‘quvchilar uchun aniq, ravon va tushunarli bo‘lishligiga; o‘qituvchi nutqining tasviriy va hisobiy bo‘lishligiga javob berishi kerak - O’qituvchi dars materialini qanday turda bayon qilmasin, didaktik ma’no o‘quvchilarga ilmiy umumlashtirilgan bilimlaming faol berilishi o ‘shanday qolaveradi.Hikoyaning har qanday turi ushbu didaktik talablarga: tanlangan materialning ilmiyligi va yuqori g‘oyaviyligiga; mantiqiy izchillik va isbotlanuvchanligiga; o‘quvchilar uchun aniq, ravon va tushunarli bo‘lishligiga; o‘qituvchi nutqining tasviriy va hisobiy bo‘lishligiga javob berishi kerak
. Hikoya jarayonida o‘zlashtirishning faollashishiga yordam beruvchi didaktik uslublardan foydalanish zarur. - I.Dars mavzusini bildirish. Yangi mavzuni bayon qilish oldidan o‘quvchilarga yechimi yangi (bilimlar uchun zarur) bo‘lgan masala taklif qilinadi va u shu darsda o‘rganish obyekti bo‘lib qoladi, ya’ni muammoli vaziyat; “qiyinlashish vaziyati” vujudga keltiriladi. Yangi materialni o‘rganish yoki amaliy topshiriqlami bajarish bilan, yoki tajriba qo‘yish bilan, yoki tabiatda o‘tkazilgan kuzatishlami tahlil qilish bilan boshlanadi.
- II. Bayon rejasini bildirish. Bu uslub faqat o‘zlashtirish jarayonini faollashtiribgina qolmasdan, balki o‘quvchilami buton bayon tizimini ko‘rishga o‘rgatadi, bu bilan tafakkuming mantiqiy izchilligini rivojlanishga, o‘rganilayotgan atrof hayot faktlari yoki hodisalari o‘rtasidagi muayyan bog‘lanishlami aniqlashga yordam beradi; masalan, “Cho‘l tabiati” mavzusini bayon qila turib, o‘qituvchi doskaga ushbu rejani yozishi mumkin:
III.Yangi materialni bayon qilish davomida ilgari o‘rganilgan mavzulami yangi materiallar bilan o‘zaro bog‘lab tushuntirish, masalan, “Insonning tabiatga ta’siri” mavzusini “Tabiatni muhofaza qilish” mavzusi bilan o‘zaro bogiash yaxshi natija beradi. - III.Yangi materialni bayon qilish davomida ilgari o‘rganilgan mavzulami yangi materiallar bilan o‘zaro bog‘lab tushuntirish, masalan, “Insonning tabiatga ta’siri” mavzusini “Tabiatni muhofaza qilish” mavzusi bilan o‘zaro bogiash yaxshi natija beradi.
- IV.Hikoyaga maqol, qiziqarli material yoki kitob, “Yosh tabiatshunos” jumali va shu kabilami o‘qishni kiritish. 0 ‘qituvchining hikoyasi tegishli maqolani o‘qigandan keyin yoki uning oldidan borishi mumkin. Qo‘shimcha materialdan foydalanish o‘qituvchi hikoyasini boyi- tadi va aniqlashtiradi. Hikoya davomida maqol, matal va topishmoqlardan foydalanish ham uni boyitadi va bayon qilayotgan materialni qabul qilib olinishini osonlashtiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
