21 mavzu: investetsiya va uning iqtisodiyotdagi o`rni investitsiyalarning mohiyati, grafigi va funksiyasi


Download 0.98 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/15
Sana07.05.2023
Hajmi0.98 Mb.
#1440243
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
21-mavzu (1)



348 
21 
MAVZU:INVESTETSIYA VA UNING IQTISODIYOTDAGI 
O`RNI 
1. Investitsiyalarning mohiyati, grafigi va funksiyasi. 
2. Investitsiyalar dinamikasini belgilovchi foiz stavkasidan boshqa omillar. 
Akselerator modeli. 
3. Asosiy fondlarga investitsiyalar 
4. Zaxiralarga investitsiyalar 
 
 
Tayanch so’z va iboralar: Investitsiya, avtonom investitsiya, real foiz 
stavkasi, akseletator modeli, kapital zaxirasi. 
Investitsiyalar yoki kapital qo’yilmalar – bu, hali buyumlashmagan, lekin ishlab 
chiqarish vositalariga qo’yilgan kapitaldir. O’zining moliyaviy shakliga ko’ra, ular 
foyda olish maqsadida xo’jalik faoliyatiga qo’yilgan aktivlar hisoblansa, iqtisodiy 
mohiyatiga ko’ra investitsiyalar yangi korxonalar qurish, uzoq muddat xizmat 
ko’rsatuvchi mashina va asbob-uskunalarni yakuniy sotib olishga hamda shu bilan 
bog’liq bo’lgan aylanma kapitalning o’zgarishiga ketgan xarajatlardir. Shuningdek 
investitsilar tarkibiga uy-joy qurilishiga ketgan 
xarajatlar 
ham kiritiladi. 
Investitsiyalarni turli guruhlash mumkin. Makroiqtisodiy tahlilda eng ko’p duch 
kelinadigan guruhlashda investitsiyalar investitsiyalash ob’ektiga ko’ra uch turga 
bo’linadi. 
1. Ishlab chiqarish investitsiyalari; 
2. Tovar-moddiy zaxiralariga investitsiya; 
3. Uy-joy qurilishiga investitsiya. 
Makroiqtisodiy tahlilda investitsiyalar dinamikasini belgilovchi omil sifatida 
real foiz stavkasi qaraladi. Real foiz stavkasi ortishi bilan investitsiyalar hajmi 
kamayishini kuzatishimiz mumkin. Chunki investorlar uchun qarz bahosi ortib, 
ular ko’rsatadigan foyda normasini pasaytirib qo’yadi. 
Avtonom investitsiyalarning grafigi investitsiyalar hajmi foiz stavkasi 
dinamikasiga teskari proportsional tarzda o’zgarishini ko’rsatadi. 
Avtonom invstitsiya funksiyasi quyidagi ko’rinishga ega: 
I = e - dR 
Bu yerda: I – avtonom investitsiya xarajatlari; 


349 
e – foiz stavkasi 0 ga teng to’lgandagi investitsiya xarajatlarining maksimal 
hajmi. U tashqi iqtisodiy omillar, resurs imkoniyatldari, er, foydali qazilma 
boyliklari va boshqalar bilan belgilanadi; 
R – real foiz stavkasi; 
d–investitsiyalarning real foiz stavkasi dinamikasi o’zgarishga ta’sirchanligini 
miqdoriy belgilovchi empirik koeffitsient. 
Grafikdan e nuqtasi shuni bildiradiki, banklar nolga teng foiz stavkasi bilan 
kredit berganlarida hamda ularning kredit resurslari cheksiz ko’p bo’lganda ham 
mamlakatdagi boshqa resurslari miqdorining cheklanganligi tufayli investitsiya 
xarajatlari ma’lum miqdor bilan chegaralanadi. 


rasm. Avtonom investitsiyalar grafigi 

Download 0.98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling