21-мавзу. Миллий иқтисодиёт ва унинг макроиқтисодий кўрсаткичлари. Миллий ҳисоблар тизими

Макроиқтисодий таҳлил ресурсларнинг тўлиқ бандлигига эришиш, инфляцияни энг кам даражага келтириш, ишсизликни камайтириш орқали макроиқтисодий мувозанатликни ва пировард натижада иқтисодий ўсишни таъминлаш муаммолларига қаратилади. Макроиқтисодий таҳлилда яхлит иқтисодиётга тегишли ўртача микдорлардан фойдаланилади. Булар нархларнинг ўртача даражаси, фоизнинг бозор ставкаси, инфляция, бандлик, ишсизликнинг ўртача даражаси ва ҳ.к.

Макроиқтисодий таҳлил ресурсларнинг тўлиқ бандлигига эришиш, инфляцияни энг кам даражага келтириш, ишсизликни камайтириш орқали макроиқтисодий мувозанатликни ва пировард натижада иқтисодий ўсишни таъминлаш муаммолларига қаратилади. Макроиқтисодий таҳлилда яхлит иқтисодиётга тегишли ўртача микдорлардан фойдаланилади. Булар нархларнинг ўртача даражаси, фоизнинг бозор ставкаси, инфляция, бандлик, ишсизликнинг ўртача даражаси ва ҳ.к.

Макроиқтисодий моделлар-иқтисодиёт ва унда рўй берадиган реал воқеийликнинг мантиқий (назарий), миқдорий (математик) ва график ўлчамларда абстракт тасвирланишидир.

Макроиқтисодий моделлар

• доиравий оқимлар (айланишлар) модели;
• ялпи талаб ва ялпи таклиф (АD-АS) модели;
• товарлар миқдори ва пул массаси (IS-NM) модели;
• Филлипс, Лаффер эгри чизиқлари.

Миллий ҳисоблар тизими (МҲТ) икки томонлама ёзув қоидасига асосланган баланслашган жадваллар тўплами бўлиб, унда макродаражадаги бир иқтисодий битим натижалари ҳам харажатлар ва ҳам даромадлар сифатида акс этади.

Миллий ҳисоблар тизими (МҲТ) икки томонлама ёзув қоидасига асосланган баланслашган жадваллар тўплами бўлиб, унда макродаражадаги бир иқтисодий битим натижалари ҳам харажатлар ва ҳам даромадлар сифатида акс этади.

МҲТ БМТнинг статистика комиссияси томонидан ишлаб чиқарилган стандартларни ўз ичига олиб, улар стандарт ҳисоблар ва асосий макроиқтисодий кўрсаткичлардан иборатдир.

МҲТнинг бош кўрсаткичи - ЯММ (ЯИМ) бўлиб, унинг барча босқичларидаги ҳаракати бўйича маълумотлар МҲТ орқали ҳисобга олинади.