21-Mavzu. Mirzacho’l iqtisodiy rayoni Reja


va tashqi iqtisodiy aloqalari


Download 0.5 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/15
Sana30.04.2023
Hajmi0.5 Mb.
#1413075
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
21-MAVZU.MA\'RUZA.O\'zbekiston geogr.2-kurs (1)

va tashqi iqtisodiy aloqalari. Viloyatning transport geografik o’rni qo’lay; uning 
xududidan qator xalqaro va respublika ahamiyatidagi temir va avtomobil yullari 
o’tadi. Guliston, Xovos muhim transport markazlari hisoblanadi Umuman olganda, 
Toshkent-Xovos (Yangier) - Bekobod Sirdaryo hamda poytaxt viloyatlarining 
muhim transport “uchburchagi” sifatida katta ahamiyatga ega. Yaqinda qurilgan
Guliston shahrini chetlab utuvchi, Zarafshon mintaqasi, Janubiy O’zbekiston va quyi 
Amudaryo iqtisodiy rayonini Farg’ona vodiysi bilan bog’lovchi magistral avtomobil 
yuli ham viloyatning transport geografik o’rnini, uning tranzitligi va markaziyligini 
yanada kuchaytiradi. 
Transport tarmoqlarida yuk tashish va yuk aylanmasi bo’yicha Guliston 
shahri, shuningdek, Mirzaobod, Oqoltin va Xovos tumanlari ajralib turadi. 
Ko’rilayotgan yilda jami 119,3 mln. yulovchi tashilgan; bu borada va yulovchi 
aylanmasida, viloyat markazidan tashqari Sirdaryo va Boyovut tumanlarining 
salohiyati kattaroq. Yuk va yulovchi tashishda xususiy avtomobil egalarining xissasi 
73 - 74 %.Taxlillar ko’rsatishicha, Sirdaryo viloyatining tashqi savdo aylanmasi
jumladan, eksport va importi respublika mikyosida ancha past.2012-yilda tashqi 
savdo aylanmasi 240,6 mln., eksport 122,7, import 117,9 mln. AQSh dollari hajmida 
(2000 yilda 83,1 mln. AQSh dollar, eksport 49,7 va import 33,4 mln. dollar) bo’lgan. 
Eksport tarkibida asosan paxta yetakchilik qiladi - 52,5 %, oziq-ovqatmahsulotlari - 
18,2 %; importda esa mashina va uskunalarning ulushi 27,3 %, kimyo sanoati 
mahsulotlari -47,2 %. Keltirilgan mashina va jihozlar kelgusida ishlab chiqarish 
jarayonini kengaytirishga zamin bo’ladi.2018yilda viloyat tashqi savdo aylanmasi 
291,1mln AQSh dollarini shundan119,1mln AQSh dollari importga,172,3mln 
AQSh dollari eksportga to’g’ri kelgan.
Tashqi iqtisodiy aloqalarda “o’zok xorij” va Boltiqbuyi davlatlari faolrok ishtirok 
etishadi. Ular bilan jami 59,6 % tashqi savdo aylanmasi, shu jumladan, eksportning 
50,3 % va importning 69,2 foizi amalga oshirilgan. Mazkur aloqalarda qisman 
xorijiy investitsiyalar yordamida qurilgan qo’shma korxonalar ham qatnashadi. 

Download 0.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling