adabiy nutq uslubi deyiladi.
So‘zlashuv uslubi – oilada, ko‘cha-ko‘yda fikr almashish jarayonida qo‘llanadigan nutq uslubi. So‘zlashuv
uslubi, ko‘pincha, dialog shaklida bo‘ladi. So‘zlashuv
uslubida adabiy nutqning og‘zaki me’yorlariga qat’iy rioya
qilish talab etilmaydi. Ammo turli sheva vakillari suhbatida
adabiy nutqning og‘zaki me’yorlariga rioya qilish madaniyatlilik hisoblanadi.
Badiiy uslub – badiiy adabiyotga xos nutq turi. Unda
badiiylik, ifodaviylik, ta’sirchanlik kuchli bo‘ladi.
Publitsistik uslub – rasmiy axborot berishga, davrning
ijtimoiy-siyosiy masalalarini aks ettirishga mo‘ljallangan
ommaviy axborot vositalari (radio-televideniye, gazetajurnallar) uslubidir.
Ilmiy uslub – ilmiy asarlar, ilmiy jurnallar, darslik va
qo‘llanmalar yoziladigan uslub, unda ilmiy atamalardan
keng foydalaniladi, ko‘chma ma’noli til ifodalari nihoyatda kam ishlatiladi.
Rasmiy-idoraviy uslub – davlat qonunlari, Prezident
farmonlari, hukumat qarorlari, turli hujjatlar, ish qog‘ozlari, idoralararo yozishmalar yoziladigan uslub. Rasmiyidoraviy uslubda gaplar ixcham va aniq, mazmunli
quriladi, ko‘pincha, egasiz, kesimlari majhul nisbatda
bo‘ladi.
O‘TILGANLARNI TAKRORLASH
3-dars
MUSTAQIL SO‘Z TURKUMLARI
keladi.
4-dars
YORDAMCHI SO‘ZLAR
UNDOV, TAQLID VA MODAL
SO‘ZLAR
6-dars
OLMOSHNING MA’NO TURLARI
7-dars
RAVISHNING MA’NO TURLARI
8–9-darslar. NAZORAT ISHI VA TAHLILI
2-BO‘LIM
IJODIY MATN. INSHO VA UNING TURLARI
10-dars
MA’LUMOTNOMA MATNI VA
IJODIY-TAVSIFIY MATN
25-mashq. Ikkala matnni qiyoslab, shakl va mazmundagi o‘xshashlik hamda
farqlarni ayting.
Birinchi matn
ALISHER NAVOIY
Besh asrkim nazmiy saroyni
Titratadi zanjirband bir sher.
Temur tig‘i yetmagan joyni
Qalam bilan oldi Alisher.
A. Oriðov
Ha. Bu «zanjirband sher»ning necha asrlardan beri jahonni maftun etib kelayotgan g‘azallari porloq quyosh kabidir.
Uning betakror nazmi oldida, hatto Sa’diy va Hofizning
she’riyat osmonidagi yulduzlari ham xira tortdi. «Nizomiy
panjasiga panja urib» bunyod qilgan «Xamsa»si «Panj ganj»
shuhratiga soya soldi. Forsigo‘ylar uning turkiy tilda yozganligidan shukronalar aytdilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
