3-mavzu. O‘zgarmas tok elektr mashinalari. Asinxron va sinxron mashinalar. Reja


Download 0.74 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/15
Sana19.12.2021
Hajmi0.74 Mb.
#181575
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
3 mavzu

P

f

n

=



60

0

 



bu formulada 

f - o’zgaruvchan tok chastotasi 

P – juft qutblar soni 

Bu magnit maydon rotorning cho’lg’amlarini kesib o’tadi va bu cho’lg’amlarda 

EYUK demak, berk kontur bo’lganda tok paydo bo’ladi. Har qanday tokli 

S1 


S4 

S5 


S2 

S1 


S4 

S5 


S2 

а) 


b) 




o’tkazgichni magnit maydonga qarasak bu o’tkazgichga mexanik kuch ta’sir qiladi. 

Shunga binoan rotorga ta’sir qiluvchi aylanuvchi moment vujudga keladi.  Agar 

magnit maydon va rotor birgalikda baravar aylansa, bunday aylanish sinxron 

aylanish deyiladi. Asinxron motorlarda, rotorning aylanish tezligi motorning o’qi, 

(val) dagi ish mashinasi yaratgan tormozlovchi momentga bog’lq. Demak, 

rotorning aylanish tezligi magnit maydon aylanish tezligidan bir qancha farq 

qiladi. mana shu farqni xarakterlovchi kattalik, «sirpanish» deyiladi va bu kattalik 

quyidagi formula asosida anqlanadi:3 

0

1

0



n

n

n

S

=



 

bunda  


n0 - magnit maydonning aylanish tezligi 

n1 – rotorning aylanish tezligi 

Motorni yurgizish paytida: n1 = 0                      S = 1 

Motorni salt yurish rejimida:n0 = n1 S = 0. Demak, sirpanish S = 1÷0 gacha 

o’zgaradi 

Asinxron dvigatelning pasportidagi ma’lumotlari bo‘yicha 

mexanik 

xarakteristikasini qurish 

     

Odatda, asinxron dvigatelning pasportida quyidagi ma’lumotlar ko‘rsatiladi: 



   U

nom


 - nominal kuchlanish, 

[V]; 


   R

nom


 - nominal quvvat, 

[Vt, kVt]; 

   N

nom


 -  rotorning nominal aylanishlar soni

[ayl/min]; 

   

HOM

M

M

max


=

λ

-  dvigatelning o‘ta yuklanish koeffisienti (qisqa tutashtirilgan rotorli 



asinxron dvigatellar uchun 

λ=1,7÷2,5, faza rotorli asinxron dvigatellar uchun 

λ=1,5÷3,4); 

   


δ=

HOM

T

И

M

M

.

- ishga tushirish koeffisienti. 



     

Yuqorida  ko‘rsatilgan ma’lumotlar bo‘yicha dvigatelning mexanik 

xarakteristikasini qurish mumkin. Buning uchun dastlab aylanuvchi magnit 

maydonning aylanish tezligini aniqlaymiz. Bu tezlik qiymatini aniqlashda sinxron 

tezliklar shkalasi dan foydalanamiz. So‘ngra dvigatelning nominal momenti 

aniqlanadi: 

              

[

]



[

]

.



.

9550


;

.

975



м

H

n

P

M

м

кГ

n

P

M

HOM

HOM

HOM

HOM

HOM

HOM

=

=



  

     


pasportida ko‘rsatilgan koeffisientlar yordamida dvigatelning maksimal 

Mmax va ishga tushirish momenti M aniqlanadi. Aniqlangan kattaliklar bo‘yicha 

koordinata o‘qlariga mos holda a,

∂,s nuqtalar belgilanadi. Kritik sirpanish miqdori 

esa 

(

)



1

2



+

=

λ



λ

HOM

КР

S

S

  ifoda yordamida aniqlanadi. Bunda 

1

1

n



n

n

S

HOM

HOM

=



 

bo‘ladi. Xarakteristikaning qolgan nuqtalari esa ifoda yordamida topiladi. Faza 

                                           

 



rotorli asinxron dvigatelning reostat xarakteristikalarini qurish uchun dastlab 

kataloglardan berilgan dvigatelning  nominal quvvatini va seriyasini, so‘ngra rotor 

chulg‘amining aktiv va reaktiv qarshiliklari aniqlanadi. Boshqa elektr 

mashinalaridagi kabi asinxron dvigatellarida ham elektr energiyasining mexanik 

energiyaga aylantirilishi energiya isrofi bilan bog‘liq.  

    Shunday qilib, dvigatelning foydali mexanik quvvati 

                                  



=

P



P

P

1

2



bunda 


∆Ρ

 - dvigateldagi quvvat isroflarining yig‘indisi 



                                  

К

MEX

Э

Э

∆Ρ

+



∆Ρ

+

∆Ρ



+

∆Ρ

+



∆Ρ

=

∆Ρ



Π

2



1

 

     



Asinxron dvigatelning foydali ish koeffisienti quyidagicha aniqlanadi: 

                                  

1

1

1



2

P

P

P

P

∆Ρ



=

=



η

 

 



Dvigatelning yuklanishi nominalga yaqin bo‘lganda foydali ish koeffisienti 

eng katta qiymatga yetadi. Kichik va o‘rta quvvatli (1-100 kVt) dvigatellarda 

ηNOM = 70÷90% ni, katta quvvatli (100 kVt va undan katta) dvigatellarda 

ηNOM= 90÷94% ni tashkil etadi. 




Download 0.74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling