4-Маъруза. Озиқ-овқат маҳсулотлари таркибидаги қўшимча моддалар

БИОЛОГИК ФАОЛ ҚЎШИМЧАЛАР

• Хозирги вақтда улар 3 гуруҳга бўлинади. Нутрицевтикалар, парафармацевтикалар ва пробиотиклар. Ҳар бири гуруҳчаларга бўлинади.
• Нутрицевтиклар — биологик фаол озуқа қўшимчалари, маҳсулотни кимёвий таркибини ростлаш учун қўлланилади.
• Парафармацевтиклар — профилактика, терапия ва органларни физиологик фаолиятни таъминлаш учун биологик фаол қўшимчалар киради.
• Пробиотиклар —уларни таркибига тирик микроорганизмлар ва уларни метаболитлари киради.

Асосий функцияси

• — зарарли микроорганизмларни ўсишини
• тухтатиш;
• — токсинларни нейтрализация қилиши, рН
• нормаллаштириши;
• — ферментларни фаоллигини ошириб ёки
• камайтириб метаболизмни бошқариш.

Специфик эффектлар:

• - антибактериал хусусиятли;
• - антимутаген хусусиятли;
• - антиканцероген хусусиятли;
• - лактоза метаболизмини яхшилаш;
• - холестерин миқдорини камайтириш;
• - иммунн системани ошириш.

Маҳсулотларни ташқи кўринишини яхшиловчи моддалар

• Озуқавий ранг берувчи моддалар (табиий ранг берувчи моддалар, синтетик ранг берувчи моддалар ва ноорганик ранг берувчи моддалар киради).
• Замонавий технологияга кўра маҳсулотни қайта ишлашда қайнатиш, стериллаш, қовуриш ва бошқа жараёнлар қўлланилади. Булар маҳсулотни ташқи кўринишини бузади. Маҳсулот рангини сақлаш мақсадида ранг берувчи моддалар қўшилади.

Табиий ранг берувчи моддалар

• Булар ичида каротиноидларни, антоцианларни, флавоноидларни келитириш мумкин. Бу моддалар захарли эмас, лекин баъзиларини қўллашни меёри ўрнатилган.
• Синтетик ранг берувчи моддалар. Синтетик ранг берувчи моддалар бир қанча афзалликларга эга. Улар ёрқин рангберади, хар хил таъсирларга чидамли. Буларга тартразин — Е102; кармуазин — Е122; қора ялтироқ — Е151); индигокармин — Е132 ва бошқалар киради. Буларни ҳаммаси сувда яхши эрийди.