4-Mavzu: Qadimgi Misr Mavzuni o‘rganishdan maqsad

3.Ilk podsholik davrida Misr (XXXIII -X X IX asrlar). 
Misrda dastlabki davlatlarning tashkil topishi. Mil.avv. VI-V ming 
yilliklarda xo‘jalikning asta-sekin rivoj lanishi natijasida Misrda ilk davlatlarning 
tashkil topishi uchun zarur shart-sharoit vujudga kelgan. Urug' jamoasining so'nggi 
davrida urug‘ jamoalarini shakllanayotgan oqsoqollar. Sardorlar va harbiy 
boshliqlar idora etishgan. Misrda urug' jamoasi yemirilgach, urug' jamoalar o‘rnida 
dastlab qo'shni jamoalari vujudga kelib, xo'jalikning rivojlanishi natijasida ilk 
davlatchalar paydo bo'ladi. Yangi vujudga kelgan davlatni sobiq urug` jamoasi 
oqsoqollari, harbiy boshliqlar, badavlat va nufuzli zodagon kishilar idora qila 
boshlaydilar.
Dastlab Misrda bir necha o`n davlatchalar tashkil topgan. Misrliklar bu 
davlatchalarni “‘sepat”, yunon tarixchilari esa "nom" deb ataganlar. Nomlar 
atrofida qishloqlari, dalalari, mahalliy xudosi bor shahardan iborat bo'lgan. Har bir 
nomning o 'z hokimi bo`lib, u yunon tilida “nomarx” deyilgan. Ma`lumotlarga 
qaraganda Mil.avv. IV mingyillik boshlarida va o'rtalarida Misrda 42 ta davlat 
bo`lgan. Bu davrda Yuqori Misrda 22 ta, Quyi Misrda esa 20 ta mayda davlat 
mavjud b o ig an edi. Memfis shahri Yuqori va Quyi Misr nomlarining chegarasida 
joylashgan. Har bir nomning 40 nomarxi o’zining hududidagi dehqonchilik, 
chorvachilik, hunarmandchilik va sug’orish inshootlari qurilishiga katta e ’tibor 
bilan qaragan. Nomarxlar oqsoqol, sardor va harbiy boshliqlarga tayanib, jamoat, 
diniy va harbiy ishlami boshqarib turgan. Bu davlatlarda qulchilikning dastlabki 
kurtaklari ham paydo bo`lgan. Urushlarda asir olingan kishilar qulga aylantirilgan. 
Shunday qilib jamiyatni boshqaruv tashkiloti sifatida ilk davlatchalar vujudga 
kelgan va rivojlana borgan. 

---

Mil.avv. IV mingyillikning ikkinchi yarmidagi vaziyat Misrdagi mayda 
davlatchalarni birlashtirishni talab etgan. Ko'p jangu-jadallardan keyin Nil 
daryosining tor vodiysida Yuqori Misr davlati tashkil topadi. Daryo tarmogining 
shimolida joylashgan shaharchalar birlashtirilib, Quyi Misr davlati barpo etilgan. 
Bu davlatlar o ’z podsholariga ega bo'lib. ular mustaqil ish yuritganlar. 
Keyinchalik esa Misrda yagona podsholik barpo etish uchun ikki podsholik 
o'rtasida kurash avj olgan. Yilnomachilaming ma`lumotlariga ko‘ra, Yuqori Misr 
podshosi Narmer Quyi Misr yerlariga bostirib kirgan. Narmer qo'shinlari Shimoliy 
Misr podshosi qo'shinlari ustidan g ’alaba qozongan. G'alabadan so'ng u 6000 
kishini asir olib, juda ko'p boylik. o ija la r bilan qaytgan. Shundan boshlab Misrda 
yagona davlat tuzish uchun kurash kuchaygan.