4-modul. Qaraqalpaq tiliniń funkcionallíq stilleri hám sóylew mádeniyatí Jobası
Download 269.32 Kb. Pdf ko'rish
|
4-modul.
- Bu sahifa navigatsiya:
- Sintaksislik ózgeshelikler
Morfologiyalıq ózgeshelikler: 1. Atawısh feyil formaları, hár qıylı qararlarda –sın//-sin
affiksli buyrıq meyil formaları jiyi qollanıladı: Kún tártibinde: Mákemeniń jıllıq esabın tıńlaw. Esap qanaatlandırarlıq dep tabılsın. 2. Hújjetlerde emocionallıq hám ekspressivlik máni ańlatıw zárúrligi bolmaǵanlıqtan rásmiy isler stilinde kelbetlikler hám ráwishler kórkemlew quralı sıpatında qollanılmaydı. Sintaksislik ózgeshelikler: 1. Gápler ıqshamlı, túsinikli bolıp, onda ǵı sózler tuwra orın tártibinde jaylasadı. Mısalı: Maǵlıwmatnama jumıs islew ornına kórsetiw ushın berildi; 2. Geyde gápler úlken bolıp, olar bir neshe birgelkili aǵzalardan (punktlerden, statyalardan) turadı. Mısalı: Sessiyanıń kún tártibine tómendegi máseleler kirgizildi: 1. Hókis qalasın ekonomikalıq hám sociallıq rawajlandırıwdıń 2020-jıl ǵa mámleketlik jobası hám Hókis qalasın ekonomikalıq hám sociallıq rawajlandırıwdıń 2019-jılǵı mámeketlik jobasınıń orınlanıw barısı haqqında. 2. 2020-jıl ushın Hókis qalasınıń jergilikli byudjeti hám Hókis qalasınıń 2019-jıl ǵı jergilikli byudjetiniń orınlanıwı haqqında. 3. Xalıq deputatları Hókis qalalıq keńesiniń 2020-jıl ǵı is jobasın tastıyıqlaw. 4. Shólkemlestiriw máselesi. («Erkin Qaraqalpaqstan» gazetasınan). Solay etip, rásmiy isler stili adamlar arasındaǵı rásmiy qatnasıqlardı bildiriw ushın xızmet etedi. Ol hámmege birdey ortaq bolıp qáliplesken konstrukciyalarǵa iye, sonlıqtan da bul stil basqa stillerden ańcat ajıralıp turadı. Rásmiy isler stilinde hár qıylı hújjetler dúziledi. Hár bir hújjetti dúziwdiń ózinshe rejeleri, talapları boladı. Eger hújjet solarǵa sáykes dúzilmese, óziniń hújjetlik qunın, bahasın joytadı. Is qaǵazlarınıń ayırım formaları mekteplerde de úyretiledi. Rásmiy isler stiline hár qıylı kancelyarizmler de kiredi. Olar jazba tilde orınlı qollanılıwı kerek, al awızeki sóylew tili ushın olar ulıwma xarakterli emes. Rásmiy isler stiline tán sózler geyde yumorlıq hám satiralıq shıǵarmalarda qaharmanlarǵa sıpatlama beriw ushın qollanıladı. Mısalı: Mine men mına qararǵa qol qoydım. Tıńla: «Dekabr ayında kárxanamız xızmetkerleri tuwılǵan kún yubileyin belgilemesin, toy-merekege barmasın, hesh kim úylenbesin de, turmısqa da shıqpasın, bir adam da awırmasın, ólmesin». (O. Ábdiraxmanov). Mısalda qarar menen qadaǵan etiwge bolmaytuǵın háreketlerdi rásmiy stil menen beriw arqalı jazıwshı komik obraz jasay alǵan. Download 269.32 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling