5 –sinf savol javob

374.Qanday omillar ekalogik omillar deyiladi------Tirik organizmga ta’sir ko‘rsatuvchi tashqi omillar ekologik omillar deyiladi. 375.Ekologik omillar necha turga bo`linadi va ular qaysilar------3 xil bo‘ladi: 1) abiotik omillar jonsiz tabiat omillari hisoblanadi. Masalan: yorug‘lik, namlik, haroratning tirik organizmga ta’siri; 2) biotik omillar tirik organizmning bir-biriga ta’siri, masalan: mikroorganizm, o‘simlik va hayvonlarning o‘zaro ta’siri; 3) antropogen omillar inson faoliyatining tabiatga ta’siri natijasida yuzaga keladi. Masalan: inson faoliyati natijasida tirik organizmlarning qirilib ketishi, tiklanishi, yangi nav va zotlarning yaratilishi.
376.Yashash muxiti deb nimaga aytiladi-------Tirik organizm moslashgan, yaxshi ko‘payadigan muhit ya shash muhiti deyiladi. 377.Baliqlardagi qanday moslanishlar suvni qarshiligini yengib xarakatlanishiga yordam beradi------ tanasining suyri shaklda bo‘lishi va shilimshiq bilan qoplanganligi suv qarshiligini yengishga yordam beradi.
378.Sudralib yuruvchilarga xos bo`lgan xxususiyatlar----- muguz tangachasi cho‘l sharoitida ularni suv bug‘latishdan va issiqdan asraydi.
379.Biotsenozga tariff bering-----Biotsenoz ya`ni tabiiy jamoa deganda, jonli va jonsiz tabiatning o‘zaro aloqasi tushuniladi. 380.Tabiiy jamoaning jonli qismi nima deb ataladi----- biotsenoz deyiladi.
381.Biotsenozga nimalar kiradi------o‘simlik, hayvon va mikroorganizmlar kiradi.
382.Biotsenoz qanday tarkibiy qismlardan iborat: 1. Produtsent – organik modda hosil qiluvchilar. Ularga yashil o‘simliklar kiradi. 2. Konsumentlar – iste’mol qiluvchilar. Ularga o‘txo‘r va yirtqich hayvonlar kiradi. 3. Redutsentlar – parchalovchilar. Organik moddalarni mineral moddalarga aylantirib beradi. Ularga bakteriyalar va zamburug‘lar kiradi.
383.Oziq zanjirida nimalar ishtirok etadi------biotsenozning tarkibiy qismlari ishtirok etadi.
384.Oziq zanjiri qandsay hosil bo`ladi----O‘zidan oldingisini yeb, keyingilariga oziqa bo‘ladigan organizmlar hosil qiladi.