5 –sinf savol javob

385.Oziq zanjirining birinchi halqasida qanday organizmlar turadi----- avtotrof o‘simliklar turadi. Ular produtsent organizmdir. 386. Oziq zanjirining ikkinchi halqasida qanday organizmlar turadi---- konsumentlar.
387. Oziq zanjirining oxirgi halqasida qanday organizmlar turadi---redutsentlar ishtirok etadi.
388.Oziq zanjirga misol keltiring----- bug‘doyni chigirtka yeydi. Chigirtkani baqa tutib oladi. Ilon baqa bilan oziqlanadi va burgutga ozuqa bo‘ladi. Chigirtka, baqa, ilon, burgut konsument organizmlar, ya’ni tayyor organik moddalarni iste’mol qiladi. Bakteriya va zamburug‘lar redutsentlar bo‘lib, organik moddalarni mineral moddalargacha parchalaydi.
389.Oziq zanjirining biror halqasi uzilsa nima bo`ladi va unga misol keltiring----- keyingi halqaga ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, yomg‘ir kam yog‘gan yillarda o‘simliklar yaxshi rivojlanmaydi. Natijada chigirtkalar kamroq bo‘ladi, chigirtka bilan oziqlanuvchi qushlar, hasharotxo‘r qushlarni iste’mol qiluvchi yirtqich qushlarning soni ham kamayadi.
390.Tirik organizmlar qanday qilib biri biri bilan aloqada bo`lishadi----- bir-biriga va tashqi muhitga ta’sir ko‘rsatib, doimo aloqada bo‘ladi.
391.Quyidagi jumboqni yeching------ Chorvachilik bilan shug‘ullanuvchi fermer xo‘jaligida qo‘ylarning soni kamayib borayotganligi aniqlandi. Tekshirish natijasida bunga sabab bo‘rilar ekanligi taxmin qilindi. Bu muammo muhokama qilinib, bo‘rilarni yo‘qotishga qaror qilindi. Bo‘rilar o‘ldirilgach, dastlab qo‘ylar soni ortdi, lekin ma’lum vaqtdan keyin qo‘ylardan tashqari, boshqa tuyoqli hayvonlar ham kasallikdan qirilib keta boshladi.
392.Inson tabiatga qanday tasir ko`rsatadi---- Insonning tabiatga ijobiy va salbiy ta’siri.
393.Odam barcha tirik organizmlarga o`xshash tarafi nimada---- tashqi muhitdan O₂ va ozuqani qabul qiladi.
394.Odamlar rivojlanishining dastlabki bosqichlarida qanday ozuqa maxsulotlari bilan oziqlangan---------Odamlar dastlab o‘simlik mevasi va urug‘lari, ildizmevalari bilan oziqlangan, xom go‘sht iste’mol qilgan.
395.Insonlar rivojlanishining dastlabki bosqichlarida nima maqsadda qurol yasay boshlagan v anima maqsadda olovdan foydalanishgan-----Keyinchalik baliq ovlash, yovvoyi hayvonlarni tutishni osonlashtirish uchun turli qurollar yasay boshlagan. Qadimgi odamlar iqlimning sovib borishi natijasida isinish va ovqat tayyorlash uchun olovdan foydalanishgan.
396.Insonni doimiy yashash joyiga ega bo`lishiga nima sabab bo`lgan----dehqonchilik va chorvachilikning rivojlanishi odamning doimiy yashash joyiga ega bo‘lishiga sabab bo‘lgan.