6. Ўртача миқдорлар

15,0-20,0	20
38
20,0-25,0	10	48
25,0-30,0	8	56
30,0-35,0	4	60
Жами	60	-

Статистикада медиана деб, ўрганилаётган тўпламни тенг иккига бўлувчи кўрсаткичга айтилади. Буни ҳисоблашда қуйидаги формула қўлланилади:
(14)
бу ерда:
Ме – медиана;
Х_о(мед) – медиана оралиғи (интервали)нинг қуйи чегараси;
d_(мед) – медиана оралиғи (интервали)нинг катталиги;
- варианталар сони йиғиндиси;
f_m – медиана оралиғи (интервали)нинг вазни;
S_m-1 – медиана оралиғи (интервали) нинг олдинги чегарасидан жамланган вазнлар йиғиндиси.
Бу формулани ҳисоблаш тартибини олдин келтирилган (171-бетдаги 46-жадвал ва 172-бетдаги 47-жадвал) маълумотлар асосида ҳисоблаймиз:
1. 46-жадвал маълумотлари асосида:
ц/га тенг бўлади,
яъни, хўжаликларнинг ярми хосилдорлиги 25,2 ц/га, қолган ярми эса ундан юқори хосилдорликка тенглигини кўриш мумкин.

2. 
   47-жадвал маълумотлар асосида:
   

сигирга тенг бўлади.
яъни, хўжаликларнинг ярми 18,0 сигирга, қолган ярми эса ундан юқори сигирлар сонига тенглигини кўриш мумкин.
Медианани бошқача усул билан ҳам ҳисоблаш мумкин, яъни:

а)
б) тўғри келади
Демак, мода ва медиананинг қиймати ўрганилган қатордаги тафовутга ҳам, вазнлар салмоғига ҳам боғлиқ эмас. Шунинг учун ҳам мода ва медианада тўпламнинг муҳим хусусиятлари ўз аксини топа олмайди. Бу эса мода ва медиананинг фақат айрим хусусий масалаларни ечишда, яъни тўплам ўртасидаги кўрсаткичга мос тушувчи оптимал (меъёрий) миқдорларни аниқлашда ишлатилишига олиб келади. Шу ҳолатлардан келиб чиққан ҳолда, мода ва медиана ўртача миқдор функциясини бажара олмайди. Уларнинг қиймати фақатгина симметрик қаторларида ўртача қийматига мос тушиши мумкин.
Бу ҳисобланган формулалар амалиётда қуйидаги соҳаларда қўлланиб келинмоқда:

• 
  Мода формуласи - халқнинг энг кўп талаби бўлган кийим-кечаклар ва оёқ кийимларни ишлаб чиқарилишини режалаштиришда, йўловчи ташиш йўналишини ўрганишда, колхоз бозорларидаги умумий товар айланиши ва нархларнинг ўзгаришини, аниқлащда кенг қўлланилади.
  
•