410-yilda Alarix boshchiligidagi gotlar Rimni mor qildilar.
Gotlarning Rimni ishg`ol etishi imperiya aholisini larzaga soldi. Yuz yillar
davomida rimliklar o`zlarining barcha raqiblari ustidan g`alaba qozonishgan,
O`rtayer dengizi bo`ylaridagi barcha mamlakatlarni zabt etishgan, o`zlarini
esa jahon hukmdori hisoblar edilar. Rimni esa «mangu shahar» deya
ta`riflashgan. Go`yo rimliklar qudratining so`ngi yo`qdek tuyulardi.
Qarangki, butun jahondan keltirilgan durdonalar xazinasi dag`al va qo`pol
qabilalar o`ljasiga aylandi. Rim qulashi haqida o`sha zamon tarixchisi
nadomat bilan shunday yozgan edi: «Butun Yer yuzini bo`ysundirgan jahon
shamchirog`i ham so`ndi».
G`arbiy Rim imperiyasining qulashi
Rim aholisining ko`pchiligi Rim zavolga yuz tutishi bilan butun jahon nest-
nobud bo`lib ketishiga ishonar edi. Ammo jahon halok bo`lmadi. Alarix ham
o`ldi, ammo Rimning undan dahshatliroq dushmani – Attila boshchiligida
xunn qabilalari paydo bo`ldi. Attila Sharqiy Rim imperiyasiga hujum
uyushtira boshladi. 452-yilda xunnlar Italiyaga bostirib kirdilar.
Milodiy 455-yilda Rimga germanlarning vandal qabilalari hujum qildi, ular
ikki hafta davomida shaharni taladilar. Vandallar o`zlari bilan olib
ketolmaydigan hamma narsani nobud qildilar. 476-yilda imperator saroyi
qo`riqchilari qo`mondoni so`nggi imperator Romulni saroydan haydab
yubordi, hukmdor tojini Konstantinopolga jo`natdi. Sobiq G`arbiy Rim
imperiyasi sarhadlarini german qabilalari egallab oldidar. Shu tariqa,
milodiy 476-yil G`arbiy Rim imperiyasi qulashi va Qadimgi dunyo tarixi
yakunlanishi sanasi sifatida tarixga kirdi. Endi O`rta asrlar tarixi eshik
qoqqancha ostonada turar edi.
23-BILET
1. Qadimgi Hindiston hududi va tabiiy sharoiti.
2. Puni urushlari haqida ma’lumot bering
1. Hindiston mamlakati Hindiston yarimoroli hamda Osiyo qit`asining Hind va Gang
daryolari vodiylaridagi bir qismini egallagan. Tabiiy sharoiti jihatidan bu vodiy Misr va
Mesopotamiyaga o`xshab ketadi. Issiq iqlim va suv bilan birga serunum loyqani oqizib
kelayotgan keng yoyilib oqadigan daryolar dehqonchilik yuzaga kelishi va rivoj topishi
uchun imkoniyat yaratdi. Himolay tog`lari shimoli sharqdan dushmanlar va sovuq
shamollar tajovuzidan o`ziga xos tabiiy mudofaa devori bo`lib xizmat qilar edi.Gang
vodiysidagi tropik o`rmonlar ulkan daraxtlar va rang-barang o`simliklarga kon bo`lgan.
Daraxtlarning azamat poyalariga o`ziga xos to`rlarni vujudga keltiruvchi bahaybat
Do'stlaringiz bilan baham: |