6. тема. Biliw processleri joba

6.ТЕМА. BILIW PROCESSLERI
Joba

1. 
   Oylaw
   
2. 
   Qiyal etiw haqqında ulıwma túsinik
   
3. 
   Qabil etiw
   

Oylaw haqqında túsinik
Oylaw-dógerek átiraptaģı waqıyalardı sóz járdemi menen tikkeley, ulıwmalastırģan jaģdayda sáwlelendiriwshi psixikalıq process. Jámiyetlik sebepli baylanıslardı ańlawģa, jańalıq ashıwģa, boljawģa baģdarlanģan aqılıy xızmet. Oylaw barlıqtı analiz hám sintezlewde qılıwda onı tikkeley hám ulıwmalastırıp sáwlelendiriw processi bolıp tabıladı.
P.I.Ivanov oylaw haqqındaģı pikirin bılay táriyplep ótedi; - «oylaw insannıń sonday bir aqılıy iskerligi, bul iskerlik waqıyalıqtı eń anıq, durıs, tolıq, tereń hám ulıwmalastırıp sáwlelendiriwge, insannıń jánede ámeliy iskerligi menen shuģıllanıwına imkaniyat beredi» degen edi.
M.V.Gamezo: - «oylaw waqıyalıqtıń ulıwmalasqan jaģdayında sóz ótmish tájriybe qurallarında sáwlelenedi» dep aytıp ótedi. Ilimpazlardıń pikirlerin juwmaqlastırıp ótetuģın bolsaq, oylaw - dógerek átiraptaģı waqıyanı sóz járdemi menen ulıwmalasqan jaģdayda sáwlelendiriwshi psixikalıq process, jámiyetlik baylanıslardı ańlawģa, jańalıq ashıwģa hám boljawģa baģdarlanģan aqılıy iskerlik bolıp esaplanadı. Oylaw predmetiniń quramalı biliw processi ekenligin jáne bir márte tastıyıqlap turıptı.
Oylaw operaciyalarınıń psixologiyalıq áhmiyeti

1. 
   Analiz hám sintez. Analiz – bir nárse, hádiyselerdi qıyalıy yamasa ámeliy ózgesheliklerin bóleklerge oydan bólsheklew. Sintez - bul nárse hám hádiyselerdiń analizde bólingen ayırmashılıqların, elementler, bólekler, belgileri oydan bir pútin nárse etip biriktiriw hám bir pútin halına keltiriw bolıp esaplanadı.
   
2. 
   Salıstırıw – bul operaciya quralı menen obektiv dúnyadaģı zatlardı hám qublıslardı olardıń bir-birinen parqı hám bir- birine uqsaslıģın salıstırıp anıqlaw.
   
3. 
   Abstrakciyalaw – bul operaciya járdeminde materiallıq dúnyadaģı nárse hám hádiyselerdiń eń áhmiyetli ózgesheliklerin parıqlap alıp, usı ózgesheliklerden nárselerdiń áhmiyetli bolmaģan ekinshi dárejeli ózgesheliklerin oydan ajıratıp alamız.
   
4.