7-mavzu: Xalqaro turizmda inson xulki va odob-axloki. Xalqaro turizmda madaniy xilma-xillikning tarkalishi

Sayohatlarda madaniy masofalarning ta’siri.
Turist va mezbon o’rtasidagi masofani maxsus belgilangan joyga tashrif buyurishni va sayohat qilishni maqsad qilganda milliy madaniyat ta’sir ko’rsatadi. Ko’pchilik turistlar madaniyatning kelib chiqishini o’xshashligi bo’lgan belgilangan joylarda sayohat qilishni yaxshi ko’rishadi. Misol uchun, Hong Kong millatlar Xitoyga sayohat qilishni afzal bildi chunki madaniy masofani juda kichik. Saudiya turistlari Musulmon mamlaktlariga sayohat qilishni afzal bilishadi.(Yavas, 1987). Madaniy noxushliklar sayohatdagi maftunkor muhit belgilangan joylar yoshlar, sarguzashtlarni yaxshi ko’radiganlar va bozor segmentlarini xush ko’ruvchilarga etkazib beradi.


Madaniy masofalarning o’lchami.
Mamlakatlar o’rtasidagi madaniy masofani turilcha o’lchamlarini anglash. Madaniy turlichalik ro’yxati. Jakson (2001) 50 ta mamlakatni o’z ichiga olgan madaniy masofani o’rtasidagilarni me’yorini belgiladi. Hofstede ning (1980) qidirdi va mamlakatni asosladi. (Avstraliya). U birdan to 50 ta mamlakatgacha tekshiruv o’tkazdi. U madaniy farqlarning turilchaligini taqdim qildi. (4 ta o’lchami) Bu ro’yxatda 4 ta juda o’xshash va (196) ta noo’xshash tomonlarni aniqladi. Shunga qaramay bu kichik ro’yxat va osongina foydalanish 1968 va 1972 yillar o’rtasidagi qadriyatlarni va bugungi kundagi madaniy farqlarni individuallik deb bo’lmasligini tasdiqladi.
Taxlil to’plami.
Clark va Pugh (2001) madaniy masofa analiz to’plamidan foydalanishni hisoblab chiqdi. Ular mamlakatlar o’rtasidagi til, din va geografik va 5 ta; Anglo, Nordik, Germanlik, Lotin (Lotin Evropalik va Lotin Amerikalik) va dunyoning boshqa (Yaqin Sharq, Uzoq Sharq, Arab va boshqa mustaqil to’plamlari) o’rtasidagi asoslarni farqladi. Ular o’zlarining to’plamini Buyuk Britaniyadan boshqa mamlakatlarni o’xshash to’plamlari Buyuk Britaniya birdek, Nordik mamlakatlarda ikkidek, Germaniya mamlakat to’plamlari, uchdek, Lotin mamlakati to’plamlari to’rtdek, va dunyoning boshqa mamlakatlari beshdek deb hisoblab chiqishdi. Ularning ro’yxati madaniy masofa to’plamlarning sub’ektiv anglashi, amaliy kuzatishlarga qaraganda yaxshiroq, va bunda haqiqiy madaniy farqlarni aks etmasligi asoslanishini natijasini tanqid qiladi.
Baholash.
Boyacigiller (1990) va Rao va Schmidt (1998) madaniy masofa baxolash me’yorini tushuntiradi. Ko’rib chiqilganda, ularning madaniyat farqlar haqidagi tushunchalari, ularning mamlakatlari o’rtasidagi va boshqa mamlakatlar o’rtasidagi so’rovlarni anglatadi.(“Sizning mamlakatda madaniy farqlar o’rtasidagima’nolar natijasi ularning mamlakati madaniy masofani o’lchamidan foydalanadi.