8. 2-mavzu: Simmetrik ko’p protsessorli kompyuter tizimlari. Klasterli ishlov berish tizimlari. Neyrokompyuterlar

SMP arxitekturasi afzalliklari:

• 
  Unumdorlik;
  
• 
  Foydalanishni qulayligi;
  
• 
  Bosqichma-bosqich o’sish;
  
• 
  Masshtablilik;
  
• 
  Barcha SMP tizimlarida barcha protsessorlar bitta shkaf ichida shina yoki kommutator bilan bog’langan;
  
• 
  Turli xil muammolar va vazifalarni yechish uchun SMP bitta vazifaga bir nechta protsessorlarni qo’llaydi (parallel dasturlash);
  
• 
  Dasturlashning soddaligi va ko’p qirraligi;
  
• 
  Nisbatan past narx.
  

SMP–arxitekturaning asosiy afzalliklari: SMP (SMP- symmetric multiprocessing) arxitekturaning asosiy afzalligi barcha protsessorlarga taqsimlanadigan umuiy fizik xotiraning mavjudligidir.

8.2.3-rasm. SMP-arxitekturaning sxematik ko‘rinishi.


SMP arxitekturasi kamchiliklari:

• 
  Umumiy xotiraga ega tizimlar yaxshi masshtablilikga ega emas;
  
• 
  Protsessorlar sonining kamligi, 8-24 ni tashkil qiladi;
  
• 
  Haqiqiy tizimlarda 32 ta protsessordan foydalanish mumkin
  

3. 
   Parallel tizimlarning sinflari
   

1. 
   Simmetrik ko’p prosessorli arxitektura (SMP - symmetric multiprocessing). SMP – arxitekturaning asosiy afzalligi barcha prosessorlarga taqsimlanadigan umuiy fizik xotiraning mavjudligidir.
   

8.2.3-rasm.SMP-arxitekturaning sxematik ko’rinishi.
Xotira prosessorlar o’rtasida xabarlarni uzatish uchun xizmat qiladi, bunda barcha hisoblash qurilmalari xotiraga murojant qilishda teng huquqlarga ega bo’lib barcha xotira yacheykalari uchun bir xil adresasiyaga ega. Shuning uchun SMP-arxitektura simmterik deyiladi. SMP tizimlar yuqori tezlikka ega bo’lgan tizim shinalari(SGI PowerPath, Sun Gigaplane, DEC TurboLaser) asosida quriladi. Shina slotlariga prosessorlar(MP), kiritish/chiqarish tizimi (I/O) va boshqa funksional bloklar ulanadi. Kiritish/chiqarish modullariga ulash uchun nisbatan past tezlikka ega bo’lgan shinalardan(PCI, VME64) foydalaniladi. Eng mashxur SMP-tizimlar Intel prosessorlari asosida qurilgan SMP-serverlar va ishchi stansiyalar hisoblanadi (IBM, HP, Compaq, Dell, ALR, Unisys, DG, Fujitsu va b.)
Butun tizim yagona OT boshqaruvida ishlaydi (odatda UNIX ga o’xshash OT, ammo Intel-platformalar uchun Windows NT OT). OT avtomatik tarzda (ishlash jarayonida) jarayonlarni prosessorlarga taqsimlaydi.
SMP-tizimlarning asosiy afzalliklari:

• 
  Dasturlashning oddiyligi va universalligi. SMP arxitekturasi dasturlash modeliga chegara qo’ymayda. Umumiy xotiraning qo’llanilishi ma’lumotlar almashish tezligini oshiradi va foydalanuvchi barcha xotira hajmiga murojaat qilishi mumkin.
  
• 
  SMP-tizmlar havo orqali sovutish tizimiga asoslangan kondisionerlash tizimiga ega bo’lib texnik xizmat ko’rsatishni osonlashtiradi.;
  
• 
  Nisbatan yuqori bo’lmagan narxlar.