8-laboratoriya ishi termometrlarni aniqlik sinfini qiyoslash ishdan maqsad
Download 0.53 Mb. Pdf ko'rish
|
8-лаборатория иши
- Bu sahifa navigatsiya:
- Olingan natijalarga ishlov berish
- Mustaqil tayyorlanish uchun savollar
|
Ishni bajarish tartibi 1. Sxemani 1.10-rasmda keltirilgan sxema asosida yig‘ing va uni tekshirish uchun o‘qituvchiga ko‘rsating. 2. 11.4-jadvalni namunaviy va qiyoslanayotgan termometrlar ma’lumotlari bo‘yicha to‘ldiring. 3. Laboratoriya ishini umumiy ko‘rinishi 1.9-rasmda keltirilgan.
1.4-jadval Namunaviy va qiyoslanayotgan termometrlar bo‘yicha ma’lumotlar
T.r. Nomlanishi Turi O‘lchash asbobini tizimi
O‘lchash chegara-
lari Bo‘lim
bahosi Aniqlik
sinfi Zavod
raqami 1.
Namunaviy termometr
2. Qiyoslanayotgan termometr (simobli)
3. Qiyoslanayotgan termometr (spirtli)
4. Termometrlarni xona haroratidagi ko‘rsatkichini yozib oling. 5. «Ulash» dastagi yordamida laboratoriya qurilmasini tarmoqqa ulang. 6. « +» dastagi yordamida sekin-asta haroratni 2, 5 yoki 10 darajaga oshirib boramiz va haroratning barqarorligi o‘rnatilgandan keyin termometrlar ko‘rsatkichini yozib oling va 1.5- jadvalga termoelektrik termometr uchun va 1.6-jadvalga esa spirtli termometr uchun olingan natijalarni yozib boring.
7. Haroratni 60 o S gacha oshira borib, termometrlarni barcha ko‘rsatkichlarini yozib olamiz va « -» dastagi yordamida sekin-asta haroratni 0 o S qiymatgacha pasaytiramiz hamda o‘sha qiymatlarda termometrlarni barcha ko‘rsatkichlarini yozib oling va jadvalga kiriting. 8. Olingan natijalar asosida absolyut, nisbiy va keltirilgan xatoliklarni hisoblab chiqaring va tuzatmani aniqlang. 9. Qiyoslanayotgan termometrlarni yaroqliligi haqida xulosa chiqaring. 9. Olingan ma’lumotlar bo‘yicha qiyoslanayotgan asbob ko‘rsatkichlarini tuzatmaga bog‘liqlik grafigini chizing. 1.5-jadval Termoelektrik termometr uchun o‘lchash natijalari
P t.r.
O‘lchandi Hisoblab chiqildi Namuna- viy
termometr ko‘rsat-
kichi, T nom
Oshib
borishda gi
qiymatla ri,
T oshish
Kamyibbo
rish-dagi qiymat-
lari, T kam
O‘rta-
cha qiy-
mat Absol-yut xato-lik, ΔT abs Nisb.
xato, E, %
Kelt. xato,
γ , %
Tuzatma 1.
2.
3.
1.6-jadval Spirtli termometr uchun o‘lchash natijalari
T.r. O‘lchandi Hisoblab chiqildi Namuna-viy am- permetr
ko‘rsat- kichi, T
nom
Oshirish dagi qiymatla
ri, T o‘zg Pasay-
tirishdagi qiymati,
T o‘zg
O‘rta-
cha qiy-
mat Mutl.
xato, ΔT abs Nisb.
xato, E, %
Kelt. xato,
γ , % Tuzat-
ma 1.
2.
3.
Olingan natijalarga ishlov berish 1. Termoparalarni oshirishdagi va pasaytirishdagi o‘rta arifmetik qiymati: 2 11
1 0
Т Т Ср 2. Voltmetrni mutlaq xatoliklari :
T
= T x – T 0 1 ; T 11 = T
x - T
0 11 ; T sr = T
x – T
0sr . 3. Voltmetrni nisbiy xatoliklari: % 100 1 0 1 1 Т Т Т ; % 100 11 0 11 11
Т Т ; % 100 Ср Ср Ср Т Т Т
4. Voltmetrni keltirilgan xatoliklari : % 100
max 1 1 Т Т ; % 100
max 11 11 Т Т ; % 100
max Т Т Cp Cp ; Bunda, T max
— o‘lchash asbobini maksimal bo‘lgan chegaralari.
Eksperemental ma’lumotlarni taxlil etishdan o‘lchash asbobini foydalanishga yaroqliligi xulosalanadi. Agar termometrni keltirilgan xatoliklarni hisoblab chiqilgan maksimal qiymati, ko‘rsatilgan aniqlik sinfiga taqqoslaganda past bo‘lsa, unda o‘lchash asbobini ko‘rsatkichi to‘g‘ri bo‘ladi va u keyingi foydalanish uchun yaroqli hisoblanadi. 5. Termometr uchun tuzama: T = T x
0 .
1. Haroratni o‘lchash usullarini klassifikatsiyasi. 2. Termometrlarni qo‘llanishi. 3. Termometrni turdoshlari. 4. Termometrni kundalik turmushdagi axamiyati. Download 0.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|