8-mavzu. Ishlab chiqarish korxonasining ratsional tashkiliy struktrasini shaklllantirish Reja

Ishlab chiqarish davrining davomiyligi. Ishlab chiqarish davri deb birorbir mahsulotni tayyorlashda unga (boshidan to oxirigacha) sarf bo’lgan amma ish va dam olish vatlari umumiy davomiyligining ish vati birligi (kun, sohat, minut) bilan o’lchanib, uyidagi formula bilan anilanadi.
Ts = Ye T.J + Yet K.J. + Ye M.J. + Yet X.M. + Yet D.O. + YeT.Y.K .
bu yerda: T_s -ishlab chiqarish sikl davomiyligi (muddati); Ye^t t.j – bir sikl tarkibidagi amma texnologik jarayonlar davomiyligi (muddati); Ye^t _K.J - bir sikl tarkibidagi amma ko’chib yuruvchi jarayonlarning davomiyligi (muddati); Ye^t_M.J. – bir sikl tarkibidagi amma texnikaviy nazorat jarayonlarning davomiyligi (muddati); Ye^t _D.O – bir sikl tarkibidagi amma reglamentlikdan olish vatlarining davomiyligi (muddati); Ye^t_X.M. - bir sikl tarkibidagi amma xizmat iluvchi jarayonlar tarkibining davomiyligi; Ye_t._y.k – amma ishlab chiqarishning ulami qismlar birligidagi sikl davomiyligi.
Ishlab chiqarish davri davomiylik muddatini isartirish omillari. ar bir ishlab chiqarish siklida texnologik va ko’chib yurish jarayonlari bo’lib, ularning bir birlari bilan vazifalarini almashib bajarishlari natijasida ishlab chiqarish sikllari davomiyligi uzunligini isartirish mumkin. Shunga o’xshash nazorat, reglamentlikdan olish va bosha jarayonlarni am isartirish mumkin.
Ishlab chiqarish siklining isarishi esa mahsulot ishlab chiqarishdagi hajmga, sifatga va bosha iqtisodiy ko’rsatkichlariga ta`sir ko’rsatadi. Shuning uchun, texnologik ishlab chiqarish siklini kam vat sarf bo’ladigan variantlarni o’llash kerak. Ishlab chiqarish siklini davomiyligini isartirish omillari 8rasmda ko’rsatilgan.
Ishlab chiqarish turlari. Ixtisoslashish darajasiga, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning turlari va midorlariga arab ishlab chiqarish yakka (donalab), seriyali va ommaviy ishlab chiqarish turlariga bo’linadi.
Yakka ishlab chiqarish – mehnat jarayonlarining tuzilishi, o’zining bearorligi bilan korxonalarning asosiy ishlab chiqarish ish joylarida bajarilayotgan jarayonlar bir mahsulot tayyor bo’lgandan so’ng ikkinchi mahsulot uchun o’zgaradi, yana yangi mehnat jarayoni boshlanadi.
Seriyali ishlab chiqarish – bu ishlab chiqarish shaklida ma`lum vat oraliida bir xil mahsulotlarning seriyalarini tayyorlash takrorlanadi.
Ommaviy ishlab chiqarish – mehnat jarayonining davomiyligi va uning murakkabligi bilan far iladi. Bu yerda mahsulot tayyorlash ar bir ish joyida, ar bir ish kunida bir xil mehnat jarayonida tayyorlanadi.