8-mavzu. Ishlab chiqarish omillari bozori

12.1-rasm. Chekli mehnat daromadliligi grafigi

I chiziq raqobatlashgan iste’mol bozoridagi firmaning chizi\i (bu erda firma monopol hokimiyatga ega emas). II chiziq iste’mol bozorida monopol hokimiyatga ega bo’lgan firmaning chizi\i. Monopol hokimiyatga ega bo’lgan firma ko’proq mahsulot sotish uchun tovar narxini tushirishi mumkin. Natijada bo’ladi va ishlab chiqarish hajmi oshishi bilan kamayib boradi. Demak, va chiziqlari pastga yotiq
bo’lgani uchun chizi\i pastga tomon yotiq bo’ladi. Agar biz monopol hokimiyatga ega bo’lgan firmaning mehnatni chekli daromadliligini monopol bo’lmagan firmaning mehnatni chekli daromadliligi bilan solishtirsak


^{MRPM  MP  MR MP  P  MRPP} ,
L L L L

bu erda
MRP^M

• 
  monopol hokimiyatga ega bo’lgan firmaning mehnatini
  

L
chekli daromadliligi;

L
MRP ^P

• 
  monopol hokimiyatga ega bo’lmagan raqobatlashuvchi
  

firmaning mehnatini chekli daromadliligi.

Bundan kelib chiqadiki, har qanday ish haqida iste’mol bozorida monopol hokimiyatga ega bo’lgan firma, monopol hokimiyatga ega bo’lmagan firmaga nisbatan kamroq ishchi yollaydi.
Mehnatni chekli daromadliligi dan ishchilarni yollashda foydalanishi mumkin. Agar firma o’z foydasini maksimallashtiradigan bo’lsa, u ishchilarni yollashni mehnatni chekli daromadliligi ish haqiga teng bo’lgunga qadar davom ettiradi.


MRP_L  W , (3)
bu erda - ish haqi.

Agar MRP_L  W bo’lsa, firma qo’shimcha ishchi kuchini yollab, o’z foydasini

oshirishi mumkin.
Ushbu shart quyidagi 12.2-rasmda ifodalangan.


Мещнат


L(меҳнат миқдори)