9-mavzu: kasbiy faoliyatni samaradorligini oshirishda hissiy- irodaviy va shaxsiy fazilatlarning o‘rni. Reja

His-tuyg'ular-kishi shaxsining ancha yorqin ko'rinishlaridan biri bo'lib, u bilish 
jarayonlari va xulq-atvor hamda faoliyatni irodaviy boshqarish bilan birgalikda namoyon bo'ladi. 
Shaxs o'zi bilib olayotgan va bajarayotgan narsaga uning barqaror munosabati his-
tuyg'ularning mazmunini tashkil etadi. Shaxsni ta'riflash degani ko'p jihatdan muayyan konkret 
kishi umuman nimani sevadi, nimani yomon ko'radi, nimadan nafratlanadi, nima bilan faxrlanadi, 
nimadan xursand bo'ladi, nega uyaladi, nimaga havas qiladi va hokazolar degan ma'noni 
anglatadi. Individning barqaror his-tuyg'ulari predmeti, ularning jadalligi, kechinmalarning 
xususiyati va hissiyotlari, affektlar, kuchli hayajonlanish holatlari va kayfiyatlari shaklida tez-tez 
namoyon bo'lishi kuzatuvchi ko'z o'ngida kishining hissiy dunyosini, uning his-tuyg'ularini va shu 
asnoda uning individualligini namoyon etadi. Aynan shuning uchun ham hissiy jarayonlarni tahlil 
qilish vaqtida o'tkinchi holatlarni o'rganishdan kishi shaxsini belgilaydigan barqaror histuyg'ularga 
o'tish lozim. 
Odamlar tevarak-atrofdagi narsalar va hodisalarni bilib oladilar hamda o'zlarining shaxsiy 
ehtiyojlarini va ular mansub bo'lgan jamiyat ehtiyojlarini qondirish jarayonida uni qayta 
o'zgartirishga qaratilgan faoliyatda ularga nisbatan his-tuyg'uni boshdan kechiradilar. Kishining 
faoliyati-xususiy vazifalar ham etilayotgan boshqa bir amaldan kelib chiqadigan bitta va birgalikda 
bog'langan sistemadir. Harakatlar istalgan, kishi qilayotganiga o'xshash maqsad kabi tafakkur 
etiladigan yoki ifodalanadigan natijani olishga qaratilgan bo'ladi. 
Bu reja ish jarayonida bir qator tafakkur va tasavvurlar tarzida kengayadi hamda kuchi, 
tezligi ko'lami, muvofiqligi, aniqligi bo'yicha belgilangan harakatlar yordamida amalga oshiriladi, 
hayotga tadbiq etiladi. Alohida harakatlarni tashkil etadigan harakatlarni bajarish va nimani, 
qanday va qay tarzda qilish kerakligini ko'rsatadigan fikriy operasiyalar amalga oshirilayotgan 
paytda predmetga ham, qurollarga ham, mehnat jarayonining o'ziga ham diqqat jamlanadi, 
kuchaytiriladi. Shu bilan birga harakat jarayonida u yoki bu his-tuyg'ular boshdan kechiriladi:
to'sqinlik va qiyinchilikdan qoniqmaslik va tashvish tortish hamda sezilayotgan 
kamchiliklarni muvaffaqiyatli bartaraf etishdan qanoat hosil qilish, mehnat ko'tarinkiligi va 
charchaganligi, shuningdek mehnatning o'zidan quvonch tuyg'usi. 
His-tuyg`ular 
(tor 
ma'noda 
olganda) 
kishi 
shaxsining 
yo`naltirilganligida 
mujassamlashgan barqaror ehtiyojlari ob'еktiga nisbatan uning munosabatini aks ettiradi. Shu 
sababli his-tuyg`ular barqarorligi bilan, ular sub'еktning hayoti soatlar va kunlar bilan emas, balki 
oylar va yillar vositasida o`lchanadigan darajada davomiyligi bilan bеlgilanadi.