А д м а д ж о н с о л и е в, а б д у м а л и к у с м о н о в

3. Маркетинг мухити
М ар к ети н г мухити д еган д а, ф и рм а 
(корхона) ёки унинг 
ю^ори т а ш к и л о т л а р и ф а о л и я т и га таъ си р курсатувчи и ж т и м о ­
ий, и^тисодий, сиёсий в а ху^укий о м и л л а р м а ж м у и туш ун и ла- 
ди. М ар к ети н г д а ички в а таш ци мухи тл ар ф а р ц л а н а д и .
И чки му^итни ш а к л л а н ти р у в ч и о м и л л а р , ф и р м а р а ^ б а р и я -
ти томонидан н а з о р а т ^и л и н ад и г ан — технологик ж а р а ё н , мо- 
лия а^воли, т аш к и л и й тузилиш и, бозорни т а н л а ш ва б ош ^а- 
л а р билан богли^дир.
Н а з о р а т цили н ад иган о м и л л ар н и т а ш к и л о т ва унинг м а р ­
кетинг хи зм ати б он щ арад и . Ана шу о м и л л а р д а н м аркети н г 
х и зм ати томонидан н а з о р а т ц и л и н м ай ди ган ай ри м л ари ни олий 
р а ^ б а р и я т б ош ц арад и . Унча к а т т а б у л м а га н ёки у р тач а таш - 
к и л о т л а р д а умумий 
сиёсат м а с а л а л а р н н и
хам, м аркети н г 
ц а р о р л ар и н и хам бир шахе, од а тд а м у л к эгаси ёки олий p a.v
б ар ц аб ул ^и л ад и, леки н бундай х о л л а р д а д а с т а в в а л умумий 
м а ц е а д л а р н и б ел гил аш , сунгра у л а р г а м аркети н г р е ж а л а р и н и
м ослаш ти ри ш керак.
О л и й рацбарият томонидан б о ш к а р и л а д и г а н о м и л л а р
Ф и рм а б о ш ц ар у в и д а куп л аб турл и -тум ан ^ а р о р л а р ^а б у л
^и лин ади , лекин м а р кети н г н у^таи н а з а р и д а н
Караганда 
мар- 
ке то л о гл а р учун 
олий р а ^ б а р и я т н и н г ^уй и даги м а с а л а л а р г а
д а х л д о р ф и к р л а р и энг мухим хи соб лан ад и:
— ф а о л и я т с о ^ а л ар и
-— умумий м а к с а д л а р
— м аркети н г роли
— бош ка т а д б и р к о р л и к в а з и ф а л а р и н и н г роли
— корпорацион м а да н н ят.
Фаолият с ох ал ари. Бу туш унча м ах су л о т (х и зм а т )н и н г у м у ­
мий д а р а ж а с и , 
ком пани я 
в а з и ф а л а р и , худудий 
ч е г а р а л а р и , 
м улкн и нг куриниши ва ан и ^ ф ао л и яти н и ц а м р а б олади.
М а х с у л о т (хи зм ат) нинг умумий д а р а ж а с и — бу ф и р м а а м а л ­
г а ош и ри ш га и н ти л ад и га н ф а о л и я т турини анча кенгро^ таъ - 
р и ф л а ш д и р . Б у л а р энергия, мебель, т у р а р ж ой б инолари, ту- 
з и л м а л а р ва б о н щ а л а р булиш и мумкин.
В а з и ф а л а р ком пани ян и нг 
м а р кети н г 
со^а си да ги
(и ш л аб
ч и ^ а р и б е тк ази б берувчи, у л гу р ж и савдо, ч а к а н а савд о) хрла- 
тини, шунингдек, ком пани я цилмоцчн б улган х а Ра к а т л а Рни 
а н и к л а б беради. Ф и рм а битта в а з и ф а д а н т а ш к а р и купрогини 
а м а л г а оширишни хо^л аш и мумкин.
23

---

Ф аол и ятн и нг ^уд уди й ч е г а р а л а р и кичик туман, ш а ^ а р , мин- 
т а к а , музофот, регион, м а м л а к а т , х а л ^ а р о бозорни ^ а м р а б
олиши мумкин. М у л к тури — ш ахсий мулк, ш ерикли к, м а ш - 
^ур савд о м а р к а з и остида маз^сулот и ш л аб чикари ш ^у^уцини 
сотиб олиш дан тортиб к у п л аб б у л и н м а л а р и б улган корпора- 
ц и я гач а булиши мумкин.
Умумий м а ^ с а д л а р р а ^ б а р и я т томонидан б ел ги л а б бери- 
л а д и г а н ва б а ж а р и л и ш и д а р а ж а с и са н о ^ билан у л чани ш и
мумкин булган т о п ш и р и ^ ла р н и у зи д а ■
и ф одал ай ди .
Б у эса ф и рм ан и нг 
i o t v f h
ва м ув аф ф а ^ и ятси зл и г и н и ан и ^ 
б ел ги л а ш имконини беради. О д а т д а р а ^ б а р и я т ^иск;а муд д атл и
(бир йил ёки к а м р о ^ ) ёхуд узоь^ м уд д атл и (бир й илдан зиёд) 
д а в р учун сотиш, ф ой да олиш ва б о ш ^ а м а ^ с а д л а р курсатки- 
чининг м а ъ л у м бирикувини бел гил айд и . Купгина ф и р м а л а р
узоц муд д атл и
к е л а ж а к д а
сотиш, 
ф ойда в а ком пани ян и нг 
яш овч ан л и ги га с е зи л а р л и таъ си р к у р с атад и ган м а ^ с а д л а р д а н
бири — и стеъ м ол чи л ар эъти роф и экан и ни яхши ан гл а й д и л а р .