A. R. Jo‘raev, A. M. Shoimov, J. E. Pardaboev

Nazorat savollari: 
1. Yog’och materiallarini pardozlash jarayoni. 
2. Plastmass materiallarni pardozlash jarayoni. 
3. Metall materiallarni pardozlash jarayoni. 
 
18-MAVZU. YOG‘OCHLARGA KUYDIRIB ISHLOV BERISH 
TEXNOLOGIYASI. 
Tayanch so’zlar: Kuydirib ishlov beris , pirotiplash (issiq bosib 
chiqarish), pirografiya (issiq chizish), quyosh nurida lupa bilan 
kuydirish, kislotalar bilan kuydirib ishlov berish, dastgohlarda 
kuydirib ishlov berish, shaffof pardozlash. 
18.1. Yog‘ochlarga kuydirib ishlov berish usullari, yog‘ochlarga 
kuydirib ishlov beruvchi asboblar 
Yog'ochni 
qayta 
ishlash 
bilan 
bog'liq 
ko'plab 
badiiy 
hunarmandchilik turlari orasida dekorativ kuydirib ishlash alohida 

---

173 
o'rin tutadi. Rus xalq san'atining an'analari bilan chambarchas bog'liq 
bo'lgan eng mashhur hunarmandchiligidan biri o'yma, burama, 
mozaika va yog'ochga rasm chizish bilan parallel ravishda rivojlanib, 
ko'pincha ushbu san'at turlarini to'ldiradi yoki mustaqil ravishda ijro 
etadi. 
Qadimgi davrlarda metall tayoqlarni kuydirish uchun 
ishlatilgan, uning uchlari olovda qizib ketgan yoki xalq o'ymakorligi 
asosida o'yma naqsh tushirilgan metall shtamplar bo'lgan. 
1-rasm. Yog’ochga kuydirib 
ishlov berish asosida tayyorlangan buyumlar. 
Hozirgi 
kunda 
kuydirib 
ishlashning 
ko'plab 
usullari 
qo'llanilmoqda: pirotiplash (issiq bosib chiqarish), pirografiya (issiq 
chizish), issiq qumda yoki ochiq olovda, quyosh nurida lupa bilan 
kuydirish, kislotalar bilan kuydirib ishlov berish, dastgohlarda 
kuydirib ishlov berish . 
Kuydirib ishlov beris - bu dekorativ yog'och sirt qoplamasiga 
ishlov berishning bir turi. Bu esdalik sovg'alari, mebel va turli xil 
kichik yog'och buyumlar ishlab chiqarishda qo'llaniladi. Kuydirib 
ishlov berish uchun eng yaxshi material - bu fanera va yumshoq 
yog’och materiallari hisoblanadi. 
Kuydirib ishlov berishdan oldin sirt qum qog’oz bilan 
tozalanadi . Chizma nusxalash qog'ozi orqali kuydiraladigan yuzaga
o'tkaziladi. 
Elektr kuydirish uskunasi yordamida chizilgan rasm kuydirib 
ishlov beriladi (rasmga qarang). 
U past kuchlanishli (6-12 voltgacha) transformatoridan, elektr 
shnuridan va uchi nixrom simdan qilingan uch va tutgichdan iborat. 

---

174 
Uning ishchi qismi – kuydirish qismi (elektr toki bilan 
isitiladigan bukilgan sim) - plastik tutqichga o'rnatiladi. Bu esa 
murakkab uchastkalarni kuydirib ishlov berishda, chizilgan texnik 
dizaynida juda xilma-xillikka erishishga imkon beradi. 
Har xil shakldagi simli uchlar nixrom va yuqori sifatli simlardan 
tayyorlanadi. 
Ularni tayyorlash juda oddiy: Ular simni bo'laklarga bo'lib, 
omburlar 
bilan 
kerakli 
shaklni 
berishadi.