A. Temur-lotin p65

CHO'PDARA VOQEASI
Amir T em ur k o 'p sonli lashkarlari b ilan H isor to g '- 
lari o sha o 'ta y o tg a n ekan. T u sh g a y aq in havo aynib, 
o sm on k o 'k q o 'rg 'o s h in ran g i k ab i o la ch alp o q tu sg a
kiribdi. Y om g'ir to m chilay b oshlagach, lash k arg a dam
olishga ru xsat berilibdi.
Sohibqiron tepalikka chiqib, atrofni kuzatibdi. Narigi 
darada qalin bulutlar orasidan oppoq nur tushib turganini 
к о 'rib ajablanibdi va yonidagi piridan buning karomatini 
so'rabdi. U yerda Sayyid Ahror degan ulug' inson yashaydi. 
U kishini hatto tabiat ham siylaydi, deb javob beribdi pir.
A m ir T em u r u k ish ig a d arh o l ch o p a r y u b o rm o q n i 
ko'zlabdi. Q aysi sh ah ar yo qishloq, g o 'sh a d a biro r u lu g ' 
z o t b o 'ls a , S o h ib q iro n u b ila n s u h b a tla s h a r , tu r li 
m avzularda m unozara, b a h sg a kirishib, bilim doirasi- 
ni k e n g a y tira r ekan.
S ohibqiron y u b o rg an ch o p a r y o 'l yurib, y o 'l yu rsa 
ham m o'l yurib, C h o 'p d a ra g a yetib kelibdi-da, Sayyid
20

---

A h ro r A h m ad h a z ra tla rig a am ir y o 'q la y o tg a n in i, shu 
zahoti y etib borishini aytibdi.
Sayyid am ir y o 'q la g a n i u c h u n m inn atd o rch ilik bil- 
diribdi-da, ikki q u tig a qovun sh aklid agi k esak larn i joy- 
lab: «Buni am irim izg a y etk az , y o 'ld a o c h a k o 'rm a» , 
deb di.
C h o p a r o rq a g a q ay tib d i. L ekin y o 'ld a k e lg u n c h a
«Bu q o v u n m id i, k esak m id i» , d e g a n m u lo h a z a b ila n
q u tilard an birini ochib ko 'rib d i. Q arasa, h a q iq a ta n ham
k esak ekan. B undan biroz sarosim aga tushibdi. Bular- 
ni am ir ja n o b la rig a oUb borsa, h a m m a g a k u lg i b o 'l- 
m asm ikin? N avkarlar, do'stlari: «K allang borm i, m uh- 
taram am irim izga shuni oUb keldingm i? O 'y lab k o 'rsa n g
b o 'lm asm id i?» — d e y a k a la k a qiU shm asm ikan. Lekin, 
iloj qancha, oUb b o rish g a m ajbur. T o 'g 'risin i aytsa, tu- 
s h u n is h a d i. « B o sh in g g a q ilic h k e ls a h a m to 'g 'r is in i 
so'zla», deydilar-ku!
C h o p a r A m ir T em u r h u z u rig a kirib, tiz c h o 'k ib d i 
va b o r v o q ean i o chiq-oydin aytibdi.
Amir Tem ur muloyim jilmayibdi va qutilarni ochishni 
b u y u rib d i. U lard an b ir-b irid a n y altirab tu rg a n ik k ita
n o w o tra n g qovun chiqibdi. Birpasda chor-atrofni qovun 
hidi tutibdi. C hopar yo 'ld a ochib k o 'rg an qutidagi qovun 
esa k o 'm -k o'k holda bujm ayib turgan ekan.
C h o p ar m ulzam h o ld a y e rg a qarabdi.
Amir T em ur xiyol o'y lan ib qolibdi. U zotning o ddiy 
inson em asligini, ch o p ar yuborib, n o to 'g 'ri ish qilganini 
an g lab d i-d a, sh u zah o ti xos c h o d irid a n chiqib, m ing 
nafar askari bilan y o 'lg a otlanibdi.
Sayyid Ahror A hm ad q o 'n g an jo y C h o 'p d ara atalar, 
nihoyatda so'lim manzil ekan, baland-past osm onrang tog'- 
larning b ag 'ri turli giyohlar u turfa rang dov-daraxtlar, 
va ayniqsa, bir-biridan ko'rkam archalar bilan to 'la ekan. 
D aradan oqib o'tayotgan suv tip-tiniq, odam ichsa tanasini 
yayratar darajada shirin ekan. H ar joy-har joyda buloq- 
lardan jildirab zilol suvlar oqib turar, b u lb u llar m ayin
21

---

x o n ish q ilar, k a k lik la r ajib o h a n g d a sayrar, b e d a n a
ovozlari uzoq-uzoqlarga eshitilar ekan.
Amir Tem ur sohiblari m ing askari bilan Sayyid Ahror 
A hm ad y a sh a y d ig a n m an zilg a k elib q o 'n ib d i. Sayyid 
A hror A hm ad janoblari tosh supa ustida o'tirgan ekanlar, 
m u rid la ri b ila n s u p a d a n tu s h ib , A m ir T e m u r v a u 
kishining askarlarini qarshi oUbdilar, ularni tosh supaga 
takUf etibdilar.
— Biz k o 'p c h ilik m iz , h azrat, jo y y e ta rm ik a n ? ! — 
d eb d i Amir Tem ur.
— B ag'rim kabi supam ham k eng, — d eb d i Sayyid 
A hror A hm ad.
Tosh su p ag a m ing askar joylashibdi.
M u ridlar to g ' yon b a g 'rid a n b itta sem iz kiyikni tutib 
k eltirib d ilar.
Amir T em ur sinam oq ohangida:
— Taqsir, shuncha odam ga bitta kiyik yetarmikin? — 
deb so'rabdi.
— Boriga baraka! — d eb d i hazrat.
Kiyik g o 'sh ti qovuriUb, d astu rx o n g a tortiUbdi. Ov- 
q a t h am m ag a yetib ortibdi.
Sayyid A hror A hm ad hazratlari:
— S u y ak la rn i y ig 'ib b e rin g la r, k iy ik k a q a y ta jo n
ato etayUk! — debdi.
N avk arlard an sh o 'x ro g 'i «qani nim a bo'larkin» deya 
kiy ik n in g b itta osh ig 'in i yashirib qoUbdi.
Sayyid Ahror A hm ad hazratlari duo o'qib, suyaklarga 
dam solgan ekanlar, kiyik asl shak lig a qaytib, sakrab 
to g ' tom on otilibdi. Ammo o 'n g oyog'i oqsoqlanib qo- 
libdi.
— Qaysi birlaringizni shayton y o'ldan u rgan ekan, — 
d e b d i hazrat. H aligi n av k ar qip -qizarib k etib d i.
Amir T em ur u k ish in in g ilm iga ta n berib, boshdan- 
oyoq sarpo h ad y a etib di va:
— Biz T u ro n ahli b u n d a y u lu g 'la rim iz b ila n faxr- 
lanam iz, — d ey a x u rsan d bo'libdi.
22

---