Abduhamitov geografik atamalar va tushunchalar


Qumok - Tarkibida kum bulgan chukindi tog’ jinsi. Qurik va bo’z yerlar -


Download 0.77 Mb.
bet93/127
Sana07.03.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1247552
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   127
Bog'liq
Geografiya atamalari.2003

Qumok - Tarkibida kum bulgan chukindi tog’ jinsi.
Qurik va bo’z yerlar - Xaydalmagan, lekin xaydash va ekinlar ekish uchun yarokli yerlar.
Qutbiy doiralar - Ekvatordan 660 331 shamol va janubdan utgan paralellar.
Qutblar - Yer aylanishi uki Yer yuzasi bilan kesishgan nuktalar.
Qutub tuni - qish faslida quyosh nuri tushmasligi natijsida har ikkala qutbiy doiralar ichida uzoq vaqt davom etadigan tun. Qutub tuni shimoliy yarim sharda 66,5o kengliklardan qutbga tomon uzayib boradi. Masalan, 66,5o kenglikda 1 kun davom etsa, qutblarda 6 oy bo’ladi. Lekin qutb tunlari quyosh nurining havoning yuqori qismlarini yoritishi hisobiga biroz yorug’roq bo’ladi.
Qutub yog’dusi – shimoliy qutbda sitrosfera qatlamida ko’rinadigan quyosh nurlarining karpitsikal nurlariga aytish mumkin.
Quvur transporti - Gaz, suyuk va kukunsimon qattiq maxsulotlarni kovurlar orkali tuxtovsiz tashishga muljallangan transport turi.
Quyosh - Kuyosh sistemasi markazida joylashgan oddiy yulduz.
Quyosh radiatsiyasi – ( radiotsia lotincha “nur sochish” degani) bu quyoshni nur sochishidir.
Quyosh sistemasi - Kuyosh, 9 ta sayyora, (Atorit, zuxra, Yer, Mirrix, Mushtariy, Zuxal, Uran, Neptun, Pluton) va ularning yuldoshlaridan iborat osmon jinslari tizimi.
Quyun - hovoda momaqaldiroqli bulutlar past bo’lganda vujudga keladigan aylanma shamollar. Quyunlar diametri bir necha yuz metrgacha bo’lishi mumkin. Shamol tezligi sekundiga 50-100m. gacha bo’lib, soat mili harakatiga teskari yo’nalishda spiral ko’rinishda harakat qilib, yer yuzasidan chang to’zon, suv va boshqa buyumlarni ko’tarib ketadi. Ko’pincha turli xil havo chegaralarida paydo bo’ladi yirik quyunlar tomlarni ko’tarib, devorlarni ag’darib, bir pastda hammayoqni vayron qilib yuborishi mumkin.
R = Q  Lo’rt ; (pass-km)
R = Q  Lo’rt ; (T-km)
Radiatsia balansi – yer yuzasi quyoshdan kelayotgan issiqlikni qabul qilib,uni turli yo’llar bilan sarflanishi.

Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling