Abdulla qodiriy nomidagi jizzax

sezgilar 
(ekstroretseptiv, 
proprioretseptiv, 
introretseptiv)ga kiradigan sezgi turlarining tartib 
raqamini ko‘rsating. 
 
1. Ko‘rish sezgilari; 
2. Eshitish sezgilari; 
3. Hid bilish sezgilari; 
4. Ta’m bilish sezgilari; 
5. Teri sezgilari; 
6. Muskul – harakat (kinestetik); 
7. Statik sezgilar; 
8. Organik sezgilar; 
3 Xromatik va axromatik ranglarni ko‘rsating. 
 
4 Miyaning qaysi qismi qaysi 
analizator ta’sirini qabul qi-
ladi? 
№ 
analizator 
1 
2 

---

389 
3 
4 
5 
 
 
 
 
5 Tilning qaysi bo‘lagi qanday tamni bilishga xizmat qiladi? 
1 
2 
3
4 
 
6 statik sezgilar hamda Organik sezgilarni ajratib yozing. 
№ 
statik sezgilar 
Organik sezgilar 
1 
2 
3 
A. Og‘irlik 
B. Og‘riq 
C. chanqoq 
D. Qarshilik 
№ 
tamlar 
1 
2 
3 
4 

---

390 
E. organlar harakati 
F. noxush tuyg‘ular 
 
 
 
 
 
7 Sezgi qonuniyatlarini unga mos ta’rif bilan birlashtiring. 
№ 
Sezgi qonuniyatlari 
 
Mazmuni 
1 
salbiy moslashish 
A Boshqa analizator faoliyati 
ta’sirida analizator 
sezuvchanligining o‘zgarishi 
2 
sezgilarning o‘zaro ta’siri 
B qo‘zg‘alish ta’sirida boshqa 
analizatorlarga xos bo‘lgan bir xil 
sezgi analizatorining hosil 
bo‘lishi 
3 
ijobiy moslashish 
C seskantiruvchining davomli 
ta’sirida sezgining to‘liq g‘oyib 
bo‘lishi 
4 
sensibilizatsiya 
D kuchsiz seskantiruvchi ta’sirida 
sezuvchanlikning oshishi 
5 
sinesteziya 
E Analizatorlarning o‘zaro 
ta’sirlashishi, hamda, muntazam 
mashqlar natijasida 
sezuvchanlikning oshishi 
Javoblar: 
1- 
2- 
3- 
4- 
5- 
 
 
8 Quyida berilgan oliy nerv markazlari inson bosh miyasining qayerida 
joylashgan: 
 
1) yozuv (o‘ng qo‘l;) 2) mo‘ljal olish; 3) geometrik shakllarni aniqlash; 4) 
gapirish; 5) mo‘ljal olish(o‘zi turgan joyni aniqlash ): 6) ko‘rish; 7) 
eshitish; 8) hisoblash; 9) siypalash (chap qo‘l) 
 
Bosh miya 
javob raqamlar 

---

391 
Chap yarim shar 
O‘ng yarim shar 
9 Quyida berilgan somatik va vegatativ nerv tizimlarining inson nerv tiz-
imida qanday vazifa bajarishini aniqlang: 
1) nafas olish tizimi;) 2) silliq tolali muskullar faoliyati ; 3) sklet muskul-
lari faoliyati; 4) yurak muskullari faoliyati; 5) ko‘rish tizimi): 6) eshit-
ish tizimi; 7) ovqat hazm qilish tizimi; 8)hid bilish tizimi; 9) ayirish tiz-
imi 
 
Nerv tizimi 
javob raqamlar 
Somatik nerv tizimi 
Vegatativ nerv tizimi 
 
SEZGI
mavzusi yuzasidan anagramma
S 
S 
E 
Z 
G 
I 
A 
N 
A 
L 
I 
E 
E 
K 
S 
T 
S 
R 
O 
T 
A 
Z 
N 
O 
R 
P 
R 
O 
R 
E 
T 
S 
E 
S 
P 
R 
I 
O 
R 
E 
V 
I 
T 
P 
I 
I 
T 
P 
E 
S 
T 
E 
S 
E 
Z 
B 
V 
Z 
K 
I 
L 
N 
A CH V 
U 
I 
I 
N 
T 
R 
O 
O 
R 
E 
T 
S 
L 
V 
I 
B 
R 
G 
V 
I 
T 
P 
E 
I 
I 
S 
T 
A 
E 
SH 
I 
T 
I 
SH 
Z 
Y 
K 
O’ R 
I 
SH 
I 
O 
R 
G 
A 
A 
K 
I 
T 
A 
X 
K 
I 
N 
A 
T 
A 
X 
R 
O 
M 
R 
O 
M 
A 
T 
S 
A 
D 
A 
P 
T 
A 
T 
S 
K 
I 
I 
K 
I 
N 
E 
S 
T 
E 
I 
Y 
A 
Y 
E 
F 
F 
A 
K 
I 
T 
T 
U SH 
A 
R 
E 
N 
T 
A 
T 
S 
I 
Y 
A 

---

392 
1. Sezgi 
9. Ko’rish 
2. Analizator 
10. Organik
3. Ekstroretsiptiv 
11. Axromatik 
4. Proprioretseptiv 
12. Xromatik 
5. Sezuvchanlik
13. Adoptatsiya 
6. Interoretseptiv
14. Sensibilizatsiya 
7. Vibratsiya 
15. Afferentatsiya 
8. Eshitish 
16. Tush 
Faoliyat - anglangan maqsad bilan boshqariladigan ichki (psixik) va 
tashqi (jismoniy) harakatlar yig‘indisiga aytiladi. 
Interiorizatsiya - tashqi real ishdan ichki ideal ishga o‘tish jarayoni 
deyiladi 
Eksteriorizatsiya – oldin ichida o‘ylab, so‘ngra bevosita tashqi 
munosabatga o‘tish jarayoni 
Maqsad – inson faoliyati so‘nggi natijasining obrazi sifatida namoyon 
bo‘ladi va ehtiyojlarini amalga oshirilishidir
Motiv – kishini faoliyatga undaydi va unga mazmun baxsh etadi.
Ish–harakat galdagi bitta oddiy vazifani bajarishga qaratilgan, nisbatan 
tugallangan faoliyatning tarkibi 
Faoliyatning muhim xususiyatlari 
Hayvonlar faolligi 
Inson faoliyati 
Instinktiv – biologik faollik
Bilishga 
va 
muloqatga 
bo‘lgan 
ehtiyojlar bilan yo‘naltirilgan. 
Hamkorlikdagi 
faoliyat 
emas, 
biologik 
maqsadlar, 
(oziqlanish, 
himoyalanish)ga asoslangan to‘da 
bo‘lib yurish,
Kishilik 
jamiyati 
hamkorligidagi 
faoliyat asosida tashkil topgan, har 
bir 
harakat 
inson 
uchun 
hamkorlikdagi faoliyatidagi o‘rniga 
ko‘ra ahamiyatlidir.
Ko‘rgazmali – yaqqol vaziyatlar 
bilan boshqariladi 
Predmet va hodisalarni mavhum-
lashtirish, ular o‘rtasidagi sababiy 
bog‘lanish va munosabatlarni aniqlash 
mumkin.
Irsiy 
jihatdan 
mustahkamlangan 
dastur (instinkt)lar asosidagi xatti-
harakatlar, 
ko‘nikmalar 
yakka 
tartibda hosil bo‘lib hayvonning 
yashash uchun tashqi sharoitlarga 
moslashishi 
sifatida 
namoyon 
bo‘ladi.
Tajribani 
berish 
va 
o‘zlashtirish 
muloqotning ijtimoiy vositalari (til va 
boshqa belgilar tizimi) yoki moddiy 
madaniyat mahsulotlari orqali amalga 
oshiriladi. 

---

393 
Yordamchi qurollar, vositalar yasashi 
mumkin, ammo undan qurol sifatida 
doimo foydalanmaydi. Bir qurol 
yordamida 
boshqa 
qurol 
yasay 
olmaydi. 
Mehnat qurollari yasab, uni keyingi 
avlodlariga ham qoldirishi mumkin. 
Turli 
predmet 
va 
qurollardan 
foydalanib, yangi qurol va vositalar 
yarata oladi.
Tashqi muhitga moslashadi 
O‘z ehtiyojlariga muvofiq tarzda 
tashqi dunyoni o‘zgartiradi.
Tashqi real ishdan ichki ideal ishga mana shunday o‘tish jarayonini