Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti fizika fanidan masalalar

Faradeyning birinchi qonuni bo‘yicha elektroliz vaqtida 
ajralib chiqqan modda massasi 

---

103
bunda, 
– elektrolitdan o‘tgan elektr miqdori, – moddaning 
elektrokimyoviy ekvivalenti. 
Faradeyning ikkinchi qonuni bo‘yicha elektrokimyoviy 
ekvivalenti kimyoviy ekvivalentga proporsionaldir, ya’ni 
bunda, 
– bir kilogram atom massasi, – valentlik va – Faradey 
soni bo‘lib, u son jihatdan
Elektrolitlarning solishtirma elektr o‘tkazuvchanligi quyida-
gi formuladan topiladi: 
bunda, 
– dissosatsiya darajasi, – konsentratsiya, ya’ni hajm 
birligidagi kilomollar soni, 
– valentlik, – Faradey soni,
va
– ionlarning harakatchanligi. Bunda 
hajm birligidagi 
dissosatsiyalangan molekulalar sonining shu hajm birligidagi 
eritilgan modda molekulalarining umumi soniga bo‘lgan nisbatidir. 
ekvivalent konsentratsiya deyiladi. U holda
ekvivalent elektr o‘tkazuvchanlik bo‘ladi. 
Gazdan o‘tayotgan tok zichligi 
uncha katta bo‘lmaganda 
Om qonuni quyidagicha yozish mumkin: 

---

104
bunda, 
– maydonning kuchlanganligi, – gazning solishtirma 
o‘tkazuvchanligi, 
– ion zaryadi,
va 
– ionlarning 
harakatchanligi va 
– gaz hajm birligidagi har ikki ishorali ionlar 
soni juft ionlar soni (juft ionlar soni). Bunda
bo‘lib, 
– ionlashtiruvchi moddaning vaqt birligida hosil qilgan juft 
ionlar soni, 
– molizatsiya koeffitsiyenti. 
Gazda to‘yinish toki mavjud bo‘lsa, bu tokning zichligi 
quyidagi formuladan aniqlanadi: 
bunda, 
– elektrodlar oralig‘i. 
Elektron metalldan uzilib chiqishi uchun kinetik energiyasi 
quyidagicha bo‘lishi kerak: 
bunda, 
– elektronlarning metalldan chiqishda bajargan ishi. 
Termoelektron emissiya (solishtirma emissiya) bo‘lganda 
to‘yinish tokining zichligi quyidagi formuladan topiladi: 
bunda, 
– katodning absolyut harorati, – chiqish ishi,
– Bolsman doimiysi, va – har xil metallar uchun har xil bo‘lgan 
o‘zgarmas miqdor (emissiya doimiysi).