Адабиёти бадеӣ ва фарқи он аз навъҳои дигари санъат мавзӯъ: адабиёт 7

Абру боду маҳу хуршеду фалак дар коранд,
То ту ноне ба каф ориву ба ғафлат нахӯрӣ.
Ҳама аз баҳри ту саргаштаву фармонбардор,
Шарти инсоф набошад, ки ту фармон набарӣ.
ҚИТЪА
Қитъа – яке аз намудҳои назм, ки матлаъ надорад ва мисраи дуюми ҳамаи байтҳо ҳамқофия омада, дар он аз як мавзӯъ сухан меравад.
Шарҳи луғат
АДАБИЁТ 7
ЖАНРҲОИ ЛИРИКӢ
Маънии луғавии он ду-ду, дугонӣ мебошад. Дар истилоҳ маснавӣ шакли шеъриест, ки ҳарду мисраи он дорои як қофия аст, аммо вазни ягона дар он то ба охир бетағйир мемонад. Ҳадди аввали маснавӣ ду байт ва ҳадди охири вай аз сад байт мегузарад. Мавзӯи марказии маснавӣ ахлоқ, панду насиҳат мебошад. Ин шакли шеърӣ дар сурати ҳаҷми калон ба худ гирифтан ба жанри дигар достон мегузарад.
МАСНАЪВӢ
Суруд яке аз шаклҳои хурдтарини ғиноӣ буда, аксар бо оҳангу мусиқӣ суруда мешавад. Он аз ҷиҳати мазмун хеле соддаву равон буда, андешаву ормонҳои мардумро фаро мегирад. Жанри суруд бештар ба адабиёти шифоҳии халқ хос мебошад. Дар сурудҳои халқӣ одатан як банди такрор мавҷуд аст, ки онро нақарот мегӯянд.
СУРУД
Ғазал яке аз навъҳои машҳури шеърист, ки одатан аз 5-12 байти дар як вазну қофия омада (аа, ба, ва, га…) иборат буда, мавзӯи асосии онро васфи ишқу ҷавонӣ, васлу ҳиҷрон ва ғайра ташкил медиҳад. Унсурҳои шаклии ғазал ҳусни матлаъ, мақтаъ ва тахаллус буда, мавзӯю мазмуни онро аксаран матлаби шоир муайян мекунад. Дар бисёр маврид байтҳои ғазал дар атрофи як тасвир ё тавсиф ба ҳам алоқаманд мешаванд, вале дар бисёр ҳолат миёни байтҳо робитаи маънавӣ барқарор намешавад. Ғазал дар ҳисори эҳсосоти талху ширини шоир, орзуву омоли ӯ, андешаҳои ормонӣ, тасвири қаҳрамони лирикӣ эҷод мешавад. Устодони ғазал дар адабиёти асримиёнагиву муосири мо зиёданд.
ҒАЗАЛ
АДАБИЁТ 7
ЖАНРҲОИ ЛИРИКӢ
Мустазод низ яке аз намуди асарҳои лирикӣ мебошад. Маънии луғавии он зиёд ё илова кардашуда аст. Шеъреро, ки аз ҷиҳати сохт пас аз ҳар як мисраи пурра ё байте боз як ё ду порчаи мавзун, яъне ним мисраъи иловагии бо он ҳамоҳанг ва ҳамқофия дорад, мустазод номидаанд. Ин шакли шеърӣ бештар дар вазнҳои баҳри раҷаз эҷод мешавад.
МУСТАЗОД
Суруд яке аз шаклҳои хурдтарини ғиноӣ буда, аксар бо оҳангу мусиқӣ суруда мешавад. Он аз ҷиҳати мазмун хеле соддаву равон буда, андешаву ормонҳои мардумро фаро мегирад. Жанри суруд бештар ба адабиёти шифоҳии халқ хос мебошад. Дар сурудҳои халқӣ одатан як банди такрор мавҷуд аст, ки онро нақарот мегӯянд.
СУРУД
Ғазал яке аз навъҳои машҳури шеърист, ки одатан аз 5-12 байти дар як вазну қофия омада (аа, ба, ва, га…) иборат буда, мавзӯи асосии онро васфи ишқу ҷавонӣ, васлу ҳиҷрон ва ғайра ташкил медиҳад. Унсурҳои шаклии ғазал ҳусни матлаъ, мақтаъ ва тахаллус буда, мавзӯю мазмуни онро аксаран матлаби шоир муайян мекунад. Дар бисёр маврид байтҳои ғазал дар атрофи як тасвир ё тавсиф ба ҳам алоқаманд мешаванд, вале дар бисёр ҳолат миёни байтҳо робитаи маънавӣ барқарор намешавад. Ғазал дар ҳисори эҳсосоти талху ширини шоир, орзуву омоли ӯ, андешаҳои ормонӣ, тасвири қаҳрамони лирикӣ эҷод мешавад. Устодони ғазал дар адабиёти асримиёнагиву муосири мо зиёданд.