Adabiy tur, termin, tahrir va muharrirlik

adabiy nutq, adabiy uslublar
va 
matn mantiqiy tahlili
bo yiclia 
nazariy bilimga, amaliy k o ‘nikmaga ega b o ‘lmagan nashriyot, 
matbuot, radiotelevideniye tahrirchisi o ‘z sohasining mohir 
mutaxassisi - komil muharrir b o ia olmaydi.
2-§.
Bugungi kunda nashriyotlarda filologiya, kimyo, 
matematika, tarix, til, adabiyot hatto texnika va b. sohalardan oliy 
m a’lumotli 
mutaxassislar 
muharrirlik 
qilmoqdalar. 
Ular 
(filologlardan tashqari) o ‘z ixtisosliklari b o ‘yicha mutaxassis 
sifatida sohaga oid tushuncha va mulohazalar aniqligini 
kafolatlashlari mumkin, lekin til, uslub va mantiqiy tahlil borasida 
haminqadar.
3-§. Noshirlik ishida, ommaviy axborot vositalarida matn 
tahriri bilan shug'ullanuvchilar tahrir nima ekanligini to‘liq idrok 
etadilarmi? Shu savolni ular o ‘zlariga berib ko‘rsalar va vijdonan 
ichki nidolariga quloq tutsalar, javob juda ham qoniqarli bo‘lmaydi 
Tahrir haqida so‘z borganda, ko‘pchilikning fikri bir joydan
137

---

chiqadi: bu - m uallif y o ‘l q o ‘ygan imlo, til, uslubga oid xato va 
kamchiliklami tuzatish.
Agar shunday b o ig a n d a edi, y a’ni tahrir muallifning xato, 
kamchiliklarini tuzatishdan iborat bo‘lganda edi, unda muharrir o ‘z 
vazifasini a ’lo darajada bajargan va o ‘quvchi xatolarsiz asami 
q o ig a kiritgan bo‘lar edi. Albatta, bu yomon emas. Lekin kamlik 
qiladi. Demak, nashriyot mutlaqo xatolardan xoli kitobni nashrdan 
chiqaradi. gazeta axboriy yoki tahliliy material e ’lon qiladi. 
Shunday mualliflar borki, ular o ‘z qoiyozm alarini mutlaqo xatosiz 
yoza oladilar. Lekin ... o ‘quvchi oxirgi jum lani o ‘qib b o iib , ketgan 
vaqtiga achinadi, nimani o ‘qidim, deya o ‘ziga o ‘zi savol beradi.
Demak, tahriming mohiyati bunda emas! X o‘sh, unda nimada? 
Keling, quyidagi matnni diqqat bilan o ‘qib chiqing.