Adhamova muxlisa nargizdoshlar oilasidagi dorivor turlar, bioekologiyasi, areali va sistematik tahlil

Og
3+3
Ch
3+3 
U
1 
Piyozdoshlar oilasi 
Oila vakillari: Barcha turdagi piyozlar (anzur, gul, qum,matur 
piyozlari)
Bu 
oila 
vakillari 
Yer 
yuzida 
keng 
tarqalgan, 
faqat Avstraliyada uchramaydi. 
Oila 32 turkumga mansub 750 turni o‘z ichiga oladi. Ular ko‘p yillik 
piyozboshli o‘simliklardan iborat. Barglari shishgan yoki yassi 

---

nashtarsimon, ipsimon, qalami, keng qalami, tasmasimon, ellipssimon, 
yaprog‘i butun yoki qirqilgan, bandsiz, pastki qismi novsimon. To‘pguli 
yoshligida qobiq bilan o‘ralgan. To‘pguli (soyabonsimon), asosan 
sharsimon va yarimsharsimon, ko‘p gulli. Gullari ikki jinsli. 
Gulqo‘rg‘oni oddiy, to‘g‘ri gultojsimon. Gultojbarglari 6 ta, 
qo‘shilmagan, ikki doirada joylashgan. Changchisi 6 ta, urug‘chisi 1 ta. 
Quyida O‘zbekistonda keng tarqalgan bosh piyoz (osh piyoz) bilan 
tanishamiz. 
Bosh piyoz piyozboshli ko‘p yillik o‘t. Piyozboshi asosan tuxumsimon 
va yumaloq shakllarda bo‘ladi. Qobig‘i qattiq, butun, qo‘ng‘ir, oqish va 
qizg‘ish rangli. Poyasi 100 sm gacha yetadi, qalin, yarmidan pastki 
qismi shishgan. Barglari ham shishgan. To‘pguli (soyaboni) sharsimon, 
zich, ko‘p gulli. Gulbandi gulqo‘rg‘onidan bir necha marta uzun. 
Gulqo‘rg‘oni yulduzsimon oqish-yashil rangli. Changchisi 3 ta. Bosh 
piyoz may-iyunda gullab, mevasi iyulda pishadi. 
Piyozlarning xalq xo‘jaligidagi ahamiyati nihoyatda katta. Ular bevosita 
iste’mol qilinishidan tashqari turli oziq-ovqat mahsulotlari tayyorlashda 
ishlatiladi. Bosh piyoz fitonsidlarga juda boy. Shuning uchun undan 
dorivor o‘simlik sifatida turli kasalliklarni davolashda foydalaniladi. 
Foydali, ayniqsa dorivorlik xususiyatlariga ko‘ra sarimsoq piyoz bosh 
piyoz bilan yonma-yon turadi. 
Tabiiy holda o‘sadigan turlari orasida iste’mol qilinadiganlari ham ko‘p. 
Bularga pskom piyozi, oshanin piyozi, mador piyoz (matur), qum