Aholining oziq-ovqat iste’molini qondirishda gmo dan foydalanish zaruriyati

Aholining oziq-ovqat iste’molini qondirishda GMO dan foydalanish zaruriyati.

KI-22.Uralov Nodirbek.

Mundarija:

• Kirish………………………………………………………………………………..
• 1. Oziq-ovqat resurslari uchun GMO ning nazariy va uslubiy asoslari……….
• 2. GMO afzalliklari va aholi salomatligiga ta’siri………………………………..
• 3. Xorijiy davlatlarda GMO dan foydalanish darajalari. (4ta davlatlar misolida)…………………………………………………………………………….
• 4.Xulosa……………………………………………………………………………..
• 5.Foydalanilgan Adabiyotlar………………………………………………………
•  

Kirish(dolzarbligi)

• Mavzuning dolzarbligi: Mutaxassislar 2018-yilning dekabr oyida Yer yuzi aholisi 7,67 mlrd. kishiga yetganligini e’lon qilishdi. Aholi ko‘payib borgani sayin uni oziq-ovqat, kiyim-kechak, dori-darmon, turarjoy bilan ta’minlash masalasi har bir davlat siyosatining asosiy vazifalaridan biriga aylanaveradi.
• Londonda joylashgan «Institution of Mechanical Engineers» (IME) o‘tkazgan tadqiqotlarga ko‘ra, Yer yuzida yiliga 4 mlrd. tonna oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqariladi. Ularning aksariyati turli qishloq xo‘jaligi ekinlaridan olinadi. Ekspertlar hisoblab chiqishdi: bugungi kunda qishloq xo‘jaligida yetishtiriladigan hosilning deyarli 30-50 foizi (1,2-2 mlrd. tonna) turli sabablarga ko‘ra yo‘qotilmoqda. Jumladan, BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) tahlilchilarining ma’lumotlariga ko‘ra, Yer yuzida yetishtiriladigan donli ekinlarning 5 foizga yaqin qismi turli zararkunandalar oqibatida boy beriladi, bu ko‘rsatkich turli davlatlarda turlicha ko‘rinishda namoyon bo‘ladi, masalan, Misrda — 25-50 foiz, Polsha, Bolgariya, Germaniyada 5-14 foiz, Hindistonda 15 mln. tonna, Ukrainada 3,5-4,5 mln. tonnaga yetadi.

…

• Qolaversa, qurg‘oqchilik, yovvoyi o‘simliklar va boshqa omillarni ham keltirish mumkin. Ularning ta’sirini qo‘shib hisoblaganda yo‘qotiladigan hosil miqdori yanada ortadi. Birgina Rossiya Federatsiyasida yovvoyi o‘simliklar ta’sirida 20 foizga yaqin hosil yo‘q bo‘ladi. Yuqoridagi omillarni hisobga olganda aholini oziq-ovqat bilan ta’minlash masalasida muammolar yuzaga keladi. FAO tashkilotining ma’lumotlariga ko‘ra, ayni vaqtda Yer yuzidagi har yettinchi odam ochlikdan qiynalyapti. BMTning 2017-yilgi ma’lumotida Nigeriya, Janubiy Sudan, Yaman va Somali kabi davlatlardagi 20 mln. kishining ochlikdan halok bo‘lish xavfi borligi aytiladi. Hatto O‘zbekistonda ham 2 mln. nafarga yaqin inson (aholining 5,8 foizi) to‘yib ovqatlanmaslikdan aziyat chekmoqda.
• Agar biz zamonaviy odamni ikki-uch yuz yil oldin ko'chirsak, u albatta ochlikdan o'ladi. Zamonaviy texnologiyalar band odamlarning hayotini osonlashtirdi. Endi biz deyarli to'liq ovqat pishirmaymiz. Fast-fud, yarim tayyor mahsulotlar va uyga yetkazib berish bilan tayyor ovqatlar - ish kunining oxirida charchagan odamga kerak bo'lgan narsa shu. Ko'pchilik uchun katta shaharlarning ko'pchiligi yashaydigan band hayot tufayli pishirish jarayoni imkonsiz bo'lib qoldi.