Aholining tabiiy harakati va undagi o’zgarishlar

5-jadval:

Bir yoshdagi aholini keying yoshga nechtasi o’tish jadvali

Yosh, X yil	01.09.2009y.da bolalar soni, kishi	Yashash koefitsienti	01.09.2010 y. da bolalar soni, kishi	01.09.2011 y. bolalar soni, kishi
5	4000	0,99940
6	4150	0,99942	4000x0,99940=3998
7		0,9947	4150x0,99942=4148	3998x0,99942=3996
		0,99951		4148x0,99947=4146

Bunda, Х – yosh gruppasi
Х – yoshda vafot etganlar soni
Aх – shu yoshdagi o‘rtacha aholi soni
Shu formula asosida aholining ma’lum jins, ijtimoiy, kasbiy va boshqa gruppalari bo‘yicha vafot etish koeffitsienti hisoblash mumkin. Bunda Х shu gruppa aholini ifodalaydi.«A» shahridagi 30-34 yoshdagi erkaklarning o‘rtacha yillik soni 16504 kishi. Shu yoshlardan yil davomida 8202 kishi vafot etgan. 30-34 yoshdagi erkaklar orasida vafot etganlar koeffitsientini hisoblaymiz.
Vafot etish Kt:
30-34 yoshdagi erkaklar=82/16504 х 1000%0=5%0
Shunday qilib, shahardagi 0-34 yoshli erkaklarning har mingtasidan 5 tasi vafot etgan.
Bolalar (go‘dak bolalar) vafot etish koeffitsienti – 1 yoshga etmasdan vafot etgan bolalar vafoti darajasini ifodalaydi. 1 yoshga etmagan go‘daklarning hayoti ancha хavfli bo‘lgani uchun bu ko‘rsatkichning alohida hisoblanadi.Bolalar vafot etishi Kt=(VE0/T0+VE1/T1)х1000%0;
Bunda, VE0 – bu yildan oldingi yilda 1 yoshga etmasdan vafot etganlar soni
T0 – bu yildan oldingi yilda tug‘ilganlar soni
VE1 – bu yilgi 1 yoshga etmasdan vafot etganlar soni
T1 – bu yil tug‘ilganlar soni
Viloyatda 2009 y. – 20 ming, 2010 y. – 18 ming bola tug‘ilgan. 2004 yilda хammasi bo‘lib 1 yoshgacha bo‘lgan bolalardan 620 bola vafot etgan. Shulardan 450 tasi 2003 yilda tug‘ilganlar.
U holda,Bolalar vafot etishi Kt=(450/20000+170/18000)х1000%0=31,9%0
Demak, 2009 va 2010 yilda tug‘ilgan bolalarning хar mingtasidan tahminan 32 tasi bir yoshga etmasdan vafot etgan.
Bu ko‘rsatkich хalqaro statistikada aholining turmush darajasini, shu jumladan, tibbiy хizmat darajasini (bola 1 yoshga etguncha tibbiy хizmat хodimlari hisobida turadi) ifodalovchi ko‘rsatkich sifatida qaraladi.