Айдарбек тулепов ислом


Download 7.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet85/193
Sana16.11.2023
Hajmi7.76 Mb.
#1781476
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   193
Bog'liq
86. ИСЛОМ ВА АКИДАПАРАСТ ОКИМЛАР

«Инсон узини бекор 
ташлаб куйилади деб уйлайдими?!» (
К,иёмат, 36) 
сузи тафсири хдкида гапириб: «И нсонлар х,еч нарсага 
буюрилмай ва бирор нарсадан кайтарилмаган х,олатда 
ташлаб куйилган, деб уйлайдилар», - дейди.
Юнусия: 
Фирка рах,бари - Юнус ибн Авн. Унинг 
акидасига кура им он калбда ва тилда булиб, Аллох,- 
нинг маърифати ва Унга ди л билан итоат килиш ни 
билдиради, ам ал шарт эмас. Гунохдар хам им онга 
зарар етказмайди. Ти лн и н г узи билан имон келтир- 
ганда то пайгамбарлардан жужжат курсатилмагунча 
кабул булм а й д и . П ай гам ба р лар к елти р га н барча 
х,ужжатларни билиш имондир, бир кисмини билиш
имон эмасдир. Имоннинг айрим хислат ва аломатлари 
имон эмас. Барча амаллари мужассам булгандагина 
им он саналади.
Гассония: 
Уш бу фирка раиси Гассоннинг акида­
сига кура, имон тил билан икрор килиш ёки Аллох,ни 
севиш, Уни улуглаш були б, узи н и Аллох,дан устун 
куйм аслик шарт килинган. И м он купайиб туради, 
лекин камаймайди. У уз акидасини имон бобида А бу 
Х,анифа рах^хатуллох,и алайх, акидаси билан бир хил 
деб даъво килган. Лекин амалда унинг бу сузи ёлгон 
экани м аълум булган. Зеро, А б у Хднифа 
рах,м атул - 
лохи алайх, имон купаймайди х,ам, камаймайди хам, 
балки унинг нури ва куввати купайиб-озайиб туради, 
деганлар. Гассон эса, и м он купаяди, леки н кам ай­
майди, деган.
148


Муржиа тоифаси
Тумания: 
А бу Муоз Туманий рахбарлик к,илган бу 
фирк,а ак,идасига кура, имон куфрдан сак,ланмокдир. 
Шунингдек, им он хислатларининг барчасини узида 
мужассам этмовдирки, агар бир хислатни тарк этса 
кофир були б к,олармиш. И м о н н и н г айрим хи слат 
ёки алом атлари им он деб аталмас эмиш. Масалан, 
нам ознинг узи имонга далолат к,илмайди, лекин шу 
тарк этиши фосикдик саналади, к,асддан ва уни инкор 
этмаган холда тарк этган булса кофир булмайди.
Савбония: 
А бу Савбон бош чилик к,илган бу фирк,а 
ак,идасига кура, им он - бу ти л билан ик,рор к,илиб, 
А ллохн и ва пайгамбарларини хамда ак,л билан кдлиш 
зарур булган ишларни тан олишдир.
Бу ф и рканинг Ю нусия ва Гассон и ядан фарк,и 
ш у н д а к и , к и л и н и ш и з а р у р б у л г а н а м а л л а р
шариат хукми би лан эмас, балки ак,л хукм и билан 
б е л г и л а н и ш и д а д и р .
Марисия: 
Бу фирк,а Багдодда пайдо булган ва унинг 
асосчиси Бишр М арисий эди. У фикдда А бу Юсуф 
р а хм а туллохи алайхга эргаш ган, лек и н Куръонни 
махлук, дегандан кейин А бу Юсуф ундан юз угирган.
Унинг бузук, ак^даларидан бири - бут ва санамларга 
сигиниш куфр эмас, деган ак,идаси булиб, сохта маъбу- 
дага сигиниш куфр булмай, балки куфр аломати эмиш.
Мазкур бешта муржиа фирк,аларининг барчаси имон 
таърифида ихтилоф к,илишган ва ам ални им ондан 
кейин куйиш гани учун А х л и Сунна вал-Ж амоадан 
бегона саналган.
Рожия: 
Рожия эътикдцида, А л л о х т а о л о фарз 
к,илинган н а р с а л а р н и б а н д а л а р и га б у ю р д и ва
149



Download 7.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling