Diniy Muayyan dunyoqarash tarkibida diniy-ilohiy qarashlar dunyoqarash o’ziga xos ahamiyat kasb etadi. Ular insonning ilohga bo’lgan e’tiqodi bilan bog’liq bo’lib, vujudga kelishiga ko’ra, boshqa dunyoqarash sh akllari kabi, muayyan asoslarga ega.
Diyonat (arab. dindorlik, to‘g‘rilik, insof) Xudodan qo‘rqish, gunoh qilmaslik, savob ishlarni amalga oshirish, imonli- e’tiqodli, sofdil va mard bo‘lish, diniy qonun-qoidalarga qattiq rioya etish, dindorlik, taqvodorlik, vijdon, insoflilik. Diyonatli odam to‘g‘riso‘z, haqgo‘y bo‘ladi, haromdan hazar qiladi, birovning zarariga ish qilmaydi, hamiyatli, nomusli, oriyatli bo‘ladi
Do‘stlik axloqiy tushuncha; o‘zaro bog‘liqlik, manaviy
yaqinlik, manfaatlar umumiyligi va h.k.ga asoslangan insonlar o‘rtasidagi ijobiy munosabatni ifodalaydi.
Dogmatizm aqidaparastlik, o’zgarmas tushunchalar, qoidalar asosida fikrlash usuli.
Dualizm (lotin tilida dua, ya’ni ikki degan ma’noni ifodalaydi) — olamning asosida ikkita asos, ya’ni modda va materiya bilan birga ruh va g’oya, ya’ni ideya yotadi deyuvchi qarash.
Dunyoqarash olam haqidagi umumiy qarashlar, maslaklarning majmui.
E
Eklektika narsa va hodisalarning muhim va nomuhim aloqalarini, turli-tuman tomonlarini qo’shib qaraydigan usul.
Ekzistentsializm hozirgi zamon «yashash falsafasi».
Empirizm hissiy tajribaning rolini bo’rttirib ko’rsatadigan yo’nalish.
Estetik madaniyat insonning estetik faoliyati jarayoni, uning natijasida yaratilgan moddiy va manaviy qadriyatlar bo‘lib, shaxsni shakllantirish va kamolotida muhim omil bo‘lgan ijtimoiy hodisadir. Estetik madaniyat shaxs, millat, jamiyatning o‘zo‘zini anglashi ham demakdir. CHunki estetik madaniyatda ijtimoiy birliklarning ehtiyojlari va manfaatlari, o‘ziga xosliklari, jahon tarixida tutgan o‘rni, turli ijtimoiy tizimlarga bo‘lgan munosabati ham o‘z ifodasini topadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |