Алишер навоий мукаммал

ТАЪРИХИ ВАФОТИ ПАҲЛАВОН 
12.Муҳаммад Паҳлавони ҳафт кишвар,
Ки дар даҳраш набуд ақрону амсол.
Сари сарҳалқаи аҳли тариқат, 
Ки рафт аз қайди гетӣ фориғ-ул-бол.
Зи баъди қутби олам орифи Ҷом, 
Ки ӯ махдуми даврон буд, аз иқбол. 
Пас аз соле сӯи ҷаннат хиромид,
Аз ин деринадайри мухталифҳол.
Агар пурсат касе таърихи фавташ,
Бигӯям: «Баъди Махдумӣ ба яксол». 
(ﺪﻌﺑ ﻰﻤﺪﺨﻤ ﻚﻴﺑ ﻞﺎﺴ) 
ПАҲЛАВОН ВА ФОТИНИНГ ТАЪРИХИ 

---

Алишер Навоий. Мукаммал асарлар тўплами. 20-жилд 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
75 
75
12. Етти иқлим паҳлавони Муҳаммад Паҳлавоннинг
дунёда тенгию мисли йўқ эди. Тариқат аҳли
ҳалқасининг бошлиғи бўлган зот (бу) олам кишанидан
халос бўлиб кетди. Бахту иқбол жиҳатидан у даврон
Махдуми: ва олам қутби (авлиёлар бошлиғи) орифи Жом
(Жомий)дан сўнг бу турланувчи ҳолатли ва кўҳна дунёдан:
бир йилдан сўнг (руҳи) жаннатга равона бўлди. Биров;
Муҳаммад Паҳлавоннинг вафот таърихини сўраса:
«Баъди Махдуми ба як сол» дейман. 
13. Гар ҳавзи «Боғи зоғон» кӯҳна аст, бок набвад, 
Дар ҷӯи ӯ зи кавсар ҳар сӯ чу обдав шуд. 
«Боғи Сафедро» ҳам карданд турфа ҳавзе! 
Ин турфатар, ки инро таърих: «Ҳавзи нав» шуд. 
(ﺾﻭﺤ ﻭﻧ) 
13. Гарчи «Боғи Зоғон» ҳовузи эски бўлса ҳам,
зарари йўқ, (чунки) унинг ариғига ҳар гўшадан
Кавсар сувлари оқиб келади. «Боғи Сафед»да ҳам
ажойиб бир ҳовуз қазидилар. Янада қизиқроғи
бу (ҳовузга) «Ҳавзи нав» таърих бўлди. 
14. Фозил аз андешаи кӯтаҳ, ки ҷастӣ ҳар тараф, 
Не салоҳи ҳол буд андар дилаш, не оқибат. 
Оқибат омад ба дасти шаҳ, намудаш ҳукми қатл, 
Лек шуд таърихи қатлаш «Фозили беоқибат».
(ﻞﻀﺎﻔ ﺖﺑﻘﺎﻋﻰﺑ) 
14. Фозил калта ўйлаб ҳар томсига ўзини урди,
кўнгли қутулиб кетишига ҳам, ишининг оқибатли
бўлишига ҳам ишонмасди. Оқибат, подшоҳ уни
тутиб олди ва ўлимга ҳукм қилди. Аммо қатл таърихи:
«Фозили беоқи-бат» бўлди. 

---

Алишер Навоий. Мукаммал асарлар тўплами. 20-жилд 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
76 
76
15. Аҳмад, ки аҷал ба қатли ӯ теғ кашид,
В-аз даҳр ба ҷуз шаҳди шаҳодат начашид, 
Доно чу назар кард дар ин воқеа ёфт, 
Таърихи вафоти ӯ: «Зи мақтули шаҳид». 
(ﻞﻭﺘﻘﻤﺯ ﺪﻴﻬﺸ) 
15. Ажал Аҳмаднинг қатлига тиғ тортган маҳал,
дунёдан шаҳидлик болидан бошқасини тотмади.
Доно киши бу воқеага разм солиб,
унинг вафот таърихини: «Зи мақтули шаҳид»дан топади. 
16. Фосеҳи замон Тӯтӣ он шоире,
Ки будаш зи бикри маонй арӯс.
Чу Тӯтӣ бирафт, ин аҷаб турфа буд,
Ки таърих шуд фавти ӯро «Хурӯс». 
(ﺱﻭﺭﺨ) 
16. Замонанинг сўзамоли Тўти (тахаллусли)
шоир маънолар қизига куёв эди. Тўти шоир қазо қилди,
янада қизиқ бир иш бўлдики, унинг вафот таърихи:
«Хурус» (хўроз) бўлди. 

---

Алишер Навоий. Мукаммал асарлар тўплами. 20-жилд 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
77 
77