Amaliy antropologiya va biomexanika asoslari

1.18-rasm. Qo’Ini erkin turgan qismining mushaklari.


a - qo’lni erkin turgan qismining mushaklari: 1 - deltasimon mushak, 2 - tumshuqsimon

yelka mushagi; 3		uch boshli	mushak;	4	- ichki yelka mushagi; 5 - yumaloq pronator, uzun kaft
mushagi; 6	kaftni	bukuvchi	mushak;	7	barmoqlarni bukuvchi yuza mushak; 8 barmoqlami

bukuvchi tirsak mushagi; 9 - qo'l kaftini bilak bukuvchisi; 10 - yelka-bilak mushagi; 11 - yelkani ikki boshli mushagi.

b-	panja m ushaklari: 1 - uzun supinator; 2 - ichki tirsak mushagi;		3 - barmoqlami bukuvchi
yuza mushak, 4 - шьак auvagi, 5		no’xotsimon suyak; 6 - kflft boylami; 7 -	kichik kaft mushagi; 8 -
jimjiloq; 9	- o ’rta falangalami yozuvchi pay; 10 - timoq falangasini yozuvchi pay;			11 - boylamlar; 12 -
falangalar;	13 - suyaklararo mushak; 14 - bosh barmoqni bukuvchi uzun mushak;			15 - bosh barmoqni
yaqinlashtiruvchi mushak; 16		bosh barmoqni uzoqlashtiruvchi qisqa mushak;		17- bosh barmoqni

uzoqlashtiruvchi mushak; 18 - bosh barmoqni yozuvchi uzun pay; 19 - bosh barmoqni yozuvchi qisqa pay; 20 - uzun kaft mushagi; 21 - ichki bilak mushagi; 22 - to’rtburchak pronator; 23 - tashqi boy lam; 24 - bosh barmoqni uzoqlashtiruvchi uzun mushak.

Yelka mushagi - bu mushak bilakni orqa tomonini lateral chetida joylashgan bo'lib. yelkaning uch boshli mushagi orasida turadi va bilakning tirsak bo’g’imida bukadi. Panjani yozuvchi uzun mushagi panjani orqa tomonga yozadi, bilakni bukadi. Bilakning orqa guruh mushaklari asosan yozuvchi mushaklar bo’lib, panjani yozuvchi, jimjiloqni yozuvchi, panjani vozuchi tirsak mushak, bosh barmoqni yozuvchi uzun mushak, ko’rsatkich barmoqni yozuvchi uzun mushaklardan iborat.

Qo?l panjasining orqa (dorsales-dorsal) tomonida dorsal suyaklararo mushaklaridan boshqa hech qanday mushak bo’lmaydi, bu yerda kaftni va panjani yoyuvchi mushaklar paylarga o:tadi. Qo'l panjasining mushaklari faqat panjaning kaft tomonida joylashgan. Kaft mushaklarini uch bo’lakka (guruhga) bo’lish mumkin. Bulardan ikkitasi bosh barmoq va jimjiloq tomonda joylashgan bo’lib. bilak suyagi tomonida joylashganlari bosh barmoq do’mbog’i, tirsak suyagi tomonidagilar jimjiloq do’mbog’ini hosil qiladi. Ikkala do’mboq oralig’ini kaft chuqurligi deyiladi. Bosh barmoq do’mbog’i bosh barmoqni uzoqlashtiruvchi. bukuvchi. ro’baro qiluvchi. yaqinlashtiruvchi kabi mushaklardan tashkil topgan.

Jimjiloq do’mbog’i jimjiloqni uzoqlashtiruvchi. bukuvchi kalta mushak va ro’baro qiluvchi mushaklardan iborat. Kaltning o’rta va orqa guruh mushaklari - suyaklararo mushaklar bo’lib, oldingi (kaft) va orqa (dorsal) guruhga bo’linadi. Suyaklararo mushaklari kaft tomonda uchta, dorsal tomonda to’rtta bo’lib, vazifasi bir biriga teskari. Agar kaft tomonidagi suyakaro mushaklar II-IV-V, barmoqlarni o’rta barmoqqa yaqinlashtirsa, kaft orqa suyaklararo mushaklar aksincha: I-II barmoqlarni lateral IIl-IV barmoqlarni medial tomonga tortadi. natijada barmoqlar yoziladi. Suyaklararo mushaklardan tashqari to’rtta chuvalchangsimon mushaklar bor. Bu mukullar uchi ingichka bo’lib, panjani bukuvchi chuqur mushak paylarning orasida yotadi va II-V barmoqlarning asosiy falangasini bukadi va o’rta tirnoq falangalarini yozadi.