Analitik kimyo fanidan


Mustaqil yechish uchun masala


Download 250 Kb.
Pdf ko'rish
bet7/33
Sana08.01.2018
Hajmi250 Kb.
#24029
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33

Mustaqil yechish uchun masala 
1.
 
Natriy kationini suvdagi eritmadan ruxuranil atsetat bilan mikrokristalloskopik 
reaksiya:  
Na
+
 + Zn[(UO
2
)
3
(CH
3
COO)
8
]+ CH
3
COO
-
+ 9H
2
O → NaZn[(UO
2
)
3
(CH
3
COO
-
)
9
]∙ 
9H
2

vositasida  V
min
  =  0,05  ml  hajm  eritmadan  ochish  minimumi  m  =  0,125  mkg  = 
0,125 γ. Suyultirish chegarasini hisoblang. (Javobi: 4∙10
5
 ml/g). 
2.  Kaliy  K

kationini  geksaxlorplatinat  –  ioni  bilan  sariq  rangli  kaliy 
geksaxlorplatinat cho„kmasini xosil qilish 
2K

+[PtCl
6
]
2-
→ K
2
[PtCl
6
]↓ 

59 
 
 reaksiyasining  suyultirish  chegarasi  1·10

ml/g.Agar  chegaraviy  suyultirilgan 
eritmaning  minimal  hajmi  Vmin  =  0,05  ml  bo„lsa  shunday  eritmadan  kaliy 
kationini ochish chegarasi m ni hisoblang. (Javobi: 5 mkg =5 γ). 
Foydalanilgan adabiyotlar 
1.  Analiticheskaya  ximiya.  problemы  i  podxodы.  tom  1.  R.  Kelnera,  J.-M. 
Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004  
2.  Analiticheskaya  ximiya.  problemы  i  podxodы.  tom  2.  R.  Kelnera,  J.-M. 
Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004 
3.  Xaritonov  Yu.Ya.,  Yunusxodjaev  A.N.,  Shabilalov  A.A.,      Nasirdinov  S.D. 
«Analitik kimyo.  Analitika». Fan. T.  2008.  1 - jild (lotinda) 
4.  Xaritonov  Yu.Ya.,  Yunusxodjaev  A.N.,  Shabilalov  A.A.,      Nasirdinov  S.D. 
«Analitik kimyo.  Analitika». Fan. T.  2013.  2 - jild (lotinda)   
5. Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslari» Yangi  asr avlodi, 2006. 
6.  Mirkomilova M. «Analitik  kimyo». O„zbekiston, Toshkent.   2001.  
 
2-mavzu: Analitik kimyoda elektrolit eritmalariga eritmalar nazariyasi va 
massalar  ta`siri qonunining tadbig`i. Eritmadagi ionlar holati. Ion kuchi, 
faollik koeffitsienti. Erituvchilar tasnifi. 
Reja: 
1. Eritma-analitik reaksiya o„tkaziladigan muhit. Erituvchilarning tasnifi.  
2. Massalar ta‟siri qonuni va uni analitik kimyoda qo„llanishi  
3.  Kuchli  elektrolitlar  nazariyasining  asosiy  tushunchalari.  Umumiy  va  faol 
konsentratsiya. Eritmaning ion kuchi, ionlarning fa‟ollik koeffitsienti. 
 4. Suvning ion ko„paytmasi, eritmalarning pH qiymati 
 
1.Eritma-analitik reaksiya o„tkaziladigan muhit. Erituvchilarning 
tasnifi 
Aksariyat, 
(ko‘pchilik) 
analitik 
reaksiyalar  eritmalarda    ya’ni  xo‘l 
usulida bajariladi. 
Eritma – murakkab tizimli aralashma 
bo‘lib, uning tarkibiy qismlari, erituvchi 
va  erigan  modda  molekulalari,  orasida 
turli  ta’sirlar  vujudga  keladi.  Bu 
ta’sirotlar  erituvchining  tabiatiga  ko‘ra 
ertilgan  moddaning  analitik  xossasiga 
turlicha ta’sir etadi.  
Erish 
jarayoni 
eritilayotgan 
moddaning  kimyoviy  bog‘ini  kovalentlik  darajasiga  bog‘liq.  Eritilayotgan 
modda-molekulasining kimyoviy bog‘i qutbli bo‘lsa erish jarayonida u ion 
bog‘lanishgacha yanada qutblanadi.  

60 
 
      
H   -   C l   +   H   0  
2
H
+
+
+
-
+
-
-
-
-
-
+
+
+
 
+
C l
-
+
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
 
Bunday  birikmalar  suvda  eritilganda  elektrolitga  aylanadi  va  elektr 
tokini o‘tkazadi.  
Eritilayotgan  modda  molekulasidagi  kimyoviy  bog‘  kovalent  tabiatli 
bo‘lsa  u  suvda  eritilganda  molekulalarga  ajraladi  ammo  elektr  tokini 
o‘tkazmaydi (masalan shakarning eritmasi). 
Erish  natijasida  xosil  bo‘lgan  ionlar,  erituvchi  molekulalari  bilan 
qurshalgan  solvat  qobig‘  bilan  qoplanadi  va  bu  jarayon  solvatlanish  deb 
ataladi. Erituvchi sifatida suv ishlatilganda bu jarayon  – gidratlanish   deb 
ataladi.  Bunday  assotsirlanish,  (yiriqlanishda)  –  kompleks  birikmalardagi 
kabi  donor  –  akseptor  bog‘lanish  xosil  bo‘lgani  sababli  ularni  
solvatokomplekslar deb atash mumkin             
                             [Co(H
2
O)
6
]Cl
2
   t˚ →   [Co(H
2
O)
4
]Cl
2
           
                                               pushti                                      ko‘k         
 Erituvchilar tasnifi 
Erituvchilar uchta belgisiga ko‘ra tasniflanadi:   
1)
 
Molekulasining qutbligi 
2)
 
Ionlashtiruvchi xususiyati  
3)
 
Kislota-asos xossalari 
1).  Erituvchining  dielektrik  doimiysi.  (
ε
)  –  ya’ni  elektrik  zaryadlar 
orasidagi tortishuv kuchini zaiflantirish xossasiga qo‘ra: 
a) 
ε
 > 30 – kutbli erituvchilar: formamid (100), metilformamid – 78 
b) 
ε
 = 10 – 30, kamkutbli: – etanol  (24) va boshqa spirtlar (20) 
v) 
ε
 <10, kutbsiz: – xloroform  (4) sirka k-ta (0,2), benzol (2,3) 
2).  Ionlashtiruvchi  xususiyatiga  ko‘ra.    a)  molekulasida  donor  atom 
bo‘lgan ioni ajtiruvchi  elektrodonor erituvchilar                                         
      H
2
O;     dimetilsulfoksid   –   (SH
3
)
2
SO,  
                                                                           O 
                                                                         // 
     dimetilformamid                  (CH
3
)
2
N – C 
                                                                           \      
                                                                             H 
Bunday  erituvchida eritilgan modda molekulasi ionlarga ajraladi. 
b)  Ionlashtirmaydigan  erituvchilar,  –  molekulasining  tarkibida 
bo‘linmagan,  juft  (donor)  elektroni  bo‘lmagan  erituvchilar:  CCl
4
,  Cl–CH
2
– 
CH
2
–Cl, benzol. 
Bunday  erituvchlarda eritilgan modda ionlarga  ajralmaydi. 

61 
 
3). Kislota-asosli xossalariga qo‘ra: 
a) Protogen erituvchi – o‘zidan proton ajratuvchi kislotali xossaga ega 
bo‘lgan proton–donor erituvchilar ya’ni barcha kislotalar. 
b)  Protofil  erituvchi  –  o‘ziga  proton  biriktiruvchi,  proton  akseptor, 
erituvchilar ya’ni asoslar. 
v)  Amfiprot  erituvchi  –  proton    olish  va  beraolish  xususiyatiga  ega  
bo‘lgan amfolit erituvchilar 
     H
2
O = H
+
 + OH

            H
2
O + H
+
 = H
3
O

     Donor                            Akseptor 
g)  Aproton  erituvchi    proton    bermaydi  va  olmaydigan  (protonga 
befarq CCl
4
, C
6
H
6

2. Massalar ta’siriy qonuni (MTQ) va uning 
                                     analitik kimyoda qo‘llanishi  
Qarama–qarshiliklar birligi va kurashi dialektika qonunini tasdiqlovchi, 
kimyo  fanining  asosiy  qonunlaridan  biri, MTQ  reaksiya  muvozanat  xolatini 
moddalar konsentratsiyalariga bog‘likgini ifodalaydi  
                 V
1                                                                             
[C]
x
[D]
y
 
m
A + 
n
B              
x
C + 
y
D                     K
m
 =   
                 V
2            
                                                [A]
m
[B]
n                                                 
(1)
  
 
Reaksiyani  to‘g‘ri  va  teskari  yo‘nalish  tezliklari  tenglashganda  dinamik 
(xarakatchan)  muvozanat  qaror  topadi.  Le  SHatele  qoidasiga  muofiq  bu  
muvozanatni  chap  yoki  o‘ngga  siljitish  mumkin  K>1  bo‘lishi,  reaksiya 
maxsuloti ko‘pligi, binobarin muvozanat o‘ngga siljiganligini anglatadi. 
K<1  bo‘lsa  reaksiya  teskari  tomon  ya’ni  chapga  siljigan  bo‘ladi.    K-
qiymatlari  analitik  ma’lumotnomalarda  keltiriladi.    K=1  bo‘lgan  kimyoviy 
reaksiyalar oxirigacha bormaydi. 
Analitik  reaksiyalar  oxirigacha,  to‘liq,  borishi  zarur,  buning  uchun 
tengishli  analitik  reaksiyaning  muvozanat  doimiysi  10
8
  va  undan  katta 
bo‘lishi lozim. Ayrim xollarda reaksiya oxirigacha borishi uchun, Le SHatele 
qoydasiga muvofiq,  tegishli ta’sir vositalari qo‘llanadi.  
MTQ, analitik kimyoda, turli analitik reaksiyalarda keng qo‘llanadi: 
1.
 
CHo‘ktirish  reaksiyalarida  –  cho‘qma  xosil  bo‘lishini  oldindan  aytib 
berish uchun. 
2.
 
Kislota-asos muvozanatida eritmalar rN qiymatini va tuzlarni gidroliz 
darajasini xisoblash uchun. 
3.
 
Oksidlanish  qaytarilish  reaksiyalarida  muvozanat  doimiysi,  va 
reaksiya unumini xisoblash uchun. 
4.
 
Kompleks  xosil  bo‘lish  reaksiyalarida  kompleks  ion  barqarorlik 
doimiysini  xisoblash va boshqa ko‘p maqsadlarda ishlatiladi. 
Ammo yuqorida keltirilgan ko‘rinishdagi 1-tenglik  faqatgina, ideal ya’ni 
kuchsiz  elektrolit  eritmasi  yoki  kuchli    elektrolitning  o‘ta  suyultirilgan 
 
 

62 
 
eritmasiga oid bo‘lib, muvozanat doimiysi Ostvaldning suyultirish qonuniga 
ko‘ra dissotsiatsiya darajasi 

 orqali xisoblanadi  
                                         K
M
 
=
 

2
S/1 – 

                                                   
 
Kuchli  elektrolit  eritmalari  bu  qonunga,  quyidagi  sabobga  ko‘ra,  itoat 
etmaydi.  
3. Kuchli elektrolitlar nazariyasining asosiy tushunchilari.  
Umumiy va faol konsentratsiya 
 
Kuchli elektrolitlarni konsentrik eritmalarida ionlar,  ko‘pligi sababli, bir 
birini xarakatchanligini kamaytiradi. SHuning uchun eritmadagi xarakatchan 
(fa’ol) 
ionlar 
konsentratsiyasi 
kuchli 
 
elektrolitning 
umumiy 
konsentratsiyasidan doimo kam bo‘ladi.  
Kuchli  elektrolit  eritmasidagi  ionlarni,  fa’ol  ya’ni,  samarali  
konsentratsiyasi FA’OLLIK deb ataladi va (a) harfi bilan belgilanadi 
Demak             a < c 
Fa‟ollikni  (a)  umumiy  konsentratsiya  (s)ga  nisbati  –  fa‟ollik  koeffitsienti 
deb ataladi f = a/c < 1. 
Ion fa’olligini, o‘z elektrolitidan tashqari, begona kuchli elektrolit ionlari 
xam pasaytiradi. Eritmadagi barcha ionlarni fa’ollikga ta’sirini xisobga olish 
uchun ion kuchi tushunchasi kiritilgan. Eritmaning ion kuchi qancha yuqori 
bo‘lsa undagi ionlar  fa’olligi shunchali past bo‘ladi. 
                                             J
k
 = 1/2 

 Ci Zi
2
 
Ta’rif: Ionlar konsentratsiyalarini (Ci) ular zaryadining kvadratiga 
(Zi
2
) ko‘paytmalari yig‘indisining (

) yarmi (1/2) eritmaning ion kuchi 
deb ataladi 
Misol: (S) konsentratsiyalik AlCl
3
  eritmasini  J
k
 ?  
                                      
C
C
C
J
K
6
)
1
*
3
3
*
(
2
1
2
2



 
1-Masala: Aralashmadagi konsentratsiyalari 0,02 va 0,04m bo‘lgan SaCl
2
 
va KCl eritmaning ion kuchi xisoblansin 
CaCl
2
 = Ca
2+
 + 2Cl          KCl = K
+
 + Cl
– 
          [Ca
+2
] = 0,02          [K
+
] = 0,04 
 0,02     0,02   0,02·2        0,04  0,04   0,04            [Cl

] = 0,04+0,04=0,08 
 
               J
k
 = 
2
1
 






л
м
Zi
C
/
1
,
0
2
/
2
,
0
)
1
*
08
,
0
1
*
04
,
0
2
*
02
,
0
(
2
1
2
2
2
2
4
 
Eritmani ion kuchiga unda erigan elektrolitning dissotsiatsiya darajasi, 
konsentratsiyasi, ionlar zaryadi ta’sir etadi. 
1923y  Debay  va  Xyukkel  tomonidan  fa’ollik  koeffitsienti  (f)-ni  ion 
kuchi J

bilan
 
bog‘lovchi
  
tenglama ishlab chiqilgan. 

63 
 
1)
 
J

= 0,005 – 0,01m/l bo‘lgan suyultirilgan eritmalarda uchun  
                                           
к
J
Z
f
2
5
,
0
lg


 
2)
 
J

= 0,01 – 0,2 bo‘lgan konsentrlangan eritmalar uchun  
                                        
к
к
J
J
Z
f



1
5
,
0
lg
2
 
2-Masala:  Yuqorida  keltirilgan  aralashmadagi  Ca
+
  ionini  fa’olligini 
xisoblang  
       
482
,
0
1
,
0
1
1
,
0
2
*
5
,
0
lg
2




ea
f
             
33
,
0
10
*
10
10
518
,
0
1
482
,
0






f
 
                                              a = f 
*
 c = 0,33 
*
 0,02 = 0,0066 
Demak  samarali  konsentratsiya  (a)  umumiy  konsentratsiya  (c)ga 
nisbatan 
C
Ca+
 

/a
Ca+
 = 0,02/0,0066 = 3marta kamaygan. 
Kuchli    elektrolitlarni  juda  suyultirilgan  eritmalari  yoki  kuchsiz 
elektrolit eritmalarida   

< 3%     a → c  yaqinlashadi va a/c = f → 1. Barcha 
qolgan  xolatlarda  f<1,  ay
D
x
C
n
B
m
A
М
a
a
a
a
K
*
*

 – aniqroq bo‘lib, termodinamik muvozanat doimiysi deyiladi. 
4. Suvning ion ko‘paytmasi, suvli eritmalarning pH qiymati 
Suv o‘ta kuchsiz elektrolit  H
2
O = H
+
 + OH
– 
MTQ ni qo‘llassak: 
                                
16
2
810
,
1
]
[
]
][
[





O
H
OH
H
K
дис
    (I) 
(I)  tenglama  suvning  dissotsiatsiyalanish  darajasi.  [H
2
O]    -  suv 
molekulasining dissotsiatsiyalanmagan molyar konsentratsiyasi bo‘lib, 1 litr 
suvdagi  mollar sonidir. 
                                            
]
[
56
,
55
.
18
1000
2
O
H
б
а
г
M
m
n




 
Distilangan  suvdagi  [H
+
]  va  [OH

]  ionlari    konsentratsiyalarini 
ko‘paytmasi IK
H
2
O
 = [H
+

*
 [OH

] suvning ion ko‘paytmasi deb ataladi, uning 
qiytmati K
dis
 (H
2
O)dan albatta farq etadi  
               [H
+

*
 [OH

] = K
H
2
O
 
*
 [H
2
O] =1,810
-16
 

55,56 = 1
*
10
-14
 
Demak  suvning  ion  ko‘paytmasi  doimiy  son  bo‘lib  1
*
10
-14
  ga  teng.  Bu 
tenglikdan  analitik  reaksiyalar  uchun  o‘ta  muxim    bo‘lgan  eritmaning  rN 
qiymatini xisoblashda foydalaniladi. 
Distillangan suvda [H
+
] = [OH

] bo‘lgani uchun [H
+
]
2
 = 1
*
10
-14
   
[H
+
] = √1
*
10
-14
  = 1
*
10
-7
   muxit neytral  
Suvning ion ko‘paytmasini logariflab, barcha xadlarni (–1)ga ko‘paytirib:   

64 
 
(–1) 
·
 lg[H
+
] + lg[OH

] = –14 
·
  (–1);  –lg[H
+
] + (–lg[OH

]) = 14        
Vodorod ioni konsentratsiyasini manfiy logarifmi rN deb ataladi 
 
           
Demak suvning ion ko‘paytmasining  logarifmik ko‘rinishi  
                                           pOH + pOH = 14 
Suvli eritmalar pH qiymatlari quyidagi shkalada tavsiflanadi 
 
 
[H
+
]=
 
     10
-1
            10
-3                 
10
-5                
10
-7                
10
-8                    
10
-10              
10
-12               
10
-14
 
|        |        |        |       |       |        |        |        |        |        |        |        |        |        | 
     
 pH
=    
 
|          3          |        |       5      |       7            |    8               10 |           12              14 
     
kuchli kislotali            kuchsiz                                      kuchsiz ishqor 
                                  
kislotali
                                                      |                                     | 
                                                                                                                                           kuchli  ishqor
 
Tayanch iboralar 
1.
 
Solvatlanish  erigan  modda  molekula  (ionlarini)  erituvchi 
molekulalari bilan o‘ralishi. 
2.
 
Gidratlanish  suvda  erigan  elektrolit  ionlarini  suv  molekulalari  bilan 
qurshalishi (o‘ralishi). 
3.
 
Qutbli erituvchi – dielektrik doimaysi kata bo‘lgan erituvchi. 
4.
 
Ionlashtiruvchi erituvchi – elektrodonor  erituvchilar. 
5.
 
Protogen erituvchi – o‘zidan proton ajratuchi erituvchi. 
6.
 
Protofil – o‘ziga proton qabul qiluvchi erituvchi. 
7.
 
Amfiprot – amfolit proton oluvchi va beruvchi erituvchilar. 
8.
 
Aproton –  protonga befarq erituvchi. 
9.
 
Massalar  ta’siriy  qonuni  –  reaksiya  maxsulotlari  muvozanatdagi 
konsentratsiyari  ko‘paytmasini  reaksiyaga  kirishayotgan  moddalar 
muvozanatdagi  konsentratsiyariga  nisbati  doimiy  son  bo‘lib,  
reaksiyaning  muvozanat doimiysini tavsiflaydi. 
10.
 
Fa’ollik – eritmadagi ionning samarali  konsentratsiyasi. 
11.
 
Ion  kuchi  –  ionlar  konsentratsiyarini  zaryadi  kvadratiga 
ko‘paytmalari yig‘indisining yarmi. 
12.
 
rN – vodorod ioni konsentratsiyasini manfiy logarifm. 
Nazorat savollari 
1. Erituvchilar tasnifi?  
2. Eritmaning pH ini amaliy aniqlash?  
3. Solvatlanishning gidratlanishdan qanday farqi bor?  
4. Qutbli erituvchilarga misol keltiring.  
Foydalanilgan adabiyotlar 
1.  Analiticheskaya  ximiya.  problemы  i  podxodы.  tom  1.  R.  Kelnera,  J.-M. 
Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004  
    –lg[Н
+
] = рН 
 

65 
 
2.  Analiticheskaya  ximiya.  problemы  i  podxodы.  tom  2.  R.  Kelnera,  J.-M. 
Merme, M. Otto, G.M. Vidmer. - M. Mir, Izdatelstvo AST, 2004 
3.  Xaritonov  Yu.Ya.,  Yunusxodjaev  A.N.,  Shabilalov  A.A.,      Nasirdinov  S.D. 
«Analitik kimyo.  Analitika». Fan. T.  2008.  1 - jild (lotinda) 
4.  Xaritonov  Yu.Ya.,  Yunusxodjaev  A.N.,  Shabilalov  A.A.,      Nasirdinov  S.D. 
«Analitik kimyo.  Analitika». Fan. T.  2013.  2 - jild (lotinda)   
5. Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslari» Yangi  asr avlodi, 2006. 
6.  Mirkomilova M. «Analitik  kimyo». O„zbekiston, Toshkent.   2001.  
 
3-mavzu: Massalar ta`siri qonunining qo`llanilishi. Muvozanatning asosiy 
turlari va tadbig`i 
Reja
1. Moddalarni suvdagi eruvchanligi. Eruvchanlik ko‘paytmasi (K

konstantasi). 
2.  Kationning  to‘liq  cho‘kishiga  ta’sir  etuvchi  omillar  (modda,  erituvchi  va 
cho‘ktiruvchining tabiati).  
 3. Cho‘kmaning erishiga ta’sir etuvchi omillar (tuz samarasi, kompleks xosil 
bo‘lish). 
 4. Kasrli cho‘ktirish. 
 5. Kiyin eruvchan  cho‘kmani oson eruvchan  cho‘kmaga aylantirish. 
 6. K
S  
ning taxlildagi axamiyati. 
 
3.1. Moddalarni suvdagi eruvchanligi.  Eruvchanlik ko‘paytmasi K
S   
 
Muayyan 
karoratda 
o‘tato‘ingan 
eritmaning 
konsentratsiyasi 
eruvchanlik  deb  ataladi.  Eruvchanlik 
massa  birlikda  S
m
=m/v(g/ml),  molyar 
birlikda  S
M
=m/M(m/l)  kabi  ifodalanadi. 
Oz  eruvchan  moddalar  eruv-chanligi:  
S
M
≤10
-2 
m/l dan oshmaydi.  
Gaz-suyuqlik,  suyuqlik-qattiq,  suv  va 
suvda aralashmas organik erituvchi kabi 
ikki  xil  agregat  fazalardan  iborat 
aralashmalar  geterogen  tizim  deb 
ataladi.  CHo‘kma  xosil  bo‘lish  natijasida  suyuq  erituvchi  va  qattiq 
cho‘kmadan  iborat  geterogen  tizim  vujudga  keladi.  CHo‘kma  xosil  bo‘lishi 
kaytar jarayon 
                                     BaSO
4
 ↓↔ Ba
2+
 + SO
42-
   
bo‘lib  unda oz eruvchan tuz (elktrolit) va uning eritmadagi ionlari orasida 
xarakatchan  (siljuvchan)  –  dinamik  muvozanat  qaror  topadi.  Ikki  xil  faza 
chagarasida qaror topgan muvozanat geterogen muvozanat deyiladi.  

66 
 
M.T.Qni  mazkur  geterogen  muvozanatga  tadbiq  etib  analitik  kimyoda 
g‘oyatda  muxim,  eruvchanlik  ko‘paytmasi  tushunchasini  matematik 
ifodasini chiqaramiz  
                                          K
M
 = [Ba
2+
][SO
42-
]
  
/ [BaSO
4

BaSO
4
  g‘oyatda  oz  erigani sababli uning geterogen tizimdagi miqdori [BaSO
4

=  cons  o‘zgarmas.  Bu  qiymatni  tenglikning  chop  tomonicha  o‘tkazib,  ikkita 
o‘zgarmas  son  ko‘paytmasini  xosil  qilamiz  ana  shu  ko‘paytma  eruvchanlik 
ko‘paytmasi  –  K
S  
yoki
  
solvoliz doimiysi
  
deb ataladi 
                                            K
M
[BaSO
4
] = [Ba
2+
][SO
42-
]
   
Solvoliz  doimiysi  K
S   
(yoki  eruvchanlik  ko‘paytmasi)  fakat  oz  eruvchan 
elektrolitlarga  xos  bo‘lib  ularning  t˚  =  20
0
S  xaroratdagi  qiymatlari  analitik 
ma’lumotnomada  keltirilgan,    tabiyki  ular  orasidan  osh  tuzi  yoki  nitratlarga 
doir ma’lumotni  qidirish mantiqsiz,  chunki bu tuzlar suvda yaxshi eruvchan 
elektrolitdir. 
1-ta’rif.  Uy  xaroratida  oz  eruvchan  elektrolit  to‘yingan  eritmasidagi  
Download 250 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   33




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling