Андижон машинасозлик институти иқтисодиёт йўналиши «макроиқтисодий тахлил ва прогнозлаш»

---

АНДИЖОН МАШИНАСОЗЛИК ИНСТИТУТИ 
 
ИҚТИСОДИЁТ ЙЎНАЛИШИ 
«МАКРОИҚТИСОДИЙ ТАХЛИЛ ВА ПРОГНОЗЛАШ» 
ФАНИДАН 
 
4-КУРС №361-19 ГУРУХ ТАЛАБАСИ 
ДЕХКАНОВА САРДОРА 
Андижон 2023

---

1 
1. Кириш 
 
2. Инфлация тушунчаси ва турлари 
 
3. Инфлацияни ўлчаш усуллари 
 
4. Ўзбекистонда инфлация келиб чиқиш сабаблари 
 
5. Ўзбекистонда Аҳоли ва тадбиркорларнинг инфляцион 
кутилмалари
 
6. Ўзбекистонда махсулот нархларининг кўтарилишига нима 
сабаб бўлмокда ва келажакда уни пасайтириш усуллари 
 
7. Ўзбекистондаги инфлация даражасини дунё давлатлари 
билан тахлили ва сиёсати 
 
8. Хулоса 

---

2 
1. Кириш 
Иқтисодиётни 
модернизациялаш 
ва 
диверсификациялаш 
шароитида инфляция даражасини баҳолаш ва инфляцияга қарши 
сиёсат ва уни муаммолари ўзгаришлар жараёни ва моҳияти мос ҳолда 
янгича тус олмоқда. Ушбу муаммо айниқса, Ўзбекистон учун 
долзарбдир, чунки товарлар ва хизматлар баҳосини кескин равишда 
ошиб кетмаслиги масаласи барча йўналишдаги ислоҳотларнинг бош 
мақсади сифатида қўйилган. Шунингдек, давлатимиз томонидан 
аксилинфляция сиёсати олиб борилмоқда. 
Республикада нархларнинг ўсиши, аввало, жамғармалар ва 
инвестицион фаолликка рағбатларни кўпайтиради, инновацион 
иқтисодиётга илгари силжиш ва модернизация қилиш йўлидаги 
жиддий тўсиқларни яратади. 
Иқтисодиётнинг нохом-ашё секторига хорижий инвестицияларни 
жалб этиш, қулай ишбилармонлик муҳитини яратиш, республикада 
мўътадил ва бетакрор инфляция даражаси шароитида бўлиши 
мумкинлигини таъминлайди. Буларнинг барчаси инфляцияни ва 
аксилинфляция сиёсатини муҳим макроиқтисодий муаммолари 
қаторига киритади, уларнинг атрофида замонавий иқтисодий назария 
ривожланади. Шунингдек, аксилинфляция сиёсатга баҳолар умумий 
даражасини барқарорлаштириш, инфляцион кескинликни юмшатиш, 
Ўзбекистонда инфляция муаммосини ҳал этишдаги тараққиётга 
мустақил бюджет-солиқ сиёсатини шакллантириш, нархларни 
эркинлаштириш жараёнини якунлаш, шунингдек тўлов интизомини 
мустаҳкамлаш билан боғлиқ чора-тадбирлар ёрдамида эришилди. 
Инфляция ва аксилинфляция сиёсати жараёнларига таъсир этувчи 
омиллар ва механизмларни аниқлаш учун тадқиқотлар йўналиши 
доирасини кенгайтириш заруратини объектив тарзда эътироф этади. 
Бу эса ўз навбатида битирув малакавий ишининг долзарблигини 
ифодалайди. 

---

3 
2. Инфлация тушунчаси ва турлари 
Инфляция - лотинча “inflatio” сўзидан олинган бўлиб, “шишиш”, 
“бўртиш”, “кўтарилиш” деган маъноларни англатиб, мамлакатдаги 
товар ва хизматлар баҳоси умумий даражасининг ошиши (ўсиши) 
тушунилади. 
Нархларнинг 
умумий 
даражаси 
кўтарилиши 
натижасида мамлакат пул бирлиги (миллий валюта) харид 
қобилиятининг пасайиши рўй беради. Бу эса ўз навбатида, давлат пул 
бирлигининг қадрсизланишига олиб келади.