Arabova fotimaxonning botanika fanidan «loladoshlar muhim belgilari va vakillari»

Lolalarni ekish. Bizning sharoitlarda lolalarni erga ekishning eng
yaxshi muddalari sentyabr oxiridan noyabr boshigacha hisoblanadi. Ammo
xar bir xududda ekish muddatlari ham turlicha bo’ladi, albatta. Lolalarni
zamburug’li kasalliklardan himoya qilish uchun ekishdan oldin piyozlarga
qandaydir fungitsid bilan ishlov beriladi. Kasal piyozlar esa biror bir
dalaga yoki keraksiz yer maydonlariga ekilishi mumkin. Chunki bunday
joylarda ular vaqt o’tishi bilan sog’lomlashib, o’zidan yaxhsi avlod
qoldirishi mumkin.
Lola piyozlari ekilayotganda ularni kuch bilan bosib ekish mumkin
emas. Ayniqsa, lolaning ildiz tizimi piyozlarni saqlash vaqtida o’sib
ketgan bo’lsalar (ba’zida ular 0,5 sm va undan ko’proq kattalikda
bo’ladilar), piyozlar bosib ekilganida ularga tuzatib bo’lmas zarar
etkazilishi mumkin. Agar ildizlarga shikast etgan bo’lsa, ular qaytadan
hosil bo’lmaydilar va natijada lolalarning rivovlanishi sekinlashib, hosil
miqdori anchaga kamayadi.
Lola piyozlarini 1 kvadrat metrga 50-75 donadan ekish mumkin.
Bolacha piyozlarni (detkalarni) esa kattaligiga qarab, 1 kv. metrga 100-300
dona yoki juda maydalarini 300-500 donagacha ekish tavsiya etiladi.
Lolalrni piyozning tepa qismidan hisoblaganda, 6-7 sm chuqurlikka
ekiladi. Engil tuproqlarda esa biroz chuqurroq ekilishi mumkin. Detkalarni
yuzakiroq ekiladi. Juda ham chuqur ekilgan lolalarning vegetativ
ko’payishi ancha kam bo’ladi.
Lola ekilgan yer maydoning ustiga ma’lum bir qalinlikda torf, somon,
parchalangan kompost solish (mulchirovka qilish) suvning bug’lanishini
kamaytiradi, tuproqni zichlaydi, begona o’tlarning rivojlanishini
sekinlashtiradi va piyozlarni muzlab qolishdan saqlaydi. Taxminan 3-8 sm
qalinlikda mulchirovka qilingan yer maydonlarida lola piyozlarining hosili
boshqalarinikiga qaraganda 30-60% ko’proq bo’ladi. Mulchirovka qilish
uchun eng yaxhsi material kasal tushmagan somon, sog’lom torf, yaxshilab
chiritilgan kompost (yoki chirigan go’ng) bo’lishi mumkin. Mulchirovka
qilishni sovuq tushgan paytda, yerning ustki qismi muzlay boshlaganda
amalga oshirgan ma’qul bo’ladi.