Argentometriyada ekvivalent nuqtani aniqlash

15
. 28). Argentometriya usuli, turlari. 
Argentometrik titrlash. Usulning mohiyati. Aniqlanuvchi moddani AgNO3 ning titrlangan 
eritmasi bilan cho’ktirishga asoslangan.Usul asosida quyidagi reaksiya yotadi:Ag+ + X- Ag X 
bu erda X- = Cl-, Br-, J-, CN-, NCS- va boshqalar Argentometriyada standart modda – NaCI 
yoki KCI titrant AgNO3 eritmasi. Qo’llanadigan indikator turiga ko’ra argentometrik titrlashni 
4 xil turi mavjud:Gey 1)Lyussak usuli – indikatsiz kumush nitratning standart eritmasi bilan 
halid ionlarini to’g’ridan-to’g’ri titrlash.Kamchiligi: Etarli ko’nikma talab qiladi, bajarish 
uchun nisbatan qo’prok vaqt ketadi. Xozirgi kunda kam ishlatiladi. 
2)Mor usuli – galogenlarni kumush nitrat standart eritmasi bilan indikator kaliy xromat 
ishtirokida bevosita titrlash. Usul Cl-, Br- ni aniqlashda qo’llaniladi. Lekin bu usul J- va NCS- 
aniqlashga imkon bermaydi, chunki titrlash vaqtida AgJ va AgNCS cho’kmalari bilan 
birgalikda kaliy xromatni birgalashib cho’kishi sodir bo’ladi. 
3.) Fayans usuli - galogenlarni kumush nitrat standart eritmasi bilan adsorbsion indikatorlar: 
fluoressein, eozin ishtirokida bevosita titrlash. Usul xloridlar, bromidlar, yodidlar, sianidlar, 
tiotsianatlarni aniqlashga imkon beradi. 
4) Folgard usuli - NN4NCS yoki KNCS eritmasi bilan indikator NH4Fe(SO4)2 ishtirokida 
kumush kationlari yoki ular qoldig’ini titrlash usulidir. 
16
. 20)Taxminiy qaytarish usullari.Ko'pchilik qaytaruvchilarning eritmalari saqlash 
davomida oksidlanadi, shuning uchun qaytaruvchilar eritmalari bilan titrlash noqulay. 
Ko‘pincha,oksidlovchilarni qaytarilgan shaklga keltirib, ularning standart eritmalari bilan 
titrlanadi. Masalan, Fe3+ ioni Fe2+ ioniga qaytarilib, so‘ngra permanganatometrik yoki 
dixromatometrik usul yordamida aniqlanadi.Taxminiy oksidlash usullari.Ayrim hollarda, 
titrant sifatida barqaror bo'lgan qaytaruvchilar ishlatiladi. Bunday titrant yordamida 
qaytaruvchilarni aniqlash uchun ular oldin oksidlanadi, keyin barqaror qaytaruvchilar 
eritmalari bilan titrlanadi. Oksredmetriya usullari oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida 
bevosita qatnashmaydigan moddalarni ham aniqlash uchun ishlatilishi mumkin, 
masalan,kalsiyni aniqlashda, u mol oksalat kislota eritmasi ta’siridan kalsiy oksalat shakliga 
o‘tkaziladi. So‘ng ortib qolgan oksalat kislota kaliy permanganat eritmasi bilan 

---

titrlanadi.Oksidlovchilar eritmalari bilan qaytaruvchilar, qaytaruvchilar eritmalari bilan 
oksidlovchilar aniqlanadi.