Ҳасан Абулқосимов Мурод Абулқосимов Соҳибжон Топилдиев

Ижтимоий соҳа
Ижтимоий ѐрдам
Ижтимоий суғурталаш
Ижтимоий хизматлар
10.1.1-расм. Ижтимоий соҳанинг таркиби.
1
 
Ижтимоий ѐрдам меҳнатга лаѐқатсиз ѐки қарамоғида болалар 
бўлганлиги 
учун 
ишлай 
олмайдиганларга 
ѐрдам 
кўрсатишни 
ифодалайди.Ижтимоий ѐрдам асосан давлат бюджетидан молиялаштирилади 
ва хайрия, яъни социал трансфертлар ҳисобланади. Ижтимоий ѐрдамнинг 
намоѐн бўлиш шакллари қуйидагилардан иборат: 

кам таъминланган оилаларга нафақалар;

болали оилаларга нафақалар;

ногиронларга нафақалар;

озиқ-овқат талонлари;

уй-жой хўжалигига дотациялар. 
Ижтимоий суғурта пенсияга чиқиш, вақтинчалик меҳнат лаѐқатини 
йўқотиш ва ишсизлик билан боғлиқ бўлган иш ҳақини йўқотишларни 
қоплашни ифодалайди. Ижтимоий суғурта иш ҳақидан ижтимоий 
ажратмалар 
ҳисобидан 
молиялаштиради 
ва 
топилган 
ҳуқуқ 
ҳисобланади.Унинг намоѐн бўлиш шакллари қуйидагилардан иборат: 

пенсия; 

ишсизлик бўйича нафақа;

тиббий суғурта. 
1
Муаллиф томонидан тузилган. 

---

169 
Ижтимоий хизматлар соҳаси инсон капиталини шакллантириш ва
инвестициялашда муҳим аҳамиятга эгадир.Ижтимоий хизматлар ўз ичига 
қуйидаги соҳаларни олади: 

таълим;

соғлиқни сақлаш;

маданият, спорт; 

меҳнат биржаси хизматлари.
Ижтимоий соҳа амал қилишининг мақсади таксимлаш функцияларини 
амалга ошириш мехнанизмлари ѐрдамида маълум бир минтақа (ҳудудда) 
инсоннинг ижтимоий манфаатларини рўѐбга чиқаришнинг ягона ижтимоий-
иқтисодий майдонни шакллаштиришдан иборатдир. Ижтимоий соҳада 
иқтисодий фаолият таркиби давлат, ижтимоий, аралаш, хусусий 
секторлардан иборат.