Ham kation, ham anion bo‘yicha sodir bo‘ladigan gidroliz reaksiyalari:
Kuchsiz asos va kuchsiz kislotadan hosil bo‘ladigan tuzlarning gidrolizi.
CH3COONH4 + HOH CH3COOH + NH4OH
CH3COO- + NH4+ + HOH CH3COOH + NH4OH
Bu gidroliz reaksiyasi natijasida kuchsiz elektrolitlar (CH3COOH, NH4OH) ham kation (NH4+), ham anion (CH3COO–) suv bilan ta’sirlashishi natijasida hosil bo‘ldi. Shuning uchun bunday reaksiyalar ham kation, ham anion bo‘yi- cha sodir bo‘ladigan gidroliz reaksiyalar deyiladi. Bu reaksiyalarda eritma muhiti neytral bo‘ladi. Chunki bu eritmada gidroksid ionlari (OH–) va vo- dorod ionlari (H+) bir-biriga teng. Natijada neytral muhit hosil bo‘ladi.
Kuchli asos va kuchli kislotadan hosil bo‘ladigan tuzlari gidrolizga uchramaydi. Gidroliz reaksiyalarini ta’rifida gidroliz reaksiyasi nati- jasida kuchsiz elektrolit hosil bo‘lishi aytilgan edi. Bu reaksiyalarda esa kuchsiz elektrolit hosil bo‘lmaydi. Bu reaksiyalarda ham eritma muhiti neytral bo‘ladi. Chunki toza suvda gidroksid ionlari (OH–) va vodorod ionlari (H+) bir-biriga teng.
Cho‘kmalar ham gidrolizga uchramaydi. Misol qilib, CaCO3 ni olishimiz mumkin. CaCO3 suv bilan deyarli ta’sirlashmaydi. Suv bilan ta’sirlashmagani sababli gidroliz reaksiyasiga kirishmaydi.
Mavzuga oid test topshiriqlari
Qaysi tuzlar faqat kation bo‘yicha gidrolizga uchraydi? A) kalsiy kar- bonat; magniy xlorid B) natriy atsetat; alyuminiy xlorid; C) ammoniy xlorid; rux nitrat D) bariy nitrat; kaliy sulfat.
Qaysi tuzlar faqat anion bo‘yicha gidrolizga uchraydi? 1) ZnCl2; 2) (CH3COO)2 Ca; 3) (NH4)2SO4; 4) KCN; 5) K2SO3; 6) NH4Cl; 7) Zn(NO3)2
A) 2, 4, 5; B) 1, 3, 6, 7 ; C) 2, 4, 5, 6; D) 1, 3, 7.
Qaysi tuzlar gidrolizga uchramaydi? 1) MgCl2; 2) NaNO3; 3) K2CO3; 4) ZnCl2; 5) NaCl; 6) KCN; 7) Al2(SO4)3; 8) Na2SO4.
A) 2, 5, 8 ; B) 1, 4, 7; C) 2, 6; D) 2, 3, 8.
7-§. Eruvchanlik
Do'stlaringiz bilan baham: |
