Avtomobil dvigateli va boshqa agregatlarini elektron boshqarish : kasb-hunar kollejlari uchun o'quv qo'llanma

Nazorat savollari
1. Ic h k i y o n u v d v ig a te lla rin in g c h iq in d i g a z la ri ta rk ib id a q a n d a y z a h a rli 
m o d d a la r m a v ju d va u la rn i k a m a y tiris h n in g q a n d a y u s u lla ri b o r?
2. A v to m o b illa m in g e k o lo g ik x avfsizligini t a ’m in la s h d a e le k tr o n b o s h ­
q a ris h tiz im la r in in g a h a m iy a ti q a n d a y ?
3. A v to m o b illa m in g k islo ro d d a tc h ik li (X -z o n d ) e k o lo g ik tiz im i q a n d a y
ish la y d i?
4. Y o n ilg 'i b u g ‘in in g c h iq is h in i k a m a y tiris h tiz im in in g is h in i tu s h u n ­
tirin g .
5. C h iq in d i g a z la r n im a m a q s a d d a r e s irk u la ts iy a q ilin a d i v a u q a n d a y
a m a lg a o sh irila d i?

---

IV BOB.
A V TO M O B ILN IN G B O SH Q A  
AGREGATLARINI ELEKTRON B O S H Q A R IS H
4 .1 . Avtomobillaming tormozlash tizimini elektron 
boshqarish 
4 .1 .1 . Umumiy ma’Iumotlar
A v to m obillam ing gidravlik to rm o z tizim ini ele k tro n boshqarish 
o ‘tgan asrning 70-yillaridan jo riy qilina boshlandi. Bu antiblokirov- 
kali to rm o z la sh tizim i (A B T T -A B S ) edi. A B T tizim in in g ishlatish 
tajribasi aso sid a av to m o b il h a ra k a tin i b o sh q a rish n in g b ir q a to r 
yangi tizim lari yuzaga keldi. Bu o ‘rinda quyidagi t o ‘rtta tizim ni 
k e ltirish m u m k in : a n tib lo k iro v k a li to rm o z la s h tiz im i (A B S — 
Antiblock Bremse system ), yetakchi k o ‘p rik differensialini bloki- 
rovka qilish tizim i (E D S - Electronen differential system ), to rm o z ­
lash k u ch larin i oldingi va o rq a ko ‘prik lar o rasida q ayta taqsim lash 
tizim i (E B V — Electronen Bremse Variation) va yetakchi g ild ira k -
larning shataklanishiga qarshi tizim (A S R - Assistance Stability 
Rucken yoki D S A - D ynam ic Stability Assistence).
ABS va EB V av tom obilni sirg‘alm asdan va h a r to m o n g a suril- 
m asdan ravon to rm o z la sh n i, E D S va A S R (D S A ) esa av to m o b il­
ning jo y id a n q o ‘zg‘alishida va shig‘ovlanishidagi h arak atin in g b a r- 
q a ro r boMishini t a ’m inlaydi.